Żółwie mają nosa...

Żółwie pokonują setki kilometrów, by wrócić na tę samą plażę i złożyć jaja. Jakim cudem udaje im się odnaleźć tę właściwą?

 

 

Mniej więcej co cztery lata żółwie zielone Chelonia mydas pokonują setki, a często nawet tysiące kilometrów przez wody Oceanu Indyjskiego, by powrócić na tereny lęgowe na plażach wysp Europa i Mayotte, leżących w Kanale Mozambickim, oddzielającym Madagaskar od kontynentu afrykańskiego. Żółwie prawie zawsze wracają na tę samą plażę, by złożyć jaja. Jakim cudem udaje im się odnaleźć tę właściwą? Odpowiedź na to pytanie postanowili znaleźć naukowcy z Zakładu Ekologii Ewolucyjnej Uniwersytetu w Montpelier.

By śledzić trasy migracji żółwi, naukowcy wyposażyli zwierzęta w nadajniki satelitarne. Samice, wypuszczone na otwartym morzu, bez większego problemu potrafiły odnaleźć właściwą plażę i to bez względu na miejsce, w którym je wypuszczono. Czasami walka z prądami morskimi zajmowała im kilka tygodni – jedna z samic wypuszczona na morzu zaledwie 250 kilometrów od docelowej plaży, znoszona prądami, przez 2 miesiące pokonała blisko 3500 kilometrów, by wreszcie do niej dotrzeć. Mimo to, podobnie jak inne samice, bezbłędnie odnalazła właściwe miejsce.

Najprawdopodobniej żółwie nawigują, opierając się o stosunkowo prosty system, przypominający kompas. Rozpoznają strony świata, odbierając pole geomagnetyczne. Jak pokazały badania  nie jest to jednak jedyny mechanizm. Zwierzęta, którym obok nadajnika umieszczono na głowie silny elektromagnes, mimo wszystko były w stanie dotrzeć na właściwą plażę – zajmowało im to zdecydowanie więcej czasu, ale w końcu udawało się osiągnąć właściwy cel.

Jednym z możliwych wyjaśnień jest wykorzystane zmysłu węchu. Ostatnie badania pokazały, że wbrew dotychczasowej opinii zmysłem powonienia można się posługiwać pod wodą całkiem dobrze – a to właśnie węchem posługuje się w nawigacji wiele gatunków ptaków morskich i gołębie pocztowe. Hipoteza wydaje się całkiem prawdopodobna – ale jej potwierdzenie wymaga kolejnych badań.

Jakub Urbański