Wszechświat przyspiesza

Nie dość, że Wszechświat się rozszerza, to robi to co raz szybciej.

Europejscy naukowcy potwierdzili: nie dość, że Wszechświat się rozszerza, to robi to co raz szybciej. Dane na ten temat pochodzą z Kosmicznego Teleskopu Hubble'a, który obserwował prawie pół miliona odległych galaktyk.

Zespół Tima Schrabbacka z Leiden Observatory zbadał 446 tys. galaktyk, zaobserwowanych podczas największego przeglądu, dokonanego do tej pory Teleskopem Hubble'a. Przegląd ten, nazwany COSMOS, obejmuje obserwacje 575 sąsiadujących fragmentów nieba. Na ich dokonanie potrzeba było 1000 godzin obserwacji. Dodatkowych danych dostarczyły teleskopy naziemne -wyznaczyły odległość do prawie 200 tys. z badanych galaktyk.

Badacze mierzyli przesunięcie podczerwonego widma galaktyk. Przesunięcie ku czerwieni (redshift) jest skutkiem rozszerzania się wszechświata i stanowi standardową metodę wyznaczania dystansu do odległych obiektów. Astronomowie z Leiden oszacowali także wielkoskalowe rozłożenie materii w kosmosie. Badali zniekształcenia kształtów odległych galaktyk. Powodem tych zniekształceń jest zjawisko tzw. słabego soczewkowania grawitacyjnego. Analiza statystyczna zniekształceń pozwala na wywnioskowanie, z jak silnym polem grawitacyjnym mamy do czynienia, a zatem jaka jest koncentracja materii, powodującej to zjawisko.

O ile grawitacja skupia „zwykłą” materię, o tyle tzw. ciemna materia jest odpowiedzialna za przyspieszenie procesu rozszerzania kosmosu. Okazuje się, że ten drugi proces zyskuje na sile - uzyskane z przeglądu COSMOS wyniki wskazują, że tempo rozszerzania się wszechświata było kiedyś mniejsze. Obserwacyjne dowody na zwiększanie tempa ekspansji wszechświata opublikowały już w 1998 roku dwa niezależne zespoły naukowców. Teraz mamy do czynienia z kolejnym dowodem.

(ew/pap)