Za tydzień pierwsza niedziela Adwentu. Czas pomyśleć o uspokojeniu, przygotowaniu się do pięknego okresu Bożego Narodzenia.
Na Wschodnim Mazowszu, Podlasiu, w okolicach Lublina i Mazur o Bożym Narodzeniu przypominał bardzo charakterystyczny dźwięk, podobny do dźwięku trąb. To ligawki. Ten prosty, instrument, podobny do góralskiej trombity, codziennie rano głosił zbliżające się Święta.
Więcej o ligawkach
i innych adwentowych zwyczajach. TUTAJ!
I właśnie o ligawkach opowiada w Źródełku Piotr Dorosz! Dowiedzmy się zatem o historii i znaczeniu tego instrumentu, poznajmy tajniki gry na ligawce i - najciekawsze! - spróbujmy domowym sposobem zrobić ligawkę! A przydadzą nam się do tego... proste elementy kupione w pierwszym lepszym... markecie budowlanym.
Skąd ta ligawka?
Na początku warto wspomnieć, dlaczego ligawka stała się takim adwentowym instrumentem. Kiedy popatrzycie na niektóre bożonarodzeniowe szopki, zauważycie aniołki z trąbkami. Na takich niebiańskich trąbkach anioły głosiły radosną nowinę o narodzinach Jezusa. Ligawki mają przypominać właśnie takie anielskie trąbki! Ludzie, naśladując te stworzenia z nieba -grając na ligawkach i obwieszczając zbliżające się Boże Narodzenie - sami zbliżali się do Nieba.
Instrument dęty
Ligawka to instrument dęty, czyli taki, w który należy dmuchać, żeby wydobyć z niego dźwięk. Kojarzycie jakieś instrumenty dęte? Na pewno! To między innymi trąbka, klarnet albo flet. Oczywiście, jest ich o wiele, wiele więcej. Dziś jednak skupiamy się na - dość prostej - ligawce.
Jak wygląda ligawka?
Ligawka to taka dłuuuga drewniana trąba, podobna do góralskiej trombity czy aborygeńskiego instrumentu - digeridoo.
Jak długa jest taka ligawka? Sięga mniej więcej do łokcia dorosłego mężczyzny, bo to właśnie panowie mieli zaszczyt grania na tych instrumentach w Adwencie. Ostatnio na ligawkach zaczęły grać też dzieci - ich instrumenty są nieco krótsze.
Ligawka Józefa Milika z Wieski
Ligawka rozszerza się ku końcowi i często jest zakrzywiona. Dlaczego? Taka była tradycja - do wyrobu ligawek używano zakrzywionych gałęzi.
Jak grać na ligawce?
O ćwiczeniach praktycznych posłuchajcie w audycji - nasz Prowadzący wspaniale wszystko wyjaśnia! Tymczasem, możecie zapamiętać wierszyk:
nie siał, nie orał, nie siał nie orał, nie będzie zbieeerał
Po co nam on? Choć ligawka to bardzo prosty instrument, można na nim wygrywać różne proste melodie-sygnały. Sygnały były różne, a by lepiej je zapamiętać, wymyślano do nich krótkie wierszyki. I taki wierszyk właśnie poznaliście. Jak brzmi on z melodią? Posłuchajcie w audycji!
Domowe zrób to sam/a, czyli tworzymy ligawkę
Do pierwszych ćwiczeń - wibrowania ust - wystarczy nam nawet butelka z odciętym dnem. na niej nie zagracie zbyt pięknie, ale na pewno po chwili ćwiczeń poczujecie mrowienie na ustach. O to nam chodzi! Gdy już opanujecie tę sztukę, łapcie za rury pcv!
Piotr Dorosz odradza rury od odkurzacza. Jest w nich dużo kurzu i można się zakrztusić albo zakurzyć podłogę. Lepsza będzie piękna, nowa rura pcv ze sklepu budowlanego. Polecamy taką o średnicy 25 mm, długą na około 1,5 metra.
Zaopatrzcie się w takie cudo, słuchajcie Źródełka i ćwiczcie!
***
Tytuł audycji: Źródełko
Prowadził: Piotr Dorosz
Data emisji: 24.11.2024
Godzina emisji: 11.00
mg
