Franciszek w szczególny sposób „ożywił synodalność” jako centralny punkt swojego pontyfikatu. Według kard. Kocha, nie jest to nowa droga, ale jest ona głęboko zakorzeniona w tradycji Kościoła. „Kościół to synodalność” – zacytował 75-letni kardynał Ojca Kościoła św. Jana Chryzostoma.
Kard. Koch podkreślił formułę trójcy ukutą przez Franciszka jako podstawową linię ekumeniczną: „Chodźcie razem, módlcie się razem, pracujcie razem”. Taka postawa charakteryzowała jego spotkania z innymi Kościołami chrześcijańskimi. Franciszek szczególnie podkreślał „ekumenizm męczenników”, który zjednoczył chrześcijan różnych wyznań poprzez ich wspólne cierpienie w wierze.
Kard. Koch wyraził ubolewanie, że planowana na maj podróż papieża na obchody 1700-lecia Soboru Nicejskiego odbędzie się bez niego. Rocznica bardzo ważna dla Franciszka. „Mam nadzieję, że do tego czasu będziemy mieli nowego papieża, a gdyby mógł podjąć inicjatywę, byłby to bardzo miły znak – Nicea jednoczy wszystkich chrześcijan” – powiedział kardynał.
Kard. Koch mówiąc pracy u boku Franciszka zwrócił uwagę, że podczas audiencji zawsze „zamieniał się cały w słuch” i był otwarty na swojego rozmówcę. „Doświadczyłem go również jako kogoś, kto daje ci wielką swobodę w pracy; na wszystkie projekty, które miałem w dykasterii i które mu przedstawiałem, zwykle odpowiadał tylko jednym słowem, a mianowicie 'Avanti!” – wspominał kardynał.
Ostatni osobisty kontakt kard. Kocha z papieżem miał miejsce zaledwie kilka dni temu. Podczas przypadkowego spotkania za Bazyliką św. Piotra kardynał mógł po raz ostatni pozdrowić Franciszka na wózku inwalidzkim.
Zdaniem kardynała Franciszek pozostawił po sobie również głębokie duchowe ślady. Jezuita zawsze umieszczał ignacjańskie „rozeznawanie” w centrum swoich myśli i działań i zachęcał Kościół do słuchania działania Ducha Świętego. Dla Franciszka synodalność nigdy nie była koncepcją czysto strukturalną, ale wyrazem żywej komunii duchowej.
Kard. Koch, który jest odpowiedzialny za dialog ekumeniczny w Watykanie od 2010 r., weźmie udział w konklawe po raz drugi.
Pogrzeb papieża Franciszka odbędzie się w sobotę 26 kwietnia w Watykanie. W uroczystości może wziąć udział 200 tysięcy osób w tym 170 oficjalnych delegacji. Do Watykanu uda się prezydent Andrzej Duda z małżonką. W Polsce będzie to dzień żałoby narodowej.
KAI/ red
