Założony został przez Hetmana Wielkiego Koronnego Jana Zamoyskiego w 1580 roku. Zbudowane od podstaw miasto – twierdza jest jedynym w Polsce i jednym z nielicznych w Europie przykładem architektury renesansowej, idealnym w swojej strukturze przestrzennej i organizacyjnej.
Zaprojektowane przez włoskiego architekta Bernardo Morando miasto, otoczone potężnymi fortyfikacjami bastionowymi było w XVI i XVII wieku najnowocześniejszą twierdzą Rzeczypospolitej. W stosunkowo mało zmienionej formie zachował się do dnia dzisiejszego. To sprawiło, że w 1992 roku zamojska starówka, jako trzecie miasto w Polsce, została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa Kultury UNESCO.
W mieście o tak bogatej historii, szczególnego znaczenia nabierają różnego rodzaju przedsięwzięcia kulturalne, z których część ma długoletnią tradycję i cieszy się uznaniem nie tylko w kraju, ale i poza jego granicami. Nieprzerwanie od 1976 roku organizowane jest w czerwcu i lipcu Zamojskie Lato Teatralne. Także w czerwcu ma miejsce widowisko historyczne związane z oblężeniem miasta w 1648 roku – "Szturm twierdzy Zamość”. Inne atrakcje to: Zamojskie Spotkania Kultur,
Międzynarodowy Festiwal Zespołów Folklorystycznych "Eurofolk”. Wierną i stałą publiczność mają też "Międzynarodowe Spotkania Wokalistów Jazzowych” oraz "Jazz na Kresach”. Od 6 lat organizowany jest również Zamojski Festiwal Kultury, prezentujący różne gatunki muzyczne.
Pobyt w Zamościu warto połączyć z odpoczynkiem na Roztoczu. Ogromną popularnością, cieszą się miejscowości wypoczynkowe: Zwierzyniec, Krasnobród, Susiec, Majdan Sopocki. Miejscowości te i utworzone wokół nich tereny chronione z Roztoczańskim Parkiem Narodowym należą do najpiękniejszych miejsc w Polsce. Chętni mogą skorzystać z bogatej bazy agroturystycznej. W Zamościu znajduje się także jedyny w województwie lubelskim Ogród Zoologiczny.