Historia

Stanisław Kierbedź - wybitny budowniczy mostów

Ostatnia aktualizacja: 10.03.2024 05:40
Do dziś korzystający z mostu Śląsko-Dąbrowskiego w Warszawie przejeżdżają na ponad stuletnich filarach wzniesionych według projektu Kierbedzia. - Późniejsze mosty paryskie są inspirowane mostem zaprojektowanym przez tego inżyniera - mówił prof. Wojciech Radomski.
Stanisław Kierbedź
Stanisław KierbedźFoto: Jan Mieczkowski, źr. Wikimedia Commons/dp

214 lat temu, 10 marca 1810 roku, urodził się  Stanisław Kierbedź, inżynier, pionier budowy żelaznych  mostów kratowych.

Zdolny budowniczy rozpoczynał swoją inżynieryjną karierę jako dydaktyk. Wykładał w Głównej Szkole Inżynieryjnej w Petersburgu. Miał za sobą pewne prace praktyczne, brał udział przy budowie Kanału Widawskiego, ale miał też możność zobaczenia najbardziej oryginalnych i wartościowych prac w Europie Zachodniej.

Karkołomne zadanie

Jego roczna podróż poskutkowała około tysiąc stronicowym raportem. Kierbedź coraz bardziej skłaniał się ku pracy praktycznej, z dydaktyki zrezygnował w 1849 roku. Wcześniej, w 1842 wystąpił z pomysłem zbudowania pierwszej stałej przeprawy na Newie. Przedsięwzięcie było tyleż pionierskie, co karkołomne.

Most na Newie siedmioprzęsłowy z żelaza lanego projektu Stanisława Kierbedzia, źr. Wikimedia Commons/dp 

Most na Newie siedmioprzęsłowy z żelaza lanego projektu Stanisława Kierbedzia, źr. Wikimedia Commons/dp

- Lody, które spływały z jeziora Ładoga, jak również fale morskie, które powodowały cofanie się rzeki w pewnych sytuacjach od strony Zatoki Fińskiej. Wszystko to powodowało duże parcie wody i lodu na most, do tego jeszcze trzeba dodać, że rzeka używana była do żeglugi - opisywał warunki, w jakich przyszło Kierbedziowi stawiać most inż. Jerzy Jasiuk, były dyrektor Muzeum Techniki w Warszawie, gość audycji Krystyny Mar z cyklu "Świat, w którym żyjemy. Galeria polskich inżynierów". - Ta budowa faktycznie ugruntowała pozycję Stanisława Kierbedzia jako znakomitego inżyniera, on już przedtem był człowiekiem znanym, mimo że był inżynierem stosunkowo młodym, miał 32 lata, jak wystąpił z tym projektem.

Połączył Warszawę z Pragą

W historię Polski Kierbedź wpisał się jako konstruktor i budowniczy pierwszej stałej żelaznej przeprawy przez Wisłę - mostu Aleksandryjskiego (od cara Aleksandra II), choć warszawiacy woleli nazywać przeprawę nazwiskiem inżyniera. Otwarcie mostu zbiegło się w czasie z upadkiem powstania styczniowego.

- Kierbedź był carskim generałem w służbie cywilnej, ale opinię miał dobrą, społeczeństwo nie potępiało go za to, żył spokojnie, ludzie mieli zrozumienie dla jego wiedzy i talentu - mówił drugi gość audycji prof. Wojciech Radomski, Dyrektor Instytutu Dróg i Mostów Politechniki Warszawskiej. - Otaczał się Polakami, na budowach na ogół pracowali Polacy.

Sam udział w budowie był jednak zdaniem Wacława Sternera odbierany jako zdrada narodowa. Więcej o budowie mostu Kierbedzia przeczytaj i posłuchaj tutaj.

W 1889 inżynier postanowił wycofać się z życia zawodowego i osiąść w Warszawie. Zmarł dziesięć lat później, 19 kwietnia 1899 roku.


Posłuchaj
25:04 świat w którym żyjemy_kierbedz.mp3 Audycja Krystyny Mar z cyklu "Świat, w którym żyjemy. Galeria polskich inżynierów" poświęcona Stanisławowi Kierbedziowi z udziałem inż. Jerzego Jasiuka i prof. Wojciecha Radomskiego (PR, 15.12.1994)

 

bm

Czytaj także

Powstanie styczniowe. Zwycięstwo ducha

Ostatnia aktualizacja: 22.01.2024 06:00
- Wybuch powstania jest zawsze aktem desperacji, oznacza, że wyczerpano wszelkie inne możliwe środki walki politycznej o własny byt narodowy, a sytuacja, w której naród się znajduje, jest po prostu nieakceptowalna - mówi historyk prof. Michał Klimecki. 161 lat temu, 22 stycznia 1863 roku, rozpoczęło się powstanie styczniowe, największy zryw narodowowyzwoleńczy przeciwko rosyjskiemu zaborcy. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

Most Kierbedzia - propagandowa przeprawa

Ostatnia aktualizacja: 22.11.2023 05:40
Przez ponad 250 lat oba brzegi Wisły nie były połączone. Dlaczego zatem pierwsza stalowa przeprawa nie była dobrze przyjmowana przez samych warszawiaków?
rozwiń zwiń
Czytaj także

Kazimierz Gzowski – ojciec kanadyjskiej infrastruktury

Ostatnia aktualizacja: 24.08.2024 05:35
Wielki dziewiczy kraj był jak ciało pozbawione krwiobiegu: istniały oddzielone od siebie organy wewnętrzne w postaci miast i osiedli, lecz żeby państwo mogło się rozwijać potrzebne były drogi, linie kolejowe i mosty. Ich współtwórcą został ambitny inżynier rodem z Polski.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Most Poniatowski. Jego historia kryje wiele wydarzeń

Ostatnia aktualizacja: 06.01.2024 05:40
- Brak dostatecznej liczby mostów przeszkadzał rozwojowi miasta na wschód. Toteż Warszawa nie rozwijała się ani wszerz ani wzdłuż, a w górę - mówił inżynier dr Janusz Rymsza, przypominając historię budowy mostu Poniatowskiego.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Ernest Malinowski. Zbudował najwyższą kolej świata

Ostatnia aktualizacja: 05.01.2024 05:40
- Projekt inżyniera Ernesta Malinowskiego przewiduje przeprowadzenie linii kolejowej na wysokości prawie 5000 m n.p.m., a to jest niemożliwe. Również zaprojektowane przez niego mosty i żelazne wiadukty są jeszcze mało znane w technice, obliczenia wątpliwe, a realizacja ryzykowna - tak oceniali projekt Polaka XIX-wieczni eksperci. Ernest Malinowski, budowniczy kolei transandyjskiej, urodził się 5 stycznia 1818 roku.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Pod Przemyślem wydobyto część mostu pontonowego z czasów I wojny światowej

Ostatnia aktualizacja: 15.12.2021 05:30
Fragment austriackiej konstrukcji czekał na odkrycie ponad sto lat. Z dna rzeki San we wsi Hurko na Podkarpaciu udało się go wydobyć w sześć godzin. Organizatorzy akcji podkreślili, że to niecodzienne wydarzenie i pierwsze takie znalezisko w okolicy twierdzy Przemyśl.
rozwiń zwiń