Kongres zorganizowano dla upamiętnienia trzech ważnych wydarzeń w historii: 700-lecia nadania Lublinowi praw miejskich (1317), 500-lecia Reformacji (1517) oraz 100-lecia Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II (1918), w którym od ponad 30 lat aktywnie działa Instytut Ekumeniczny KUL.
Trzydniowe wydarzenie poświęcono poszczególnym denominacjom - katolicyzmowi, prawosławiu oraz protestantyzmowi. Reformacja była tematem ostatniego dnia Międzynarodowego Kongresu Ekumenicznego. W dniu 500-lecia Reformacji naukowcy z całego świata analizowali jej wpływ na współczesny kościół.
Współczesny kościół to wiele wyznań i jeden wspólny mianownik - Chrystus. Kongres zajął się przeszłością, teraźniejszością i przyszłością Kościoła katolickiego, prawosławnego i ewangelickiego, których współistnienie widoczne jest w historii Lublina i świadczy o ekumenicznym charakterze miasta.
Kongres to także okazja do wspomnienia reformy kościoła, zapoczątkowanej dokładnie 500 lat temu przez niemieckiego duchownego - Marcina Lutra. Nawoływał on do rozmów o stanie Kościoła - głównie na temat odpustów, które sprzedawane traciły wymiar duchowy. Wtedy z Lutrem nie chciano dyskutować. Dziś dialog łączy wszystkie wyznania.