Autor:
Małgorzata Sobieszczańska
Reżyser:
Mariusz Bonaszewski
Realizator:
Andrzej Brzoska
Opracowanie muzyczne:
Marian Szałkowski
Obsada:
Dorota Landowska - Milena Jesenska
Milena Jesenska urodziła się w rodzinie praskiego profesora uniwersyteckiego i stomatologa Jana Jesenského i jego żony Mileny. Kiedy miała szesnaście lat, zmarła jej matka, a Jesenská została sama z ojcem. Studiowała medycynę, przerwała jednak studia po kilku semestrach. W latach dwudziestych poznała Ernesta Pollaka, dziesięć lat starszego literata, który pracował jako tłumacz w jednym z praskich banków. Wbrew woli ojca wyszła za niego za mąż, a w roku 1918 przeprowadziła się do Wiednia. Z rodziną (częściowo przez nieakceptowany ślub) zerwała na jakiś czas prawie wszystkie kontakty.
Małżeństwo z Pollakiem bardzo szybko doczekało się kryzysu. Przez wzgląd na niskie dochody męża Jesenská zaczęła udzielać korepetycji z czeskiego oraz zajmować się tłumaczeniem i dziennikarstwem. Tłumaczyła teksty z języka niemieckiego dla czeskich dzienników, a także pisywała felietony do magazynów o modzie. W krótkim czasie zbudowała wokół siebie legendę znakomitej dziennikarki.
W roku 1919 zainteresowało ją opowiadanie niezbyt znanego wtedy pisarza Franza Kafki pt. Der Heizer, w związku z czym napisała do autora z zapytaniem, czy może to opowiadanie przetłumaczyć na czeski. Tak zaczęła się ich współpraca i korespondencja, która zakończyła się w roku 1923 na krótko przed śmiercią Kafki. Ich znajomość była prawie wyłącznie korespondencyjna, spotkali się bowiem tylko dwa razy. Der Heizer był jej pierwszym przekładem, potem przetłumaczyła jeszcze m.in. Proces oraz Wyrok.
Krótko po śmierci pisarza rozstała się z mężem i przeprowadziła się wpierw do Drezna, a w roku 1925 z powrotem do Pragi, gdzie wyszła po raz drugi za mąż za czeskiego architekta Jaromíra Krejcara. W roku 1928 urodziła ich córkę Janę (znaną jako Jana Černá; Jana była autorką wspomnień o matce Adresát Milena Jesenská, wydanych po polsku w 1993 roku pt. Moja matka Milena i Franz Kafka).
Jesenská należała do praskiej sceny literackiej, przed wojną kosmopolitycznej, a największy sukces osiągnęła na płaszczyźnie dziennikarskiej. Poza publikowaniem w czasopiśmie „Přítomnost” pisywała także do dzienników „Tribuna”, „Národní listy”, „Lidové noviny”, magazynu „Pestré listy”, a pod koniec lat dwudziestych przez krótki czas była redaktorką tygodnika „Pestrý týden”. W latach 1938-1939 prowadziła „Přítomnost”.
Cierpiała na reumatyzm. Poważnie zachorowała po urodzeniu córki i uzależniła się od morfiny (udało jej się wyzwolić dopiero w 1938 roku). W międzyczasie rozwiodła się z Krejcarem.
Po aneksji Czech i Moraw przez Trzecią Rzeszę uczestniczyła w ruchu oporu i pomagała żydowskim rodzinom emigrować z kraju.
W listopadzie 1939 roku za swoją działalność została aresztowana. W następnym roku była deportowana do obozu koncentracyjnego Ravensbruck, gdzie pracowała w ambulatorium i była podporą moralną dla innych więźniarek. W obozie spotkała inną dziennikarkę, Margarete Buber-Neumann, która napisała o niej książkę po wojnie. Zmarła w Ravensbrück w roku 1944.
Mimo iż była wybitną czeską dziennikarką i tłumaczką, stała się znana na całym świecie jako bliska przyjaciółka Franza Kafki (obok Felice Bauer i Julie Wohryzek).
W roku 1995 instytut Jad Waszem w Jerozolimie uhonorował ją tytułem Sprawiedliwej Wsród Narodów Świata.
