Polskie Radio

Franciszek Pieczka nie żyje. Wybitny aktor zmarł w wieku 94 lat

Ostatnia aktualizacja: 23.09.2022 20:18
Nie żyje Franciszek Pieczka. Był jednym z najwybitniejszych polskich aktorów. Widzowie pamiętają go jako Gustlika z "Czterech pancernych i psa", Taga z "Austerii" czy tytułowego bohatera "Żywota Mateusza". Franciszek Pieczka w sposób szczególny był związany z Polskim Radiem, grał w wielu słuchowiskach i spektaklach Teatru Polskiego Radia. Informację o śmierci aktora potwierdziła rodzina.
Zmarł Franciszek Pieczka, żył 94 lata
Zmarł Franciszek Pieczka, żył 94 lataFoto: PAP/Jakub Kamiński; Polskie Radio

Franciszek Pieczka urodził się w 1928 roku. Grał w ponad stu filmach, zarówno polskich, jak i zagranicznych. W pamięci widzów zapisał się kreacjami w obrazach: "Ziemia obiecana", "Potop", "Quo vadis", "Konopielka" czy "Jańcio Wodnik".

Legenda polskiej sceny

Dużą popularność i sympatię zyskał dzięki roli Gustlika w serialu "Czterej pancerni i pies", a także grając w nowych produkcjach, między innymi jako Stach Japycz w serialu "Ranczo". Pracował z najlepszymi reżyserami filmowymi i teatralnymi. Występował między innymi w Starym Teatrze w Krakowie, w Dramatycznym, Narodowym i Powszechnym w Warszawie. Grał w spektaklach Konrada Swinarskiego, Jerzego Jarockiego i Zygmunta Huebnera. 

Artysta wielokrotnie podkreślał, że obowiązkiem artysty jest bycie w prawdzie wobec siebie samego, bez względu na panujące trendy lub modę. - Mimo wszelkich przeciwności przekazywać treści, które nurtują. Wtedy powstaje prawdziwa, dobra sztuka - stwierdził.

Słynny Gustlik

Aktor podbił serca widzów już w latach 60., rolą Gustlika w telewizyjnym serialu "Czterej pancerni i pies". Silny mężczyzna z poczuciem humoru, mówiący śląską gwarą, był barwną postacią załogi czołgu Rudy 102. 

Posłuchaj
00:26 Franciszek Pieczka jako Gustlik. Archiwalne fragmenty serialu (IAR).mp3 Franciszek Pieczka jako Gustlik. Archiwalny fragment serialu (IAR)

Po latach Franciszek Pieczka mówił, że ciepło wspomina ten film i swoją rolę. - Nie odżegnuję się od tamtej postaci - przyznał. Wskazał, że na temat "Czterech pancernych..." pojawiały się echa dot. "przekłamań historycznych czy deprawacji estetycznej młodzieży". - Kiedy ja to konfrontuję z tymi serialami, którymi bombardowana jest współczesna młodzież, to wydaje mi się, że to nie było aż tak destrukcyjne - stwierdził.

Franciszek Pieczka i Polskie Radio

Ten wybitny artysta od ponad pół wieku był związany z Teatrem Polskiego Radia, w którym nagrał wiele słuchowisk i adaptacji polskiej literatury. Aktor często powtarzał, że bardzo lubi tę pracę, ponieważ jest to teatr wyobraźni, gdzie słuchacz ma wiele do zrobienia. Taka forma zmusza go do myślenia i aktywnego uczestnictwa w odbiorze kultury. Franciszek Pieczka przyznał, że Polskie Radio jest mu szczególnie bliskie.

- Radio wymaga od aktora dużej sprawności zawodowej - podkreślił.

Posłuchaj
00:28 Franciszek Pieczka - kocham radio! (IAR).mp3 Franciszek Pieczka: kocham radio! (IAR)

Za wybitne kreacje aktorskie w Teatrze Telewizji i Teatrze Polskiego Radia Franciszek Pieczka otrzymał w 2018 roku Wielką Nagrodę Festiwalu "Dwa Teatry" w Sopocie. W rozmowie z Polskim Radiem aktor powiedział wówczas, że to dla niego niezwykłe wyróżnienie. - Teatr Polskiego Radia wymaga od aktora pełnego profesjonalizmu, pełnej gotowości - mówił.

Przypominamy jeden z ostatnich wywiadów Franciszka Pieczki, jakiego udzielił Polskiemu Radiu. Mówił m.in. o pracy w kultowym słuchowisku "W Jezioranach".

 

Posłuchaj
00:16 Franciszek Pieczka Teatr Polskiego Radia wymaga pełnego profesjonalizmu od aktora (IAR).mp3 Franciszek Pieczka: Teatr Polskiego Radia wymaga pełnego profesjonalizmu od aktora (IAR)

Miał być inżynierem

Kilka lat temu wspominając początki swojej kariery, Franciszek Pieczka powiedział, że nie zamierzał być aktorem, lecz inżynierem i dlatego rozpoczął studia na gliwickiej politechnice. Wkrótce zmienił jednak zdanie. - Wróciłem po miesiącu. Zostawiłem kolegom indeks w akademiku. Powiedziałem: "macie go na pamiątkę, a ja jadę do Katowic, postaram się dostać do szkoły teatralnej" - opowiadał.

Czytaj także:

W ostatnich latach pojawił się w filmie "Serce, Serduszko i wyprawa na koniec świata", a także w rolach dubbingowych, między innymi w "Gwiezdnych wojnach: Przebudzeniu Mocy". Mogliśmy go także podziwiać w obrazie "Syn królowej śniegu" z 2017 roku.

Przy okazji jego premiery (2018), w rozmowie z Polskim Radiem, aktor podzielił się refleksją na temat życia. Powiedział, że współczesne tempo świata jest tak duże, że brak w nim czasu na zadumę. - Ten świat jak dla mnie pędzi za mocno, za szybko - mówił wówczas. 

Franciszek Pieczka. Aktor nagradzany

Franciszek Pieczka jest laureatem wielu prestiżowych wyróżnień, między innymi Polskiej Nagrody Filmowej Orzeł za osiągnięcia życia, nagrody Teatru Polskiego Radia - Wielki Splendor, a także - Nagrody Kulturalnej Śląska, przyznanej przez rząd Dolnej Saksonii za popularyzację śląskiej kultury. Ma także swoją gwiazdę w Alei Gwiazd w Łodzi. Został uhonorowany Złotym Medalem "Zasłużony Kulturze Gloria Artis". W 2017 roku otrzymał Order Orła Białego nadany przez prezydenta Andrzeja Dudę, w uznaniu zasług dla kultury polskiej oraz za wkład w rozwój sztuki teatralnej i filmowej.

 

Franciszek Pieczka występował też w powieści radiowej "W Jezioranach". O swoim bohaterze mówił przy okazji nagrania trzytysięcznego odcinka w 2019 roku: 

ms

Czytaj także

"Edyp w Kolonos" w Jedynce [POSŁUCHAJ]

Ostatnia aktualizacja: 27.02.2021 22:01
Rok 496 przed naszą erą. Sofokles rodzi się w Kolonos, dzisiejszych przedmieściach Aten. Zapewne jego matka nie wie jeszcze, że pamięć o nim przetrwa stulecia, dajmy więc im spokój i przejdźmy do roku 442, również przed Chrystusem. Sofokles, mąż już dojrzały i doświadczony, od dłuższego czasu również piszący sztuki, tworzy Antygonę.
rozwiń zwiń