Przez cztery festiwalowe dni Sopot tętnił twórczością Teatru Polskiego Radia i Teatru Telewizji Polskiej. To były kinowe odsłuchy najlepszych słuchowisk, emocjonujące słuchowiska na żywo, premierowe spektakle z udziałem gwiazd, projekcje wideo, cyfrowe wizualizacje oraz spotkania z aktorami, reżyserami i najważniejszymi ludźmi teatru. Najważniejszy jest jednak konkurs na najlepsze słuchowisko.
Grand Prix, czyli najważniejsza nagroda XXIV Festiwalu "Dwa Teatry" Sopot 2025 trafiła do rąk twórców słuchowiska "Kochaj". Jury rozdzieliło nagrodę - za reżyserię dla Tomasza Mana, za główną rolę aktorką dla Andrzeja Chyry i za muzykę dla Pawła Romańczuka.
Nagroda Grand Prix XXIV Festiwalu "Dwa Teatry" Sopot 2025 trafiła do rąk twórców słuchowiska "Kochaj" /fot. Sebastian Gołos
"Kochaj" doceniono za wielką moc przekazu uzyskaną minimalistycznymi środkami, za ascetyczną, hipnotyczną i przejmującą formę opowiadania, która pozostaje w pamięci na długo.
Bohaterami opowieści Tomasza Mana są zwyczajni ludzie. Możemy być nimi pod warunkiem, że potrafimy kochać bezwarunkowo, często płacąc za to wysoką cenę. Przeważnie jednak, choć przebieg akcji na to nie wskazuje, historie te mają szczęśliwe zakończenie. Mamy taką sytuację - matka stoi w oknie, czeka na dzieci, które wracają ze szkoły. Widzi je. Cieszy się. Dzieci są dobrze wychowane. Grzecznie czekają na zielone światło, żeby przejść przez jezdnię. Jest zielone światło. Brat jest starszy, ma dziewięć lat, trzyma za rękę siostrę, która ma siedem lat. Nagle nadjeżdża samochód. Nie zatrzymuje się na widok dzieci. Potrąca je. Co było dalej?
W słuchowisku wystąpili Olga Sarzyńska i Andrzej Chyra
Olga Sarzyńska, Tomasz Man, Andrzej Chyra podczas nagrania słuchowisku "Kochaj" /fot. Cezary Piwowarski
O tę najważniejszą i najbardziej prestiżową nagrodę walczyło w tym roku 16 radiowych słuchowisk, które swoją premierę miały w 2024 roku.
Jury tegorocznego festiwalu - w składzie: Grażyna Wolszczak, Wawrzyniec Kostrzewski, Artur Pałyga, Mateusz Dębski i Łukasz Drewniak - przyznało też szereg innych nagród.
Nagrodę za reżyserię otrzymał Waldemar Modestwicz za słuchowisko Marty Rebzdy "Dwa pukle włosów".
Nagroda za najlepszy scenariusz oryginalny trafiła ex aequo do rąk Piotr Skotnickiego za słuchowisko "Stan Euforii" w jego reżyserii oraz Zbigniewa Rokity za słuchowisko "Nikaj" w reżyserii Roberta Talarczyka.
Piotr Skotnicki /fot. Sebastian Gołos
Michał Zdunik za słuchowisko "Kanał" w jego reżyserii nagrodzony został za najlepszy scenariusz będący adaptacją.
Nagrodę za najlepszą muzykę oryginalną lub opracowanie muzyczne otrzymali Michał Zdunik za słuchowisko "Kanał" oraz Zbigniew Rokita za słuchowisko "Nikaj".
Agnieszka Szczepańczyk otrzymała nagrodę imienia Janusza Hajduna za realizację akustyczną słuchowiska "Stan Euforii" i "Kanał".
Najlepszą aktorką została Sandra Korzeniak - za rolę Zofii Straszybot w słuchowisku "Czarownica" Mikołaja Szczęsnego i Sebastiana Adamkiewicza w reżyserii Mikołaja Szczęsnego.
Nagrodę za najlepszą rolę męską otrzymali ex aequo Piotr Adamczyk - za rolę w słuchowisku "Stan euforii" oraz Dariusz Chojnacki z rolę Pyjtera w słuchowisku "Nikaj".
Piotr Adamczyk z nagroda za najlepszą rolę męską w słuchowisku Piotr Skotnickiego "Stan euforii"
Anna Cieślak i Piotr Adamczyk podczas nagrania słuchowiska Piotra Skotnickiego "Stan euforii" /fot. Wojciech Wójcicki
Najlepsze drugoplanowe role kobiecie to role Stokrotki i Halinki w słuchowisku "Kanał" Michała Zdunika. A zagrały je Sara Lityńska i Maria Kłusek.
Sara Lityńska z nagrodą za najlepszą drugoplanową rolę kobiecą /fot. Sebastian Gołos
Wiesław Sławik za rolę Opy w słuchowisku "Nikaj" Zbigniewa Rokity w reżyserii Roberta Talarczyka odebrał nagrodę za najlepszą drugoplanową rolę męską.
Nagrodę Honorową imienia Krzysztofa Zaleskiego za twórczość odrzucającą stereotypy i łatwe nowinki, umocowaną w pamięci historii, dotyczącą problemów współczesności otrzymało słuchowisku "Dwa pukle włosów" Marty Rebzdy w reżyserii Waldemara Modestowicza.
Waldemar Modestowicz i Marta Rebzda /fot. Sebastian Gołos
A honorową nagrodę dla producenta słuchowiska, czyli Rozgłośni Regionalnej lub Programu Polskiego Radia za trafność i atrakcyjność propozycji repertuarowej zdobyło Polskie Radio Łódź - za słuchowisko "Czarownica" Mikołaja Szczęsnego i Sebastiana Adamkiewicza w reżyserii Mikołaja Szczęsnego.
Jury postanowiło także przyznać nagrodę specjalną - Honorową Nagrodę Aktorską. Dostała ją Maja Komorowska za rolę Matki w słuchowisku "Klątwa" według Stanisława Wyspiańskiego w adaptacji i reżyserii Tomasza Cyza.
Maja Komorowska z Honorową Nagrodą Aktorską /fot. Sebastian Gołos
Andrzej Chyra i Maja Komorowska podczas nagrania słuchowiska "Klątwa" według Stanisława Wyspiańskiego w adaptacji i reżyserii Tomasza Cyza /fot. Cezary Piwowarski
Nagrodę Publiczności otrzymało słuchowisko "Nikt nie jest doskonały" Ryszarda Ćwirleja w reżyserii autora.
Od 2006 roku przyznawana jest także prestiżowa Wielka Nagroda Festiwalu za wybitne osiągnięcia aktorskie w Teatrze Polskiego Radia i Teatrze Telewizji Polskiej. W tym roku uhonorowani zostali - Anna Dymna i Jerzy Radziwiłowicz.
Anna Dymna i Jerzy Radziwiłowicz na Gali Otwarcia Festiwalu "Dwa Teatry" Sopot 2025 /fot. Sebastian Gołos
Do tej pory Wielką Nagrodę Festiwalu otrzymało 32 najwybitniejszych polskich aktorów teatralnych.
Laureatką Nagrody Specjalnej została w tym roku Ewa Szałkowska, natomiast Diamentowy Mikrofon - wyjątkowe wyróżnienie Polskiego Radia - trafił do rąk Janusza Kukuły.
Festiwal "Dwa Teatry" to najważniejsze święto telewizyjnej i radiowej twórczości teatralnej w Polsce. Organizowany raz w roku, od 24 lat przyciąga twórców, aktorów i miłośników teatru z całego kraju. Jego pierwsza edycja wystartowała 1 czerwca 2001 roku - od tego czasu Festiwal stał się nieodłącznym elementem kulturalnego kalendarza.
Słuchacze i widzowie mogli w sopockim Multikinie wysłuchać i obejrzeć wszystkich konkursowych słuchowisk. Były też panele dyskusyjne, warsztaty raz spotkania z aktorami.
Na tegoroczną edycję Festiwalu przygotowano też trzy słuchowiska na żywo. To cykl "Fala uczuć" stworzony z myślą o festiwalowej publiczności. Na scenie wybitni artyści - Anna Dymna, Wiktoria Gorodeckaja, Grażyna Wolszczak, Agnieszka Więdłocha, Bartosza Opania i Antoni Pawlicki.
Autorami słuchowisk są uznani dramatopisarze -Małgorzata Sikorska-Miszczuk, Magdalena Drab i Artur Pałyga.
cykl słuchowisk "Fala uczuć" /for. mat. promocyjne
Na najmłodszych przygotowane były dwie wyjątkowe premiery autorstwa Grzegorza Kasdepke - pełne humoru i wyobraźni słuchowiska - "Pokój (niezbyt) gościnny" oraz "Szok w sosie malinowym".
Były też projekcie dwóch słuchowisk Teatr Polskiego radia, które zrealizowano w tym roku w warszawskim teatrze Studio. To "Oni" Stanisława Ignacego Witkiewicza w reżyserii Tadeusza Kabicza i "Ślub" Witolda Gombrowicza również w reżyserii Tadeusza Kabicza.
Po raz pierwszy też w historii Festiwalu uczestnicy ]mogli zobaczyć jak wygląda radiowy teatr "od kuchni" czyli zobaczyć zapis wideo nagranego w studiu Teatru Polskiego Radia słuchowiska "Pieśń świętojańska o Sobótce" Jana Kochanowskiego w reżyserii Katarzyny Łęckiej.
Prezentacja słuchowiska Marcina Trońskiego "Niepodległość według Ludwika B." to natomiast artystyczne wspomnienie Stanisława Brudnego, znakomitego aktora i przyjaciela Polskiego Radia, który odszedł na początku tego roku. Spektakl w reżyserii Marcina Trońskiego wzbogacony został o wyjątkową wizualizację autorstwa Darii Łuki i Julii Pieczyńskiej z Instytutu Nowych Mediów i Kompozycji Akademii Sztuk Pięknych im. Władysława Strzemińskiego w Łodzi.
Festiwal "Dwa Teatry" Sopot 2025 trwał od 27 do 30 czerwca.
***
Teatr Polskiego Radia/mt
