Piłsudski
Section02
Przed mikrofonem Marszałek Józef Piłsudski, Belweder 1924 (nagranie firma Rudzki): "Nie chcę dopuścić, by gdy oczy zamknę, mego głosu przy tworzeniu mojej postaci brakowało".
00:00
03:08

Rewolucjonista

"Cel naszej walki z rządem carskim jest wyraźny. Wypływa on z położenia, w którym się ojczyzna nasza znajduje. Rząd carski jest dla nas obcym, (...) został nam narzucony przemocą i panuje prawem podboju i zaboru".
Ostatnio dodane
Działalność towarzysza Mieczysława

Gen. Marian Kukiel opowiada o młodzieńczej działalności socjalistycznej Józefa Piłsudskiego w latach konspiracji w PPS przed I wojną światową. (RWE, 27.12.1967)

O powstaniu styczniowym

Fragment szkicu Józefa Piłsudskiego pt. "Rok 1863. Myśli, mowy i rozkazy". Wprowadzenie - Krzysztof Górski, czyta Krzysztof Kołbasiuk. (PR, 2.06.1996)

Piłsudski w Japonii i Egipcie

Ile razy Piłsudski z Dmowskim spotkali się w czasie pobytu w Tokio i po co marszałek pojechał do Egiptu - opowiadał Wacław Zbyszewski. (RWE, 7.06.1982)

Żołnierz i wódz

"Wódz naczelny - geniusz walki, wódz, który nie cofa się nigdy i gdy coś postanowi, idzie naprzód, wszystko na swej drodze druzgocze, zawsze ma na myśli zwycięstwo i zawsze zwycięża".
Ostatnio dodane
Żołnierze Piłsudskiego

- 6 sierpnia 1914 z krakowskich Oleandrów wyruszyła I Kompania Kadrowa - rozmowa Hanny Marii Gizy z prof. Michałem Klimeckim i Piotrem Wilkoszem. (PR, 16.08.2014)

"My, Pierwsza Brygada"

- Piłsudski dążył do przygotowania zalążka przyszłej armii powstańczej - komentował historyk dr Janusz Osica. Legiony, ich historia i znaczenie. (PR, 20.09.2001)

"Hej, hej komendancie!"

- Piłsudski był jedynym wojskowym, który nosił mundur niezgodnie z regulaminem – mówił historyk prof. Andrzej Garlicki w rozmowie z Elizą Bojarską. (PR, 13.11.1987)

"Moje pierwsze boje"

- To są wspomnienia legionowe. Ich zrąb Piłsudski napisał w Magdeburgu - powiedział historyk prof. Andrzej Garlicki. Audycja Elizy Bojarskiej. (PR, 18.01.1990)

W walce o wolność

- Sprawa polska drgnęła, kiedy Legiony Piłsudskiego dowiodły bitności żołnierza polskiego na froncie Wielkiej Wojny - mówił gen. Marian Kukiel. (RWE, 23.07.1967)

Rozwiązanie Legionów

Tło polityczne decyzji Józefa Piłsudskiego z lipca 1917 roku. O odmowie przysięgi na wierność państwom centralnym mówi gen. Marian Kukiel. (RWE, 13.08.1967)

Dymisja Piłsudskiego

- Żołnierze masowo składali podania o zwolnienie. Zrozpaczeni poszli za przykładem Komendanta. Ja nie mogłem - wspominał gen. Marian Kukiel. (RWE, 03.05.1964)

Piłsudski - legenda i fakty

Dyskusja w Instytucie Historii PAN z udziałem: prof. Marka Drozdowskiego, prof. Tadeusza Jędruszczaka, prof. Jana Molendy. Relacja Elizy Bojarskiej. (PR, 13.11.1987)

Zmysł strategiczny Marszałka

- Decyzje Piłsudskiego nie były dostosowywaniem się do zwrotów akcji, a wytrwałym wypełnianiem planu powziętego przed wojną - mówił Bogusław Miedziński. (RWE, 12.06.1967)

Strateg samouk

- Odnoszę zwycięstwa, ponieważ nie uczę się z tych samych podręczników, co moi przeciwnicy - mawiał. Audycja z okazji 60. rocznicy śmierci Marszałka. (PR, 12.05.1995)

wizja niepodległej Polski

"Polska ma przed sobą wielką pracę. Polska, ta wyśniona, wymarzona, ma wszystkie zewnętrzne cechy, którymi my, wychowani w niewoli, cieszyć się możemy; wielkie wojsko, wielkie tryumfy, wielką zewnętrzną siłę, wielką potęgę, którą i wrogowie, i przyjaciele szanować i uznawać - chociaż by nie chcieli - muszą".
Ostatnio dodane
"Jeszcze nas będą witać w Warszawie"

Wybuch I wojny światowej, interesy zaborców, działalność Piłsudskiego i Dmowskiego na rzecz odzyskania niepodległości - komentarz gen. Mariana Kukiela. (RWE, 9.07.1967)

Walka o niepodległość

- Za Piłsudskim szła legenda bezkompromisowego zwolennika zbrojnej działalności wymierzonej przeciw Rosji - mówił historyk dr Janusz Osica. (PR, 21.09.2001)

Narodziny II Rzeczpospolitej

- Głodni, obdarci, zziębnięci, we wszystkich dziedzinach zaczynać musieliśmy od nowa - mówił Kajetan Morawski, ostatni ambasador II RP w Paryżu. (RWE, 5.05.1962)

"Proszę Panów, ja wam władzę dam"

- Komendant miał do wyboru dać władzę lewicy albo prawicy. Wybrał lewicę - Tadeusz Święcicki o pierwszych dniach niepodległej Polski. (RWE, 12.05.1966)

Dwie wizje Polski

- Roman Dmowski i Józef Piłsudski byli wielkimi politycznymi graczami - mówił publicysta i pisarz Piotr Wierzbicki w audycji Anny Lisieckiej. (PR, 21.11.2006)

Piłsudski kontra Dmowski

O dwóch wizjach Polski, dwóch drogach do niepodległości rozmawiają historycy: prof. Paweł Wieczorkiewicz i Tomasz Merta oraz filolog Monika Kostaszuk. (PR, 11.11.2001)

Niepodległość według Dmowskiego

- Obaj pragnęli tego samego - Polski zjednoczonej i niepodległej. Ale już w 1914 roku inaczej oceniali sytuację międzynarodową - mówił Andrzej Pomian. (RWE, 30.10.1988)

"Drogi Panie Romanie"

Dwa obozy władzy, trudna współpraca Józefa Piłsudskiego i Romana Dmowskiego po odzyskaniu niepodległości. Komentarz historyka dr Janusza Osicy. (PR, 2.10.2001)

W służbie Polsce

- Wielkości Józefa Piłsudskiego nie kwestionował niemal nikt. Jego pogrzeb stał się wielką narodową manifestacją - komentował historyk dr Janusz Osica. (PR, 11.11.2001)

Polityk

"Naród, który traci pamięć przestaje być Narodem – staje się jedynie zbiorem ludzi, czasowo zajmujących dane terytorium".
Ostatnio dodane
W służbie Polsce

- Piłsudski, Dmowski, Paderewski symbolizowani dla cudzoziemców odrodzoną Polskę - mówił Kajetan Morawski o najwybitniejszych ludziach międzywojnia. (RWE, 7.07.1962)

Architekt parlamentaryzmu

- Nikt nie kwestionował faktu, że Naczelnik Państwa był postacią wybitną - mówił historyk prof. Andrzej Ajnenkiel w audycji Elizy Bojarskiej. (PR, 14.09.1992)

Zwolennik faktów dokonanych

- Zawsze obawiał się kooperacji Niemiec i Rosji - zaprzysiężonych wrogów Polski i przestrzegał przed takim sojuszem - wspominał gen. Kazimierz Glabisz. (RWE, 29.09.1968)

Prowokacje wywiadu sowieckiego

Agenci sowieccy wiedzieli, że dla Józefa Piłsudskiego Rosja jest największym przeciwnikiem Rzeczypospolitej i największym zagrożeniem dla jej bytu. (PR, 11.05.2013)

Naczelnik Państwa

- Spór między Piłsudskim a Sejmem, który wybuchł w 1919 roku, zakończył się strzałami w maju 1926 roku - wyjaśniał Kajetan Morawski. (RWE, 12.05.1962)

Wojsko i polityka zagraniczna

- W 1926 roku Piłsudski na pierwszym miejscu postawił normalizację stosunków z najbliższymi sąsiadami - słyszymy w komentarzu Kajetana Morawskiego. (RWE, 29.10.1962)

Wizerunek Marszałka

- Miał ogromne opadające na brodę wąsy bez jednego srebrnego włosa. Był sympatyczny, mimo że się nie uśmiechał - mówił Wacław Zbyszewski, dziennikarz. (RWE, 24.05.1982)

Człowiek z wielką charyzmą

- W otoczeniu francuskich generałów Piłsudski wyglądał na wielkiego wodza. W sylwetce Marszałka było coś hipnotyzującego - wspominał Wacław Zbyszewski. (RWE, 24.05.1982)

Szanowali go wszyscy

- W 1924 roku jako dziennikarz krakowskiego "Czasu" zostałem przedstawiony marszałkowi i miałem zaszczyt uścisnąć mu rękę - mówił Wacław Zbyszewski. (RWE, 24.05.1982)

Działał na ludzi magnetycznie

- Do szpiku kości był romantykiem, szlachcicem litewskim, spadkobiercą Jagiellonów, synem Rzeczpospolitej Obojga Narodów - wspominał Wacław Zbyszewski. (RWE, 24.05.1982)

Federacyjne koncepcje Naczelnego Wodza

Piłsudski jako polityk europejski - audycja Sławomira Szofa z cyklu "Postacie XX wieku" z udziałem prof. Tomasza Nałęcza i prof. Marka Kamińskiego. (PR, 12.05.1993)

Rozejm z Ukrainą

- Współpraca z Ukrainą była fundamentem wschodniej polityki Wodza Naczelnego i Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego - mówił dr Janusz Osica. (PR, 8.10.2001)

"Do mieszkańców Ukrainy"

- Wojska polskie pozostaną na Ukrainie do czasu, aż władzę na tych ziemiach obejmie prawy rząd ukraiński - mówił w 1920 roku Józef Piłsudski. (PR, 15.09.1998)

Człowiek ciągłej klęski?

Spór o polityczne dokonania Marszałka - audycja Andrzeja Sowy z udziałem historyków: prof. Antoniego Czubińskiego i prof. Ryszarda Zielińskiego. (PR, 11.05.1985)

Romantyk kontra pozytywista

- Dmowski był pozytywistą. Jego Obóz Wielkiej Polski był wyraźnie wzorowany na ruchu faszystowskim - mówił Wacław Zbyszewski o sanacji 1926 roku. (RWE, 29.05.1984)

Dmowski poparłby Piłsudskiego, gdyby...

Charakterystyka polityki Józefa Piłsudskiego i Romana Dmowskiego - felieton Wacława Zbyszewskiego. (RWE, 8.08.1983)

Usunąć Hitlera z polityki

Czy marszałek Piłsudski w marcu 1933 roku sugerował Francji, że pożądana byłaby wojna prewencyjna przeciw hitlerowskim Niemcom - audycja dokumentalna. (RWE, 26.11.1967)

Piłsudczycy bez Piłsudskiego stracili grunt

- Cały kraj odczuł pustkę po śmierci Piłsudskiego. Zabrakło człowieka, który rozstrzygał wszelkie spory - mówił Kajetan Morawski. (RWE, 20.10.1962)

Ostatnie lata przed śmiercią

- Marszałek przestał się pokazywać publicznie. Nie utracił myśli ani woli politycznej, opuszczały go siły fizyczne - wspominał Kajetan Morawski. (RWE, 13.10.1962)

Pogrzeb Marszałka

- Do krypty pod Wawelem wniesiono trumnę z ciałem ostatniego rycerza Rzeczpospolitej Obojga Narodów - słyszymy w audycji dokumentalnej. (RWE, 10.12.1967)

Wojna polsko-bolszewicka

"W prowadzeniu wojny zupełnie się nie liczyłem ze zdaniem Naczelnego Dowództwa. Zwycięstwa odnosiłem tak, że porzucałem (...) inne sprawy, rzucałem się w jedną stronę, obejmowałem dowództwo i zwyciężałem".
Ostatnio dodane
Wielka wojna polska (cz.1)

- Od przebiegu tej wojny w pewnym momencie zależał nie tylko los Polski, ale i los całej Europy - mówił Tadeusz Mieleszka o wojnie w latach 1919-20. (RWE, 6.04.1980)

Wielka wojna polska (cz.2)

Zamiast pochodu po trupie Polski, toczył się odwrót rozbitych i ogarniętych paniką wojsk bolszewickich - słyszymy w audycji Tadeusza Mieleszki. (RWE, 6.04.1980)

Polemika z Tuchaczewskim

- Ta wojna omal nie wstrząsnęła losami świata - pisał Józef Piłsudski. Rozmowa Elizy Bojarskiej z prof. Andrzejem Garlickim o książce "Rok 1920". (PR, 18.01.1990)

Kazał mi podziękować wszystkim żołnierzom

- Jako dowódca pułku, chciałem się popisać planami bojowymi, a marszałek spytał, kiedy żołnierze wzięli ostatnią kąpiel - mówił gen. Wacław Piekarski. (RWE, brak daty)

Bitwa nad Niemnem - ostateczne zwycięstwo

- Główny atak Polski, rozpoczęty 22 września 1920, zaskoczył gen. Michaiła Tuchaczewskiego - mówił dr Janusz Osica o końcu wojny polsko-bolszewickiej. (PR, 11.10.2001)

Przegrany rok 1920?

Hipotetyczne losy świata w przypadku przegranej Polski w wojnie z bolszewikami w 1920 roku. Wypowiedzi historyków: Janusza Osicy i Andrzeja Ajnenkiela. (PR, 13.11.1994)

zamach majowy

"I staję do walki, tak jak poprzednio, z głównym złem państwa: panowaniem rozwydrzonych partyj i stronnictw nad Polską, zapominaniem o imponderabiliach, a pamiętaniem tylko o groszu i korzyści". (źr. J. Piłsudski w wywiadzie dla "Kuriera Porannego" z dnia 11 maja 1926 r. Nakład gazety z wydrukowanym tekstem, rząd Witosa kazał skonfiskować)
Ostatnio dodane
Powrót Piłsudskiego do władzy

- 12 maja 1926 roku marszałek Józef Piłsudski na czele wiernych sobie oddziałów zgromadzonych w Rembertowie ruszył na Warszawę - mówił dr Janusz Osica. (PR, 24.10.2001)

Decyzje zapadały w Belwederze

- Wielogłowy parlament został zmuszony do abdykacji na rzecz jednego człowieka. Układ ten zapewniał ciągłość w działaniu państwa - mówił Kajetan Morawski. (RWE,... więcej

- Wielogłowy parlament został zmuszony do abdykacji na rzecz jednego człowieka. Układ ten zapewniał ciągłość w działaniu państwa - mówił Kajetan Morawski. (RWE, 1.09.1962) zwiń

Bratobójcza walka

- Trzy krótkie dni od 12 do 15 maja zaważyły dobitnie na odbudowanej niespełna osiem lat wcześniej Rzeczypospolitej - wspominał Kajetan Morawski. (RWE, 28.07.1962)

To był zamach stanu

- Piłsudski chciał załatwić sprawę pokojowo. Prezydent Wojciechowski nie przyjął warunków i rozpoczęły się dramatyczne wydarzenia – słyszymy w audycji. (PR, 10.05.2008)

Nie rozmawiał z dziennikarzami

- Korespondent "New York Times'a" chciał się dowiedzieć, czy po zamachu majowym, Piłsudski ogłosi się królem Polski - mówił Wacław Zbyszewski. (RWE, 31.05.1982)

Co by było gdyby...

...przewrotu majowego nie było albo nie udałoby się go przeprowadzić? Andrzej Sowa rozmawia z prof. Andrzejem Ajnenkielem i dr Januszem Osicą. (PR, 11.12.1994)

Życie prywatne

"Nie wiem, czy nie zechcą mnie pochować na Wawelu. Niech tylko moje serce wtedy zamknięte schowają w Wilnie, gdzie leżą moi żołnierze, co w kwietniu 1919 roku mnie jako wodzowi Wilno jako prezent pod nogi rzucili". ("Testament" Józefa Piłsudskiego, cytat za: Wacławem Jędrzejowiczem, "Kronika życia", t.2)
Ostatnio dodane
Dom, szkoła, tradycja

- Rodowód rodziny Piłsudskich sięga XV wieku - mówił Andrzej Sowa w audycji z cyklu "Klub nastolatków". Dzieciństwo i młodość Józefa Piłsudskiego. (PR, 11.05.1995)

"Wilno jest moim rajem"

Słuchowisko dokumentalne "Komendant" o życiu Józefa Piłsudskiego z fragmentami jego pism i pamiętników, nagrane w setną rocznicę śmierci Marszałka. (RWE, 10.12.1967)

Był namiętnym palaczem

- Poza tytoniem był abstynentem. Jadł mało, słodyczy nie lubił, sportów żadnych nie uprawiał, nawet konno nie jeździł - mówił Wacław Zbyszewski. (RWE, 31.05.1982)

Kwiaty i pszczoły Marszałka

- Piłsudski wstał i zbliżył się do róż. Nam powiedział: wydaje mi się, że patrząc na kwiaty człowiek jest bliżej nieba - wspominał płk. Józef Hartman. (RWE, 1.01.1967)

W szachy grał dość słabo

- Lubił wygrywać, więc Maliński, nasz chargé d'affaires, ustawiał partię tak, żeby marszałek dał mu mata - mówił Wacław Zbyszewski. (RWE, 31.05.1982)

Miłości marszałka – Leonarda Lewandowska

- Miłość młodzieńcza, szczera i wspaniała. Miłość, która wywarła na nim wielkie wrażenie, miłość na Syberii - mówił prof. Ludwik Malinowski, historyk. (PR, 11.11.1997)

Miłości marszałka – Maria Koplewska

- Druga miłość Marszałka wyrosła z konspiracji, podczas walki z caratem, w dramatyzmie redagowania pisma "Robotnik" - mówił prof. Ludwik Malinowski. (PR, 11.11.1997)

Miłości marszałka - Aleksandra Szczerbińska

- Była 15 lat młodsza od jego żony. W Warszawie wpadła w wir życia konspiracyjnego i w tym czasie poznała Marszałka - mówił prof. Ludwik Malinowski. (PR, 11.11.1997)

Miłości marszałka - Eugenia Lewicka

- Pracę medyczną jeszcze jako studentka rozpoczęła w sanatorium w Druskiennikach, gdzie przyjeżdżał Piłsudski - mówił prof. Ludwik Malinowski. (PR, 11.11.1997)

Miłości marszałka - Jadwiga Burhardt

- Nie możemy wykluczyć, że Marszałek zawarł znajomość z Jadwigą Burhardt, ale badacze nie mają co do tego pewności - komentował prof. Ludwik Malinowski. (PR, 11.11.1997)

Kasztanka - najsłynniejszy koń II Rzeczypospolitej

- Była portretowana przez malarzy, fotografowana, doczekała się pomników - rozmowa Katarzyny Kobyleckiej ze Stanisławem Jankowskim o losach Kasztanki. (PR, 11.11.2013)

Dwa miesiące wakacji pod Kairem

- Nie chciał się spotkać z królem Egiptu, przekonywał, że jest tu prywatnie, dla podreperowania zdrowia - relacjonował Wacław Zbyszewski. (RWE, 14.06.1982)

Nagranie było w Belwederze

- Byłyśmy z siostrą przy tym obecne. Nie wiem, czy to moje wspomnienie, czy znam je tylko z opowiadań - mówiła Jadwiga Jaraczewska, córka Piłsudskiego. (RWE, brak daty)

Nasze życie było oddzielone od polityki

Album rodzinny z córkami marszałka Józefa Piłsudskiego - Jadwigą Jaraczewską i Wandą Piłsudską oglądał w Londynie Tadeusz Mieleszka. (RWE, 11.05.1985)

"Nasz dziadek"

- Tak się o nim mówiło w wielu domach, ale łagodny nie był - mówiła autorka audycji Ewa Baranowska. Gościem programu był dr Jan Sałkowski. (PR, 11.11.1996)

Gdzie jest mózg Marszałka?

Badania naukowe prof. Maksymiliana Rose nad mózgiem Józefa Piłsudskiego, losy eksponatów Instytutu Badań Mózgu w Wilnie. Audycja Krzysztofa Michalskiego. (PR, 23.05.2009)

Inni o Piłsudskim

Premier Ignacy Mościcki: "Dał Polsce wolność, granice, moc i szacunek". Ignacy Mościcki (Źr. Janusz Choiński, "Europa 1933–1939. Zaczarowane koło zaprzeczeń")
Ostatnio dodane
Magia Piłsudskiego działała na odległość

- Piękna, jeszcze młoda twarz Piłsudskiego olśniła mnie. Szczególnie jasne oczy miały przejmujące spojrzenie - mówił poeta Kazimierz Wierzyński. (RWE, 19.11.1978)

Byliśmy pod urokiem jego osoby

- Marszałek interesował się wszystkim, co dotyczyło nas marynarzy. Był bezpośredni i pogodny - wspominał admirał Tadeusz Podjazd-Morgenstern. (RWE, 19.11.1978)

"Piłsudski i Żeromski"

Opowieść o wzajemnych relacjach dwóch wielkich osobowości - audycja z udziałem dr Anny Pyckiej, reżysera Macieja Wojtyszki i prof. Grzegorza Nowika. (PR, 11.11.2014)

Piłsudski i Dmowski - nasze dobra narodowe

- Patriotyzm i wspólne dobro to cechy wspólne Piłsudskiego i Dmowskiego. Byli otwarci i elastyczni - komentował Jan Nowak-Jeziorański. (RWE, 3.02.1982)

Potrafił dać ostrą reprymendę

- Jego oczy umiały ciskać gromy, czasami rzucał ostre słowa - wspominał gen. Kazimierz Glabisz, osobisty oficer ds. zleceń marszałka Piłsudskiego. (RWE, 19.11.1978)

Pracował długo, potem podejmował decyzję

- Nie ulegało żadnej wątpliwości, że on z nas wszystkich najwięcej pracował - wspominał Piłsudskiego gen. Zygmunt Szyszko-Bohusz. (RWE, 19.11.1978)

Umiał być czarujący i serdeczny

- Uważam się za piłsudczyka. Swoją służbę przy boku Komendanta zacząłem w 1913 roku - mówił Wacław Jędrzejewicz w rozmowie z Tadeuszem Mieleszką. (RWE, brak daty)

Stoi przed nami zwycięski wódz

- Patrzyliśmy na niego jak urzeczeni. Z sylwetki naczelnego wodza emanowała cisza wewnętrznej siły - wspominał gen. Zygmunt Szyszko-Bohusz. (RWE, 26.01.1968)

Bohater, patriota, romantyk

Wizerunek Józefa Piłsudskiego w zbiorowej pamięci Polaków na Litwie - rozmowa Krzysztofa Renika z historykiem Jarosławem Wołkonowskim. (PR, 11.11.2005)

Marszałek Piłsudski stał się symbolem

- Nie mieści się w kategoriach osób jednowymiarowych. Jest postacią, która do dziś wywołuje ogromne emocje – mówił prof. Andrzej Ajnenkiel. (PR, 25.10.1988)

Z pamiętnika Mieczysława Lepeckiego

- Pierwszy raz miałem zaszczyt rozmawiać z nim w końcu roku 1923, gdy porzuciwszy godności państwowe, zamieszkał w Sulejówku - pisał adiutant Marszałka. (PR, 13.11.1987)

Na wolności po 16 miesiącach

Wspomnienie gen. Kazimierza Sosnkowskiego o uwolnieniu jego i marszałka Piłsudskiego z twierdzy magdeburskiej w listopadzie 1918 roku. (RWE, 11.11.1966)

Dzień śmierci Marszałka

- Wiadomości o zdrowiu Marszałka Piłsudskiego były tego dnia coraz smutniejsze. Na twarzach ludzi widać było skupienie - wspominał płk Józef Hartman. (RWE, 22.05. 1965)

Z Piłsudskim w twierdzy magdeburskiej

- Godzinami rozmawialiśmy o bieżącej polityce. Komendant snuł przenikliwe analizy dotyczące Polski po wojnie - wspominał gen. Kazimierz Sosnkowski. (RWE, 27.07.1962)

Piłsudski miał ogromną magię

- Nie znałem go, raz go widziałem i zaraz się zakochałem. Myślał zawsze o Polsce wielonarodowej - mówił Józef Czapski z rozmowie z Markiem Łatyńskim. (RWE, 27.08.1988)

Nazywaliśmy go "Dziadkiem"

- Komendant zawsze nazywał legionistów "swoimi chłopcami" - wspominał Tadeusz Święcicki, szef biura prasowego Rady Ministrów w 1919 roku. (RWE, data nieznana)

"Dziś imieniny Ziuka"

Wiersze i piosenki Mariana Hemara o Józefie Piłsudskim. Wspomnienia autora o Marszałku. Nagrania z archiwum Włady Majewskiej. (PR, 15.08.1995)

Szacunek ponad podziałami

- Choć nie podzielałem wielu jego poglądów, to zawsze uderzała mnie jego wielka godność i siła przekonania - wspominał Kajetan Dzierżykaj-Morawski. (RWE, 1.01.1967)

Ostatni rycerz Rzeczpospolitej

- Oto człowiek, który spełnił sny naszych rodziców i stał się legendą za życia - mówił w Londynie Tadeusz Nowakowski w 100. rocznicę urodzin Marszałka. (RWE, 10.12.1967)

Mąż stanu o temperamencie rewolucjonisty

- Z podziwem patrzyłam na tego człowieka - zanotowała, pod datą 29 lipca 1924, Zofia Nałkowska. Józef Piłsudski we wspomnieniach osób mu współczesnych. (PR, 12.05.2002)

"Odzyskiwanie dworku po dziadku zajęło wiele lat"

Rozmowa z Krzysztofem Jaraczewskim, wnukiem Józefa Piłsudskiego, dyrektorem Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku w 75. rocznicę śmierci marszałka. (PR, 10.06.2010)

Co kryje dworek Milusin

Jadwiga Jaraczewska, młodsza córka Piłsudskiego, oprowadza po dworku w Sulejówku, w którym mieszkała z rodzicami i z siostrą w latach 1923-1926. Filmy udostępniło Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku.

Przedwojenne kroniki filmowe

Pogrzeb Józefa Piłsudskiego
Pogrzeb Józefa Piłsudskiego Uroczystości pogrzebowe Marszałka trwały od 13 do 18 maja 1935 roku. W tym czasie ciało Józefa Piłsudskiego zostało przetransportowane koleją z Warszawy do Krakowa. Tam złożono je w krypcie św. Leonarda na Wawelu. więcej

Piłsudski i jego epoka

Fotografie

Wolność, granice, moc i szacunek
W maju 2010 roku Muzeum Józefa Piłsudskiego zorganizowało ogólnonarodową wystawę poświęconą Marszałkowi. Motywem przewodnim ekspozycji było przemówienie Prezydenta Rzeczpospolitej Ignacego Mościckiego, wypowiedziane podczas pogrzebu 18 maja 1935 roku, przed złożeniem trumny Marszałka Piłsudskiego w katedrze na Wawelu w Krakowie. Uzasadniając złożenie prochów Marszałka w kryptach pośród królów, prezydent Mościcki powiedział: [...] dał nam wolność, granice, moc i szacunek. POBIERZ PDF

Partner serwisu: