Niepodległa 2018

Jędrzej Moraczewski – pierwszy premier odrodzonej RP

Ostatnia aktualizacja: 09.08.2018 06:00
Jędrzej Moraczewski – polityk nurtu niepodległościowego, premier Rzeczypospolitej Polskiej, wieloletni poseł, minister, jeden z przywódców PPS
Audio
  • "Wielcy Twórcy Niepodległej" - Jędrzej Moraczewski, pierwszy premier II RP [posłuchaj]
Jędrzej Moraczewski
Jędrzej MoraczewskiFoto: NAC

Jędrzej Moraczewski – polityk niepodległościowy, premier Rzeczypospolitej Polskiej (1918/1919), wieloletni poseł, minister, jeden z przywódców Polskiej Partii Socjalistycznej i Polskiej Partii Socjalno-Demokratycznej.

Jędrzej Moraczewski urodził się 13 stycznia 1870 roku w wielkopolskiej miejscowości Trzemeszno. Jego ojciec, urzędnik pruski, był powstańcem styczniowym i walczył pod komendą Mariana Langiewicza. Rodzina Jędrzeja Moraczewskiego przeniosła się z ziem zaboru pruskiego do Lwowa. Tam ukończył on kolejne stopnie edukacji – gimnazjum, a następnie politechnikę. We Lwowie zetknął się z ruchem niepodległościowo-socjalistycznym. W roku 1893 wstąpił do Polskiej Partii Socjaldemokratycznej, gdzie poznał Józefa Piłsudskiego.

Gdy wybuchła I wojna światowa Jędrzej Moraczewski reprezentował poglądy niepodległościowe  chciał całkowitego uniezależnienia przyszłej Polski od Niemiec czy Austrii, był też zadeklarowanym wrogiem carskiej Rosji. Organizował zbiórki pieniędzy na polskie wojsko i współtworzył oddziały strzeleckie. Służył w I Brygadzie Legionów w stopniu porucznika. Jako zaufany towarzysz Józefa Piłsudskiego został następnie jego przedstawicielem w Naczelnym Komitecie Narodowym. Gdy Piłsudski powrócił z Magdeburga do Polski, podjął decyzję o utworzeniu nowego rządu, na czele którego postawił właśnie Jędrzeja Moraczewskiego.

Gdy w 1920 roku wybuchła wojna polsko-bolszewicka, Jędrzej Moraczewski na ochotnika zaciągnął się do polskiego wojska. Wykazał się odwagą na polu bitwy, otrzymał Order Virtuti Militari i Krzyż Walecznych.

W audycji udział wzięli znakomici historycy: Jan Engelgard, kierownik Muzeum X Pawilonu Cytadeli Warszawskiej - Oddziału Muzeum Niepodległości i prof. Janusz Odziemkowski z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, wiceprezes Instytutu Józefa Piłsudskiego w Warszawie.

Audycja jest współfinansowana przez Fundację "Pomoc Polakom na Wschodzie" w ramach sprawowania opieki Senatu Rzeczypospolitej Polskiej nad Polonią i Polakami za Granicą.

Do wysłuchania audycji zaprasza Halina Ostas.

Teksty czyta Krzysztof Dumała.

Realizacja i oprawa muzyczna Magdalena Górecka-Balcer.

Ten artykuł nie ma jeszcze komentarzy, możesz być pierwszy!
aby dodać komentarz
brak