2 maja 1972 roku zmarł John Edgar Hoover, legendarny szef amerykańskich służb specjalnych. Znał, jak mało kto, tajemnice władzy i kulisy życia najwyższych urzędników w państwie. Czy tylko to pozwoliło mu utrzymać fotel dyrektora Federalnego Biura Śledczego przez niebywale długi okres 48 lat?
Czasy prohibicji
Biografię Hoovera, który przez wielu uważany był za człowieka nr 2 w amerykańskiej strukturze władzy, przedstawił Sławomir Szof w audycji z cyklu "Postaci XX wieku".
John Edgar Hoover objął fotel dyrektora Biura Śledczego 10 maja 1924 roku. - Czy wtedy agenda ta miała mocną pozycję w strukturze władzy USA? – pytał autor programu. - Była to organizacja owiana złą legendą, głównie z powodu korupcji, o którą w czasach prohibicji posądzani byli jej pracownicy - komentował gość audycji, prof. Krzysztof Michałek, autor "Historii Stanów Zjednoczonych". - Sporo by można mówić o tym, jak wielkie majątki zbijali w owym czasie urzędnicy Departamentu Sprawiedliwości, także policjanci. Korupcja nie ominęła też Biura Śledczego.
28:31 Edgar J. Hoover - aud. z cyklu Postaci XX wieku.mp3 John Edgar Hoover - tajemnice wieloletniego dyrektora FBI - komentarz amerykanisty, prof. Krzysztofa Michałka. Aud. Sławomira Szofa z cyklu "Postacie XX wieku". (PR, 18.08.1996)
Reforma Biura Śledczego
Dlatego też Edgar Hoover, obejmując funkcję szefa Biura Śledczego za swoje pierwsze i najważniejsze zadanie uznał oczyszczenie agendy ze skorumpowanych urzędników. Zrobił to w krótkim czasie, przeprowadził totalną czystkę. W 1925 roku stworzył kodeks moralnego postępowania agentów oraz kodeks śledczy, który określał bardzo precyzyjnie sposób prowadzenia śledztwa przez funkcjonariuszy BI.
Hoover często przyznawał, że moralność była jednym z najważniejszych kryteriów w jego działaniu.
- Gdy przychodził do Biura Śledczego, starał się stworzyć aurę: oto przychodzi nowy człowiek, z czystym kontem, o czystych rękach, więc od tego momentu całe biuro ma być kryształowe - stwierdził amerykanista. - Stawiał nacisk na profesjonalizm.
Waszyngton, 23.02.1961. Wizyta prokuratora generalnego i dyrektora FBI w Białym Domu. Nz. od lewej: Prezydent John F. Kennedy, John Edgar Hoover, Robert F. Kennedy. Źr. Wikipedia/domena publiczna/National Archives and Records Administration
Rola FBI
Prof. Krzysztof Michałek sporo miejsca poświęcił historii instytucji, którą kierował Hoover. - Początkowo FBI nazywało się tylko BI, czyli Biuro Śledcze - powiedział. Powstało ono w 1908 roku i było komórką śledczą w Departamencie Sprawiedliwości, zajmującą się w pierwszej kolejności ściganiem przestępców, którzy łamali prawo federalne. Nazwę zmieniono w 1935 roku i od tego momentu biuro funkcjonuje jako FBI. Profesor mówił też o wojnie, jaką toczył Hoover z szefami innej ważnej instytucji, powołanej po II wojnie światowej - CIA.
Z jakich pomysłów zasłynęło FBI? Było ich wiele. Pierwszym i jednym z najbardziej znanych jest stworzenie kartoteki odcisków palców. Co jeszcze wprowadził Hoover? Utworzył, na wzór West Point, akademię kształcącą pracowników biura. Wprowadził badania laboratoryjne, daktyloskopijne.
Pastor, a może prawnik?
Urodził się w Waszyngtonie i, jak twierdzi część jego biografów, miał do wyboru dwie drogi. Jedną z nich był kościół, drugą prawo. Edgar Hoover wybrał to drugie i najpierw jako student, następnie jako asystent prokuratora generalnego Stanów Zjednoczonych, a od 10 maja 1924 jako dyrektor Biura Śledczego, zajmował się przestrzeganiem prawa. Tak było przez następne 48 lat. - Mówił, że chciał służyć dobru - komentował prof. Michałek. - Mógł głosić słowo boże lub słowo człowieka zawarte w kodeksach prawnych. Wybrał to drugie.
Mit kryształowego człowieka
Pracował dla ośmiu prezydentów, tkwił na stanowisku, gdy u władzy byli republikanie i demokraci. Jakie poglądy polityczne prezentował sam Hoover? - Dbał o to, by prezentować się jako człowiek, który służy państwu amerykańskiemu i kolejnym administracjom - mówił gość audycji.
John Edgar Hoover zmarł 2 maja 1972 roku na zawał serca. Był wciąż szefem FBI. Jego credo życiowe brzmiało: "Utrzymać się przy władzy". I to mu się udało. Jak tego dokonał?
Posłuchaj, jakie tajemnice krył człowiek, który przez blisko 50 lat uchodził za postać bez skazy.
bs
