18 maja 1944 roku oddziały 2 Korpusu Polskiego zdobyły ruiny klasztoru benedyktynów na Monte Cassino. W czasie walk zginęło 923 polskich żołnierzy, 2931 zostało rannych, a 345 uznano za zaginionych. Masyw górski, na którym stał klasztor, był kluczowym stanowiskiem tak zwanej linii Gustawa, czyli systemu połączonych niemieckich linii obronnych. Linia ta biegła przez całą szerokość Włoch i stanowiła przykład imponującej inżynierii wojskowej. Był to najpotężniejszy system obronny, z jakim podczas wojny zetknęły się wojska Sprzymierzonych. Jedyna droga na Rzym wiodła właśnie obok Monte Cassino. Od niepamiętnych czasów obrońcy Włoch zastępowali drogę najeźdźcom ciągnącym z południa właśnie w tym miejscu. Wysokie góry, spiętrzone od morza do morza, nie dawały szans na przebicie się na północ. Wielkie szturmy wojsk amerykańskich, brytyjskich i innych w dniach 15 lutego, 15 marca oraz 12 maja 1944 roku, okupione ogromnymi stratami, nie doprowadziły do zdobycia Monte Cassino i utorowania drogi do Rzymu. Natarcie na wzgórze klasztorne wznowił 17 maja 1944 r. 2 Korpus Polski pod dowództwem generała Władysława Andersa. Po zażartych, krwawych walkach, o godzinie 10.20 18 maja 1944 roku, patrol 12 Pułku Ułanów Podolskich zajął ruiny klasztoru na Monte Cassino i wywiesił na nich proporczyk pułkowy. Wkrótce na murach opactwa pojawił się biało-czerwony sztandar, a następnie obok niego flaga brytyjska. Po południu na wzgórzu odegrano Hejnał Mariacki. Monte Cassino było zdobyte! W 1945 r. u stóp wzgórza Monte Cassino otwarto polski cmentarz wojenny, na którym spoczęło 1072 polskich żołnierzy. W 1970 r. pochowany tam został również gen. Władysław Anders. W 80-tą rocznicę wielkiej bitwy, która przeszła na karty historii jako jedna z najkrwawszych, a zarazem najważniejszych bitew II wojny światowej, zapraszamy na premierowe słuchowisko Tomasza Lerskiego, p. t. "Przechodniu, powiedz Polsce..." Pamiętajmy o naszych bohaterach, którzy w tamtych wielkich dniach, jak napisał generał Anders - "oddali ducha Bogu, ciało ziemi włoskiej, a serca Polsce". Do wysłuchania słuchowiska zapraszamy w najbliższą sobotę, równo w 80 lat od zdobycia Monte Cassino.
Tomasz Lerski "Przechodniu, powiedz Polsce..."
Reżyseria: Dobrosława Bałazy
Realizacja akustyczna: Paweł Szaliński
Opracowanie muzyczne: Marian Szałkowski
Kierownictwo produkcji: Beata Jankowska
Obsada:
Zuzanna Galia, Andrzej Mastalerz, Stefan Knothe, Mirosław Wieprzewski, Wojciech Machnicki, Robert Czebotar, Krzysztof Szczepaniak, Piotr Makarski
Na słuchowisko "Przechodniu, powiedz Polsce..." zapraszamy w sobotę (18.05.) tuż po godz. 21.00. Program 1 PR
