Teatr Polskiego Radia

"Tego strasznego dnia ja nie zapomnę nigdy...". Słuchowisko Tomasza Skilera w reżyserii Dobrosławy Bałazy

Ostatnia aktualizacja: 23.11.2022 08:00
Od końca listopada 1942 roku do marca 1943 Niemcy wysiedlili z Zamojszczyzny ponad 30 tysięcy dzieci. Była to słynna Aktion Zamość, która trwała zaledwie kilka miesięcy, a zapisała się w historii II Wojny Światowej na ziemiach polskich jako jeden z najkrwawszych, najbardziej okrutnych jej rozdziałów.
Kadr z nagrania słuchowiska Tego strasznego dnia, ja nie zapomnę nigdy...
Kadr z nagrania słuchowiska "Tego strasznego dnia, ja nie zapomnę nigdy..."Foto: W. Kusiński

Zamojszczyznę poddano brutalnym pacyfikacjom, Wysiedlenia objęły ponad 110 tysięcy osób z 294 wsi. Niemcy umieszczali wysiedlonych w obozie przejściowym w Zamościu. Niemcy rozdzielali rodziny, uprowadzali i wywozili do Niemiec tysiące dzieci. Opornych rodziców, nie godzących się na wydarcie im ich potomstwa, karali śmiercią. Początkowym miejscem pobytu były obozy - "W tym czasie widziałem, jak Niemcy odłączali dzieci
od matek. To oddzielanie matek od ich pociech najbardziej mną wstrząsnęło. Najgorsze tortury, jakie zniosłem, były niczym w porównaniu z tym widokiem. Niemcy zabierali dzieci, a w razie jakiegoś oporu, nawet bardzo nikłego, bili nahajami do krwi - i matki i dzieci. Wtedy w obozie rozlegał się pisk i płacz nieszczęśliwych. Nieraz matki zwracały się do Niemców z prośbą o żywność dla zgłodniałych i zmarzniętych dzieci. Jedyne, co mogły otrzymać, to uderzenie laską lub bykowcem. Warunki higieniczne były straszne. Wszy, brud, pchły, pluskwy wprost żywcem pożerały ludzi. Widziałem, jak Niemcy zabijali małe dzieci...” wspominał Leonard Szpuga, rolnik wysiedlony z Topólczy pod Zamościem.
W osiemdziesiątą rocznicę haniebnej akcji hitlerowskiego okupanta na Zamojszczyźnie zapraszamy na słuchowisko Tomasza Skilera, które przypomni te ponure wydarzenia.
Z ogólnej liczby dzieci polskich, wywiezionych do niemieckiej III Rzeszy w okresie okupacji, sięgającej 200 tysięcy, po wojnie odnaleziono zaledwie 30 tysięcy. Spośród 30 tysięcy dzieci wysiedlonych z Zamojszczyzny śmierć poniosło około 10 tysięcy. Słuchowisko jest hołdem złożonym cierpieniu i śmierci najmłodszych, najbardziej bezbronnych ofiar nazistowskiego reżimu.



Tomasz Skiler "Tego strasznego dnia ja nie zapomnę nigdy... "

Reżyseria: Dobrosława Bałazy

Realizacja akustyczna: Andrzej Brzoska

Opracowanie muzyczne: Renata Baszun 

Kierownictwo produkcji: Beata Jankowska


Obsada:

Hanna Kinder-Kiss, Katarzyna Tatarak, Julia Kołakowska-Bytner, Mirosław Wieprzewski, Marcin Troński, Robert Czebotar, Mateusz Weber, Marcin Zarzeczny, Michał Klawiter


Słuchowisko "Tego strasznego dnia ja nie zapomnę nigdy..." emitowane było 24 listopada 2022 po godz. 21.00 na antenie Programu 10 

POSŁUCHAJ INNYCH SŁUCHOWISK TEATRU POLSKIEGO RADIA


***

Teatr Polskiego Radia/jw/mt