Foto: Adrian Sajko; Plakat: Marcin Chyliński
„Historia, Pani nielitościwa, dziwnie obeszła się z Wagnerem. Za życia otaczany był przez jednych niemal boską czcią, przez innych nienawiścią i wstrętem ponad miarę. (…) [Jego] namiętna walka (…) o swe ideały artystyczne – o pełnię sztuki i pełnię życia stała się jedną z najbardziej sugestywnych legend kultury światowej.
(…) Dziwnie zeszła ze sceny ta postać, dziwnie zmalała. Przewartościowano jego życie, które z tragedii stało się niemal komedią, przewartościowano charakter, gdzie bezwzględny egoizm i małostkowość okazały się miąższem, wypełniającym monumentalne (…) ramy, co najgorsze, przewartościowano [jego] twórczość.
(…) Działało tu owo złudzenie kolosalności, które kazało ludziom budować „grube Berty”, podczas gdy największa energia świata jak najniespodziewaniej ukrywała się – w atomie.
Nagranie słuchowiska "Niewidzialny teatr", reż. Mateusz Tracz
(…) A dziś? Dziś rewolucja artystyczna, której (jak sam mniemał) dokonał, wydaje nam się ograniczona i nie na długo płodna w skutki, jego poglądy – powierzchowne i chaotyczne, patetyczny koturn jego życia – podszyty komedią. Historia muzyki przechowa genialny wzlot tristanowskiej chromatyki. Reszta przejdzie do galerii dążeń, upodobań, poglądów i obyczajów ludzkich jako dokument arcyciekawy, lecz chyba tylko jako dokument. A przecież Historia – Pani bezlitosna, lecz sprawiedliwa, rzadko myli się w swych sądach”
Kisielewski, „Gwiazdozbiór muzyczny”
„Niewidzialny teatr” dokumentem nie jest, choć na pewno opisuje arcyciekawą historię. Historię myśli, idei, jej wizualizacji, a w końcu realizacji. Myśli wszechogarniającej, hipnotyzującej monarchów i filozofów, emocjonującej tłumy, nie pozostawiającej nikogo obojętnym. Autor słuchowiska dotarł do najdrobniejszych szczegółów biografii Wagnera, by jak najpełniej namalować jego portret. Szczery, barwny, rozmigotany, nierzeczywisty i… rozczarowujący. Na pewno prawdziwy.
Andrzej Chyra porywa interpretacją roli genialnego wizjonera. Prowadzi postać Ryszarda Wagnera z mistrzowską precyzją, przydając mu krzty obłędu i dziecięcej naiwności. W fascynującej opowieści o powstaniu teatru w Bayreuth partneruje mu plejada młodych, niezwykle utalentowanych aktorów. Ich żywe kreacje, splecione nicią „niekończącej się melodii”, budują pełen obraz wagnerowskiego szaleństwa.
Mateusz Tracz:
Niewidzialny teatr
Scenariusz i reżyseria: Mateusz Tracz
Redakcja:
Szymon Liszewski
Realizacja akustyczna: Paweł Szaliński
Opracowanie muzyczne: Marian Szałkowski, Mateusz Tracz
Obsada:
Andrzej Chyra – Richard Wagner
Aleksandra Wojtysiak – Cosima Wagner
Mateusz Banasiuk – Ludwik II Wittelsbach
Mateusz Kmiecik – Friedrich Nietzsche
Mateusz Weber – Hans von Bülow
Danie Sołtysiński – Żołnierz/ Paul
Justyna Orzechowska – Położna/ Gosposia
***
jd
