II bitwa pod El Alamein. Niemcy tracą Afrykę

- Pod El Alamein została złamana dominacja państw Osi w obrębie Morza Śródziemnego - mówił Piotr Zarzycki, gość audycji Doroty Truszczak z cyklu "Naukowa baza danych". Część historyków porównuje znaczenie bitwy do zwycięstwa Armii Czerwonej pod Stalingradem.

Piechota brytyjska w pobliżu El Alamein, 17 lipca 1942

Foto: Wikipedia/Fox (Sgt), No 1 Army Film & Photographic Unit

81 lat temu, 4 listopada 1942 roku zakończyła się II bitwa pod El-Alamein, w wyniku której brytyjska 8. Armia gen. Bernarda L. Montgomerego pokonała wojska Osi dowodzone przez feldmarszałka Erwina Rommla.

Afrika Korps kapituluje

23 października 1942 roku rozpoczęła się druga bitwa pod El Alamein. Sprzymierzeni pod dowództwem Bernarda Montgomery’ego pokonali Afrika Korps marszałka Erwina Rommla. Był to punkt zwrotny kampanii w Afryce Północnej. W zwycięstwie aliantów kluczową rolę odegrał polski wynalazek.

Posłuchaj

10:27 el alamein truszczak.mp3 Audycja Doroty Truszczak z cyklu "Naukowa bazę danych – kulisy odkryć i wynalazków" poświęcona polskiemu wykrywaczowi min, który po raz pierwszy użyty w boju został pod El Alamein. (PR, 17.01.2015)

 

Erwin Rommel był jednym z najwybitniejszych dowódców III Rzeszy. Błyskotliwy feldmarszałek odniósł szereg sukcesów na piaskach Afryki Północnej. Dowodzone przez niego Afrika Korps po zwycięskim oblężeniu Tobruku w styczniu 1942 roku parły dalej na wschód (w 1941 roku Tobruk, obsadzony m.in przez Polaków, oparł się wojskom Osi).

Na zdjęciu: Żołnierze alianccy używają polskiego wykrywacza min w Afryce Północnej, 1942 rok, źr. Wikipedia/domena publiczna

- Dotarł na przedpole Kairu, na przedpole Aleksandrii, na przedpole Kanału Sueskiego – wymieniał strategiczne punkty na mapie brytyjskiego Egiptu historyk Piotr Zarzycki. - Niemiecka ofensywa zatrzymała się w rejonie miejscowości El Alamein ze względu na wyczerpanie sił niemieckich. Linia frontu zatrzymała się. Wówczas Anglicy ściągnęli tam dodatkowe siły, osiągając nieprawdopodobną przewagę nad Niemcami.

Polski wynalazek pomógł aliantom

Wojskom Osi nie udało się pokonać aliantów w pierwszej bitwie rozegranej pod El Alamein między 1 a 27 lipca 1942 roku. Brytyjczycy dokonali zmian w dowództwie - gen. Claude’a Auchinlecka zastąpił gen. Bernard Law Montgomery. Dysponując ponad dwukrotną przewagą, zdecydował się na kontruderzenie. Niemcy okazali się jednak wymagającymi przeciwnikami. Atak sił sprzymierzonych utrudniały olbrzymie pola minowe, którymi, zepchnięte do defensywy Afrika Korps, otoczyły swoje pozycje.

Polscy żołnierze na frontach II wojny światowej - zobacz serwis historyczny

W tym momencie nieocenioną rolę odegrał polski wynalazek: elektromagnetyczny wykrywacz min. Dzięki użyciu go na masową skalę  udało się otworzyć w polu minowym korytarz, którym mogły przedostać się jednostki pancerne aliantów, co – wraz z atakami lotnictwa – przeważyło szalę zwycięstwa na stronę sprzymierzonych.

Posłuchaj audycji o kulisach powstania niezwykłego polskiego wynalazku.

Bitwa zakończyła się 4 listopada 1942 roku. Rommel z niedobitkami swoich sił musiał wycofać się aż do Tunezji. Klęskę Niemiec w Afryce Północnej dopełniło lądowanie aliantów 8 listopada na algierskich i marokańskich plażach podczas operacji Torch. Resztki sił Osi skapitulowały 13 maja 1943 roku.

bm