Denis Diderot "Kubusia Fatalistę i jego pana" napisał w 1773 roku. Pan i jego sługa, nie śpiesząc się, odbywają podróż. Pan, nie zdaje sobie do końca sprawy z tego, że ma w swoim służącym niezastąpionego psychoterapeutę, opiekuna i przewodnika, przewyższającego go mądrością. Kubuś jest co prawda fatalistą, wyznaje zasadę, że "będzie tak, jak jest zapisane w górze", jednak do końca nie godzi się na zło świata, wierzy, że sprawiedliwość musi triumfować.
Składająca się głównie z dialogów powiastka filozoficzna ujęta została w niezbyt wyraźną ramę fabularną. Wędrówki tytułowych bohaterów i ich dysputy składają się na obraz nowego świata, w którym zanika granica między panem i sługą. Kubuś jest prawdziwą maszynką do snucia zabawnych, przewrotnych opowieści, często przerywanych dygresjami. Otwarta forma tej powiastki filozoficznej przypomina eksperymenty prozy XX wieku. Narrator snuje opowieść jak tworzy swoje dzieło.
Autor:
Denis Diderot
Autor Przekładu:
Tadeusz Żeleński [Boy]
Reżyser:
Andrzej Zakrzewski
Realizacja akustyczna:
Alina Langiewicz
Inni współtwórcy:
Elżbieta Hartwig (adaptacja)
Obsada:
Wieńczysław Gliński, Zbigniew Zapasiewicz, Czesław Wołłejko, Joanna Szczepkowska, Olga Bielska, Stanisława Celińska, Danuta Wodyńska, Edmund Fiedler, Janusz Paluszkiewicz, Aleksandra Koncewicz.
Premiera radiowa: 16.03.1980
