Polskie Radio Dzieciom

Źródełko i Święta na wschodzie

Ostatnia aktualizacja: 08.01.2023 11:30
7 stycznia chrześcijanie obrządków wschodnich obchodzili Boże Narodzenie. Co to znaczy "obrządki wschodnie" i dlaczego Boże Narodzenie można świętować w grudniu i w styczniu? W "Źródełku" pochylimy się nad kilkoma tradycjami ze wschodu. Posłuchamy grekokatolickich i prawosławnych kolęd i nauczymy się tańców znanych i lubianych na dawnych Kresach, czyli m.in. W Ukrainie i na Litwie. 
Audio
Barwni kolędnicy we Lwowie
Barwni kolędnicy we LwowieFoto: Shutterstock

Katolicy, czyli chrześcijanie rzymskokatoliccy, obchodzą Boże Narodzenie 25 grudnia. Jednak Dawno, dawno temu wielki chrześcijański kościół podzielił się. Teraz Jego odłamów jest mnóstwo, my skupimy się na dwóch: chrześcijanach obrządku zachodniego (katolików właśnie) i obrządków wschodnich - grekokatolikach i prawosławnych. 

W Polsce, zwłaszcza na wschodzie naszego kraju, mieszkają chrześcijanie obrządków wschodnich i to od setek lat! Dlatego, jeśli pojedziecie na przykład na Podlasie czy Podkarpacie, spotkacie tam wiele cerkiew, czyli greckokatolickich i prawosławnych kościołów. Takie cerkwie niejednokrotnie są pięknie zdobione, mają złote kopuły, zakończone szpicem, co trochę przypomina... cebulę (i czasem tak właśnie się nazywa!). Czasem cerkwie są po prostu drewniane, ale i wówczas w środku są przepięknie wykończone! Jeśli będziecie mieli okazję - koniecznie zajrzyjcie do środka takiej cerkwi!

W zeszłym roku (2022), kiedy Rosja napadła na Ukrainę, bardzo wielu wiernych obrządków wschodnich przybyło do naszego kraju. Ukraińcy to w większości grekokatolicy - obchodzą oni Boże Narodzenie właśnie teraz - w styczniu. Te Święta przypadają zawsze 2 tygodnie po katolickich. A teraz ciekawostka, o ile święta Bożego Narodzenia to tzw. święta stałe  w kalendarzach zawsze mają stałe miejsce, to Wielkanoc jest już świętem ruchomym. Na pewno zauważyliście, że czasami wypada w marcu, czasami w kwietniu, a czasem i w maju. Dzieje się tak dlatego, że datę Wielkanocy wylicza się w skomplikowany sposób, z którym ma dużo wspólnego... pełnia księżyca! Wielkanoc obrządków wschodnich oblicza się w podobny sposób. Ale między naszymi "Wielkanocami" różnica nie jest stała. Czasami wypadają tego samego dnia, czasami dzieli je kilka tygodni. Więcej o różnicach w kalendarzach chrześcijan opowiada bardzo przystępnym językiem ksiądz Stefan Batruch. Posłuchajcie!

No dobrze, skoro już wiemy co nieco o tych kalendarzowych różnicach, przejdźmy od teorii do praktyki - posłuchajmy kolęd! Prawosławne i grekokatolickie kolędy są zupełnie inne w charakterze od tych znanych ze Świąt katolickich. Takie właśnie wschodnie kolędy zabrzmiały w audycji.

W drugiej części spotkania skupiliśmy się na karnawale, a skoro karnawał to tańce. Piotr Dorosz przypomniał nam fragmenty audycji "Pierwsze kroki", w której o mało znanych, ale bardzo ciekawych i wesołych tańcach opowiadał m.in. Piotr Zgorzelski. Na pierwszy ogień - tańce Kresów Wschodnich, znane nie tylko w Polsce, ale także na Ukrainie czy Litwie.

***

Tytuł audycji: Źródełko 

Prowadził: Piotr Dorosz

Data emisji: 8.01.2022

Godzina emisji: 11.00

Zobacz także