Decyzje Szczytu NATO w Warszawie są wzmacniane zabiegami dwustronnymi (przede wszystkim amerykańskimi), które są kluczowe dla wzmocnienia potencjału obrony i odstraszania NATO. Jednym z nich jest amerykańska inicjatywa wzmocnienia regionu, tzw. European Deterrence Initiative (EDI), w ramach której do Polski i innych państw wschodniej flanki NATO trafiła Pancerna Brygadowa Grupa Bojowa. Ta 3,5-tysięczna formacja wspomagana jest przez Brygadę Lotnictwa Bojowego oraz pododdziały logistyczne i wsparcia w ramach operacji Atlantic Resolve.
Deklaracje prezydenckie z 2019 r., dotyczące wzmocnienia obecności SZ USA w Polsce, przewidują dalsze wzmocnienie zaangażowania wojsk amerykańskich w naszym kraju. Wzmocnienie dotyczy nie tylko jednostek bojowych, ale też systemów rozpoznania, dowodzenia czy też zdolności do przyjęcia dodatkowych sił na wypadek zagrożenia. Dowodzą tym samym bliskiego sojuszu i partnerstwa polsko-amerykańskiego. Nasze relacje z USA w sferze obronności nigdy nie były tak silne, jak obecnie.
Wojskowa obecność USA w Polsce. Źródło: MON
Wysunięte Dowództwo V Korpusu Sił Lądowych USA (Poznań)
Głównym zadaniem Wysuniętego Dowództwa V Korpusu Sił Lądowych USA w Polsce jest koordynacja działań i nadzór nad siłami lądowymi USA dyslokowanymi w Europie, planowanie operacyjne oraz współpraca i synchronizacja działań sił amerykańskich z wojskami innych państw NATO. Dowództwo będzie odgrywać kluczową rolę w integracji wojsk amerykańskich rozmieszczonych w Polsce oraz synchronizacji ich współdziałania z polskimi siłami zbrojnymi. Jest to realne zwiększenie interoperacyjności polskich i amerykańskich wojsk.
Dowództwo Pancernej Brygadowej Grupy Bojowej (ABCT) w Żaganiu oraz Komponenty Pancernej Brygadowej Grupy Bojowej w Skwierzynie, Świętoszowie, Bolesławcu i Toruniu.
Pancerna Brygadowa Grupa Bojowa, czyli ABCT (ang. Armored Brigade Combat Team), stanowi część sił amerykańskich, które trafiły do Polski w 2017 roku. Amerykanie zostali przebazowani do Europy w ramach inicjatywy wzmocnienia regionu, tzw. European Deterrence Initiative (EDI) realizowanej poprzez operację Atalntic Resolve, a ich pobyt ma charakter ciągły i rotacyjny. Wojska amerykańskie, choć rozmieszczone głównie w zachodniej Polsce, ćwiczą i szkolą się na terenie całej Polski oraz działają w całym regionie, w pozostałych państwach wschodniej flanki NATO.
Brygada Lotnictwa Bojowego (Powidz)
Brygada Lotnictwa Bojowego, czyli CAB (ang. Combat Aviation Brigade) trafiła do Europy w pierwszej połowie 2017 roku, aby wspierać operację Atlantic Resolve oraz inne szkolenia i misje. Jeden z zespołów zadaniowych CAB stacjonuje w Polsce. W ramach operacji Atlantic Resolve amerykańskie jednostki Brygady Lotnictwa Bojowego rozmieszczane rotacyjnie w Europie prowadzą ćwiczenia w zakresie transportu medycznego oraz zapewniają wsparcie na potrzeby ćwiczeń i operacji powietrznych w czasie dużych ćwiczeń wielonarodowych w Europie, prowadzonych wspólnie z państwami sojuszniczymi i krajami partnerskimi.
Batalion wsparcia bojowego (Powidz)
Batalion Wsparcia Bojowego (CSSB – ang. Combat Sustainment Support Battalion) to logistyczna jednostka. CSSB został przerzucony do Polski i innych państw wschodniej flanki NATO, by wzmocnić możliwości wsparcia logistycznego działań prowadzonych w ramach operacji Atlantic Resolve.
Jednostka wspiera działania wojsk operacyjnych w szerokim zakresie usług m.in. transportu amunicji, kontroli ruchu, napraw, konserwacji, zaopatrzenia, obsługi pocztowej, a także w ramach zabezpieczenia działań przez policję wojskową.
Wysunięte Dowództwo Dywizyjne USA (Poznań)
Wysunięte Dowództwo Dywizyjne w Poznaniu funkcjonuje od października 2019 r. Koordynuje funkcjonowanie SZ USA w naszym regionie w ramach operacji Atlantic Resolve. Stanowi wypełnienie jednego z zapisów deklaracji prezydentów RP i USA z 2019 r., dotyczących trwałej obecności sił amerykańskich w naszym kraju. Warto podkreślić, że jest to jedyna taka struktura w naszym regionie. A dodatkowo jej rolę podkreśla mianowanie na jej dowódcę amerykańskiego generała. Rola tej jednostki i jej umiejscowienie w Polsce są istotne dla osiągnięcia pełnego efektu wzmocnionego odstraszania i obrony Polski i innych państw wschodniej flanki NATO. Kluczowe jest zapewnienie szybkości i spójności działań obronnych, do których są gotowe siły USA rozmieszczone w naszym regionie.
Rosną wydatki zbrojeniowe. Na modernizację wojska Polska przeznaczy 524 miliardy złotych
Obecność dowództwa w Poznaniu wzmacnia zdolność do współdziałania sił zbrojnych USA i Polski oraz innych sojuszników w celu udzielenia sprawnej i szybkiej odpowiedzi na wszelkie wrogie działania wobec Polski i innych sojuszników w regionie. Siły Zbrojne RP ściśle współdziałają z tym amerykańskim dowództwem w Polsce. Realizowana jest szeroka współpraca w ramach struktur dowodzenia m.in. z Wielonarodową Dywizją Północny Wschód w Elblągu.
Komponent Lotniczy (Łask)
Piloci tego komponentu prowadzą szkolenia, utrzymują gotowość bojową i umacniają zdolności operacyjnego działania ze swymi polskimi odpowiednikami. W rotacjach szkoleniowych uczestniczą głównie samoloty F-16 i C-130.
Komponent bezzałogowych statków powietrznych MQ-9 (Mirosławiec)
Załogi komponentu lotniczego, wyposażone w bezzałogowce MQ-9 Reaper, działają na rzecz bezpieczeństwa i stabilizacji w regionie. Obecność bezzałogowców to efekt operacji „Atlantic Resolve” rozpoczętej przez USA w odpowiedzi na rosyjską agresję wobec Ukrainy.
Baza obrony przeciwrakietowej (Redzikowo)
Współpraca w dziedzinie obrony przeciwrakietowej (BMD) stanowi jeden z kluczowych elementów polsko-amerykańskiego partnerstwa strategicznego. W jej ramach, w kompleksie wojskowym w Redzikowie uruchomiona zostanie amerykańska instalacja BMD. Budowa bazy została rozpoczęta 13 maja 2016 r. Zapewni ona obronę Polski i dużej części europejskiego terytorium Sojuszu Północnoatlantyckiego przed atakiem rakietami balistycznymi.
Instalacja w Redzikowie będzie częścią amerykańskiej architektury BMD w Europie, tzw. European Phased Adaptive Approach (EPAA). Oprócz Polski elementy systemu zostały dyslokowane w Turcji i Rumunii oraz Hiszpanii, gdzie ustanowiono bazę dla okrętów USA biorących udział w tej misji. EPAA wdrażana jest w trzech etapach. W 2016 r., zgodnie z terminem, zakończono realizację II fazy. Budowa systemu w Redzikowie rozpoczyna wdrażanie jej III fazy. EPAA stanowi amerykański wkład do szerszego wysiłku sojuszniczego, tzw. systemu NATO BMD. System ten, stanowiąc ważny instrument odstraszania i obrony, wydatnie wzmacnia solidarność sojuszniczą i wspiera zdolności NATO do obrony kolektywnej.
Rozmieszczenie bazy w Redzikowie przyniesie wymierne korzyści strategiczne i obronne dla RP. Po pierwsze, zapewni ona unikalne w skali NATO zdolności do obrony przed rakietami średniego i pośredniego zasięgu, które z uwagi na wysoki koszt i czasochłonność rozwoju posiada niewiele państw. Po drugie, stanowić będzie ważny element amerykańskiej i sojuszniczej obecności wojskowej w naszym kraju.
Konkurs na drony wojskowe. Szef MON: zapewnimy, by potencjał mógł być wykorzystany
Podstawą prawną dla rozmieszczenia Bazy jest Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki dotycząca rozmieszczenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej antybalistycznych obronnych rakiet przechwytujących, sporządzona w Warszawie dnia 20 sierpnia 2008 r. oraz Protokół zmieniający Umowę między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki dotyczącą rozmieszczenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej antybalistycznych obronnych rakiet przechwytujących, sporządzony w Krakowie dnia 3 lipca 2010 r. (Dz.U. z 2011 r. Nr 219, poz. 1298).
Batalionowa Grupa Bojowa eFP (Bemowo Piskie)
W lipcu 2016 roku w trakcie Szczytu NATO w Warszawie podjęto istotne postanowienia dla bezpieczeństwa Polski i całego regionu. Najważniejsze z nich to realne wzmocnienie wschodniej flanki Sojuszu Północnoatlantyckiego. NATO rozmieściło w okolicach Orzysza jedną z czterech grup bojowych eFP (ang. enhanced Forwad Presence – wzmocniona Wysunięta Obecność). W Polsce państwem ramowym grupy są Stany Zjednoczone, należą do niej także jednostki z Rumunii, Wielkiej Brytanii oraz Chorwacji.
PolskieRadio24.pl/ MON/ mib