W oświadczeniu ogłoszonym 4 października podkreślono ważność należytego chrześcijańskiego uszanowania ofiar ukraińsko-polskiego konfliktu zbrojnego w latach II wojny światowej, co ma szczególne znaczenie dla Ukrainy, która sama doznała licznych krzywd historycznych.
Uczestnicy spotkania wezwali władze państwowe do poparcia tych dobrych zamiarów, mimo trudności związanych z toczącą się obecnie wojną. Wskazano, iż Ukraińcy są w stanie godnie odpowiedzieć na prośbę swych polskich przyjaciół w tym trudnym okresie. Oświadczenie zwraca ponadto uwagę na konieczność uniknięcia walk politycznych w tej wrażliwej dziedzinie, gdyż działania w formie ultimatów czy nieustępliwość jedynie zaszkodzą obu narodom. Jednocześnie zaapelowano o wzajemne przebaczenie i odnowienie uszkodzonych ukraińskich tablic pamiątkowych na obszarze Polski.
Na zakończenie dokumentu przedstawiciele wspólnot chrześcijańskich Ukrainy podkreślili doniosłość wspólnych wysiłków na rzecz uszanowania pamięci ofiar przeszłości i zachowania pokoju między narodami.
Oto polski tekst oświadczenia:
Oświadczenie
Narady Chrześcijańskich Kościołów Ukrainy w sprawie poparcia stanowiska Ukraińskiego Instytutu Pamięci Narodowej w sprawie poszukiwań i prac ekshumacyjnych dotyczących pochówków polskich
My, członkowie Narady Chrześcijańskich Kościołów Ukrainy, śledzimy uważnie ponownie podjętą sprawę potrzeby wzajemnego i należnego chrześcijańskiego poszanowania ofiar ukraińsko-polskiego konfliktu zbrojnego z czasów Drugiej Wojny Światowej oraz witamy z zadowoleniem niedawne oświadczenie kierownictwa Ukraińskiego Instytutu Pamięci Narodowej o krokach inicjatywnych w zakresie prac poszukiwawczych i ekshumacyjnych, dotyczących pochówków polskich na terenie obwodu rówieńskiego. Wyrażone zamiary odpowiadają treści i duchowi najszerszych nastrojów społecznych na Ukrainie, opartych na zasadach chrześcijańskich i podstawach polityki narodowej w tej dziedzinie.
Nieraz już dowiedziono, iż Ukraina – ofiara wielu zbrodni i krzywd historycznych – podziela głęboko ból pamięci innych narodów i konsekwentnie okazuje jako pierwsza chęć zagojenia takich ran. Sprawa godnego uczczenia pamięci poległych nie podlega jakiejkolwiek dyskusji, odpowiada bowiem naszej tradycji narodowej i duchowej.
Wzywamy nasze władze państwowe do poparcia dobrych zamiarów Ukraińskiego Instytutu Pamięci Narodowej i znalezienia możliwości zorganizowania takiej wykwalifikowanej pracy, mimo wszelkich trudności okresu wojennego. Mimo krwawej wojny, wywołanej przez Federację Rosyjską, być może nawet wbrew niej, Ukraińcy są w stanie godnie odpowiedzieć na prośbę naszych polskich przyjaciół właśnie w takim czasie.
Pomagajmy i wybaczajmy sobie nawzajem – ta fundamentalna zasada pozostaje nienaruszalnym przykazaniem wielkich przywódców duchowych Ukraińców i Polaków. W duchu tego przykazania wzywamy naszych polskich pobratymców do okazania pełnej wzajemności w należytym poszanowaniu miejsc pamięci Ukraińców na obszarze Polski i w odnowieniu tych tablic pamiątkowych, które zostały uszkodzone.
Zwracamy się z prośbą o niedopuszczenie do jakichkolwiek walk politycznych w tym zakresie. Żądania ultymatywne, nieustępliwość i nierozwaga będą działać jedynie na korzyść zła, wymierzonego w oba nasze narody. Działajmy tak, aby ratować siebie nawzajem.
Wspólnymi wysiłkami zróbmy wszystko, co w naszej mocy i co zależy od każdego z nas, aby ofiary tej krwawej, nieludzkiej i antychrześcijańskiej konfrontacji sprzed 80 lat powiedziały nam w sposób przekonujący „Nigdy więcej”, a my, dziś obecni, przyjęli ten nakaz w swym sumieniu jako fundamentalny imperatyw do działań, oczyściwszy wcześniej swe sumienie szczerym chrześcijańskim aktem przebaczenia z prośbą: „Wybaczcie nam i my przebaczamy”. Amen
4 października 2024 roku
KAI