Historia

Unia w Krewie. Początek dziejów polsko-litewskich

Ostatnia aktualizacja: 14.08.2024 05:30
14 sierpnia 1385 roku w Krewie na Litwie doszło do podpisania aktu unii polsko-litewskiej. Dokument regulował stosunek Korony Królestwa Polskiego z Wielkim Księstwem Litewskim.
Fragment obrazu upamiętniającego unię w Krewie (około 1861 rok)
Fragment obrazu upamiętniającego unię w Krewie (około 1861 rok)Foto: Maciej Szczepańczyk/Muzeum Przypkowskich w Jędrzejowie, Wikipedia/dp

Interesy

– Litwa z jednej strony była najrozleglejszym państwem w Europie, a zarazem ostatnim państwem pogańskim, co przysparzało jej niemało kłopotów, ponieważ stale stawała się obiektem ataków Krzyżaków – mówił historyk dr Grzegorz Myśliwski w audycji Andrzeja Sowy i Wojciecha Dmochowskiego z cyklu "Kronika polska".

450. rocznica zawarcia Unii Lubelskiej - zobacz serwis specjalny

Na Litwę wciąż przybywały kolejne krucjaty krzyżackie, aby rozprawić się z pogańskim narodem. Polacy też mieli swoje zatargi z zakonem krzyżackim, dlatego do Litwinów było im bliżej niż by się mogło wydawać. – Unia z Litwą stwarzała szansę na silny sojusz wojskowy, który mógłby stanowić odpowiednią przeciwwagę dla potężnego zakonu – zaznaczał dr Grzegorz Myśliwski.

Nie był to jednak jedyny powód zawarcia unii w Krewie. – Strona polska chciała mieć zapewnione spokojne panowanie na Rusi – przypominał dr Myśliwski. – Liczyła, że sojusz z Litwą umożliwi prowadzenie tam chrystianizacji, co spowoduje wzrost prestiżu polskiego kościoła katolickiego w świecie chrześcijańskim.

Chrzest dla Litwy również nie był bez znaczenia. Przyjmując chrześcijaństwo, państwo wkroczyło na dobre do kultury europejskiej. Pociągnęło to za sobą skok cywilizacyjny oraz korzyści gospodarcze.

Zamek w Krewie, miejsce zawarcia unii (rycina z XIX wieku), Wikimedia Commons/dp Zamek w Krewie, miejsce zawarcia unii (rycina z XIX wieku), Wikimedia Commons/dp

Postanowienia

Unia ta miała łączyć oba kraje przez osobę władcy. Wielki książę litewski Jagiełło miał wziąć ślub z królem Polski Jadwigą oraz objąć polski tron. W zamian Jagiełło zobowiązał się do przyjęcia chrztu, chrystianizacji swojego kraju, wypuszczenia polskich jeńców oraz wspomagania  starań o odzyskanie ziem straconych przez Koronę.

Jagiełło w Krakowie

Dopełnieniem podpisania aktu unii były wydarzenia roku 1386. 22 lutego do Krakowa przybył litewski książę Jagiełło. Dwa dni później przyjął chrzest, przyjmując imię Władysław i wziął ślub z 12-letnią wówczas Jadwigą. 17 marca został uroczyście koronowany na króla Polski.

– Różnie ocenia się unię polsko-litewską, tak jak i następne unie – podkreślał dr Grzegorz Myśliwski. – Mimo tych kontrowersji doszło do powstania bardzo silnego sojuszu wojskowego, który umożliwił rozprawę z zakonem krzyżackim.


Posłuchaj
05:39 Unia w Krewie.mp3 O genezie, postanowieniach i skutkach unii w Krewie mówi historyk dr Grzegorz Myśliwski, aud. Andrzeja Sowy i Wojciecha Dmochowskiego z cyklu "Kronika polska". (PR, 9.02.2001)

 

mb

Czytaj także

Grunwald 1410. Bitwa krwawa i ryzykowna

Ostatnia aktualizacja: 15.07.2024 06:00
- Wino spływało na trupy poległych, których na miejscu obozu było wiele i widziano, jak zmieszane z krwią zabitych ludzi i koni płynęło czerwonym strumieniem aż na łąki wsi Stębarka - pisał o zwycięstwie Jan Długosz.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Jadwiga Andegaweńska - święta królowa

Ostatnia aktualizacja: 27.03.2015 07:00
17 lipca 1399 roku zmarła Jadwiga Andegaweńska, królowa Polski i żona Władysława Jagiełły. Jaka była naprawdę najmłodsza córka Ludwika Węgierskiego i pięknej Elżbiety Bośniaczki?
rozwiń zwiń
Czytaj także

Jagiełło. Litwin, który obudził polski patriotyzm

Ostatnia aktualizacja: 04.03.2021 05:35
635 lat temu w katedrze wawelskiej odbyła się koronacja Władysława Jagiełły, po tym gdy miesiąc wcześniej został wybrany królem przez polską szlachtę. Spędził na tronie następne 48 lat.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Unia lubelska. Początek Rzeczpospolitej Obojga Narodów

Ostatnia aktualizacja: 01.07.2024 05:40
1 lipca 1569 roku zawarta została unia polsko-litewska, tym samym powstała Rzeczpospolita Obojga Narodów. Wspólne państwo Polaków i Litwinów trwało przez ponad dwa wieki – aż do czasu, kiedy zniknęło z mapy Europy po rozbiorach w 1795 roku.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Unia horodelska – braterstwo Polski i Litwy

Ostatnia aktualizacja: 02.10.2023 05:25
Historycy twierdzą, że unia horodelska jest wzorem współpracy dla jednoczącej się Europy. - Dwóch władców, mimo wzajemnej rywalizacji, potrafiło zdobyć się na kompromis - mówił na antenie Polskiego Radia prof. Igor Kąkolewski.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Witold Kiejstutowicz – niepokorny kuzyn Jagiełły

Ostatnia aktualizacja: 27.10.2022 05:40
Dwuznaczny, podstępny i marzący o rozbiorze Polski cynik, czy wytrawny polityk i odważny wojownik? Kim naprawdę był brat Władysława Jagiełły?
rozwiń zwiń