Europejskie Obserwatorium Południowe ESO zaprezentowało zwycięskie zdjęcie konkursu "Ukryte Skarby ESO", w którym brali udział miłośnicy astronomii i fotografii z całego świata.
Konkurs "Ukryte Skarby ESO" był nietypowy – w jego ramach uczestnicy mieli możliwość przeszukania archiwów danych naukowych Europejskiego Obserwatorium Południowego ESO i odnalezienia w nich ukrytych perełek, które po obróbce prezentowały się jako piękne zdjęcie obiektów niebieskich.
Specjaliści uznali, że najlepiej poszło Igorowi Czekalinowi z Rosji. Zwycięska fotografia jego autorstwa prezentuje mgławicę M 78 sfotografowaną za pomocą 2,2-metrowego teleskopu MPG/ESO w Obserwatorium La Silla w Chile.
M 78 (Messier 78) to przykład mgławicy refleksyjnej. Promieniowanie ultrafioletowe od gwiazd, które ją rozświetlają, nie jest wystarczająco intensywne, aby zjonizować gaz i zmusić go do świecenia – ziarna pyłu po prostu odbijają światło gwiazd. Pomimo tego, M 78 można łatwo zaobserwować za pomocą niewielkiego teleskopu, gdyż jest jedną z najjaśniejszych mgławic refleksyjnych na niebie. Znajduje się około 1600 lat świetlnych od nas w gwiazdozbiorze Oriona. Można ją znaleźć na północy-wschód od najbardziej wschodniej gwiazdy pasa Oriona.
Igor Czekalin wyszukał w archiwach ESO surowe dane do tego zdjęcia, a następnie umiejętnie przetworzył dane, otrzymując pierwszą nagrodę w konkursie za swoje końcowe zdjęcie. Później zespół ekspertów ESO niezależnie przetworzył surowe dane w pełnej rozdzielczości, tworząc pokazane tutaj zdjęcie w pełnej okazałości.
Poza świecącą mgławicą na zdjęciu dostrzec można wiele innych intrygujących elementów. Grube pasmo zasłaniającego pyłu rozciąga się przez całe zdjęcie od lewego górnego do prawego dolnego rogu, blokując światło od gwiazd tła. W prawym dolnym rogu widać wiele dziwnych różowych struktur, utworzonych przez dżety materii wyrzuconej z gwiazd.
Dwie jasne gwiazdy, HD 38563A oraz HD 38563B, są głównymi elektrowniami „zasilającymi” M 78. Jednak w mgławicy znajduje się około 45 małomasywnych, młodych gwiazd (o wieku poniżej 10 milionów lat). Ich wnętrza są nadal zbyt chłodne do rozpoczęcia reakcji termojądrowych fuzji wodoru.
Naukowcy podkreślają, że ten kompleks mgławic zmienił się znacząco w ciągu ostatnich dziesięciu lat. W lutym 2004 roku doświadczony miłośnik astronomii Jay McNeil zaobserwował w bezpośrednim sąsiedztwie nową, jasną mgławicę – wyróżniającą się strukturę o kształcie przypominającym wiatraczek, widoczną na dole zdjęcia – w miejscu, w którym nic nie było widać na wcześniejszych zdjęciach. Obiekt ten znany jest jako Mgławica McNeila i wydaje się być bardzo zmienną mgławicą refleksyjną wokół młodej gwiazdy.
Podziwiajmy kosmos - jest niezwykle piękny!
(ew/eso)
Zobacz zdjęcie w dużej rozdzielczości
