Pogoda kosmiczna

Od pogody kosmicznej zależy także praca operacyjna satelitów, a te z kolei mają wpływ na inne urządzenia.

 

 

Współczesny człowiek uzależniony jest od rozwoju technologicznego. Budujemy systemy idealne, lecz nie potrafimy jeszcze stworzyć urządzeń odpornych na wszystko. Najbardziej nawet zaawansowane technologicznie urządzenia ulegają wpływom pogody kosmicznej. Czy potrzebne nam zatem specjalne parasole?


Wpływ kosmosu

Kosmonauta poruszający się w przestrzeni kosmicznej czy pasażerowie wysokich lotów (10 tys. m), narażeni są na wpływy warunków panujących w kosmosie. Te warunki wpływają  także na wszelkie precyzyjne urządzenia elektroniczne, znajdujące się na Ziemi. Wpływ Słońca na Ziemię nazywany jest pogodą kosmiczną. Jest to szereg zjawisk, związanych z oddziaływaniem korpuskularnego promieniowania Słońca na magnetosferę Ziemi. Na powierzchni Słońca (w jego koronie) odbywają się tzw. erupcje koronalne, które wysyłają miliardy ton protonów w przestrzeń kosmiczną. Jeżeli na drodze tego promieniowania znajdzie się Ziemia, to cała „góra” protonów uderza w nasza planetę, oddziałując na jej pole magnetyczne. To powoduje np. awarie układów elektronicznych oraz działa degradacyjnie na komórki człowieka, powodując zwiększone ryzyko zachorowania na choroby nowotworowe.

Od pogody kosmicznej, jak mówi dr hab. Iwona Stanisławska z Centrum Badań Kosmicznych PAN, zależy także praca operacyjna satelitów, znajdujących się w przestrzeni kosmicznej, a te z kolei mają wpływ na inne urządzenia. Burze magnetyczne czy silne strumienie plazmy słonecznej powodują brak łączności ziemskich urządzeń z satelitami kosmicznymi. Urządzenia takie jak GPS czy telewizja satelitarna mogą funkcjonować jedynie przy dobrych warunkach pogody kosmicznej.

Pogoda w namiocie

Badania nad pogodą kosmiczną prowadzone są na świecie od kilkunastu lat. W Polce badają ją naukowcy z Centrum Badań Kosmicznych PAN. Od wielu lat prowadzone są tu działania prognostyczne, mające status ostrzegawczy. O tej wieloletniej działalności w prognozowaniu oraz dokonaniach i owocach pracy CBK będzie można dowiedzieć się więcej, oglądając wystawę oraz rozmawiając z naukowcami podczas 11 Pikniku Naukowego Polskiego Radia BIS, który odbędzie się 26 maja na Rynku Nowego Miasta i Podzamczu w Warszawie.

Zagadnienie pogody kosmicznej obecne będzie także w namiocie Uniwersytetu Szczecińskiego. Jerzy Stelmach, kosmolog, dziekan Wydziału Matematyczno-Fizycznego US podkreśla celowość wyboru tego właśnie zagadnienia. Rok 2007 jest bowiem Międzynarodowym Rokiem Heliofizyki (fizyki Słońca).

Obok zdjęć, plakatów, rozmów i doświadczeń, będą także konkursy. W jednym z nich, zwycięzca weźmie udział w prawdziwym wystrzeleniu rakiety kosmicznej przez Europejską Agencję Kosmiczną (ECA) w Norwegii.

Joanna Paszkowska