O niezwykłych właściwościach golców, zamieszkujących głównie pustynne obszary Afryki Wschodniej, informuje pismo "Science".
Zbadanie specyficznych właściwości układu nerwowego tych gryzoni pozwoliło naukowcom wysnuć wnioski, które mogą w przyszłości przynieść wymierny rezultat w postaci leku redukującego ból u osób cierpiących na zapalenie stawów.
W przypadku większości zwierząt ekspozycja na kwas powoduje stymulację specjalnych kanałów znajdujących się na zakończeniach receptorów bólowych. Naukowcy z Centrum Medycyny Molekularnej Maxa Delbruecka w Berlinie podejrzewali, że w przypadku golców proces ten wygląda nieco inaczej.
Mylili się. Okazało się, że reakcje golców nie różniły się w znaczącej mierze od reakcji myszy. Badacze postanowili więc wziąć pod lupę inny rodzaj kanałów sodowych o nazwie NaV1.7, które również znajdują się w receptorach bólowych. W momencie zetknięcia z kwasem kanały te są blokowane, przez co sygnał bólowy zostaje zatrzymany.
Gdy receptory bólowe pobrane od gryzoni naukowcy zanurzyli w kwasie, zaobserwowali, że siła sygnału bólowego przechodzącego przez kanały NaV1.7 została zredukowana o 42 proc. u myszy i o 63 proc. u golców.
Następnie naukowcy zsekwencjonowali gen odpowiedzialny za występowanie NaV1.7 u kretoszczurów i porównali go z genem SCN9A, czyli jego ludzkim odpowiednikiem. Mutacje w obrębie tego genu mogą powodować całkowitą niewrażliwość na ból.
- Główna różnica pomiędzy genami była związana z trójaminokwasami, które uczestniczą w procesie decydującym o tym, jakie koncentracje kwasów otwierają i zamykają kanały. Dołączenie trójaminokwasu golca do ludzkiego genu i skonfrontowanie powstałej mutacji z kwasem doprowadziło do znacznie silniejszej inhibicji kanału sodowego - mówi kierujący badaniami Ewan Smith.
Obserwacje te sugerują, że kanał sodowy może stać się celem działania leków zapobiegających bólowi związanemu z odkładaniem się kryształów kwasu moczowego, jak ma to miejsce np. przy zapaleniu stawów.
(ew/pap)
