Historia

Halina Konopacka i jej pierwszy polski lekkoatletyczny rekord świata

Ostatnia aktualizacja: 23.05.2023 05:40
– Była najbardziej interesującą postacią naszego przedwojennego sportu, a jeżeli wziąć szerszą miarę i wejrzeć również w jej działania na salonach Warszawy i na niwie kultury, to z całą pewnością była jedną z najbardziej interesujących Polek – mówił w 2001 roku na antenie Polskiego Radia dziennikarz Maciej Petruczenko.
Halina Konopacka
Halina KonopackaFoto: Wikipedia/domena publiczna

23 maja 1926 roku Halina Konopacka ustanowiła pierwszy polski lekkoatletyczny rekord świata. Uzyskała w rzucie dyskiem 34,15 m.

Była lekkoatletką i zdobywczynią pierwszego złotego medalu dla polskiej reprezentacji w historii Igrzysk Olimpijskich. Dokonała tego 31 lipca 1928 na Igrzyskach w Amsterdamie, rzucając dyskiem na rekordową odległość 39,62 m.

100 lat Polskiego Komitetu Olimpijskiego - serwis specjalny

Sportowe geny

Halina Konopacka urodziła się 26 lutego 1900 w Rawie Mazowieckiej. Pochodziła z rodu szlacheckiego spowinowaconego z Tatarami. Sport był obecny w rodzinie Haliny, która postanowiła zająć się nim zawodowo. Była dobra we wszystkich konkurencjach lekkoatletycznych, odnosiła mnóstwo zwycięstw. Startowała w biegach sztafetowych, w skokach, pchała kulą.

 Zaczęło się po prostu z zamiłowania do ruchu, z zamiłowania do przyrody. Ciekawość kazała rzucić, biegać, próbować. Po prostu z radości życia, z młodości, z przygody i z tego wszystkiego, z czego sport się powinien składać. Jak wzięłam dysk, to okazało się, że po paru razach padł rekord Polski. No to już wtedy kazali mi trochę trenować. I tak się zaczęło – Halina Konopacka opowiadała o swoich początkach w rzucie dyskiem.


Posłuchaj
05:09 wspomnienie o pierwszym złotym medalu haliny konopackiej - 5___s 14252_tr_0-0.mp3 Halina Konopacka wspomina zwycięski dzień na stadionie w Amsterdamie. (PR, 1978)

 

Karierę sportową rozpoczęła w latach 20., kiedy jako studentka filologii polskiej na Uniwersytecie Warszawskim wstąpiła do sekcji lekkoatletycznej Akademickiego Związku Sportowego. Uprawiała różne dyscypliny lekkoatletyki, ale największe sukcesy odnosiła w rzucie kulą i dyskiem, w których zdobyła mistrzostwo Polski.

W 1928 roku odniosła swój największy sportowy sukces - zdobyła złoty medal w rzucie dyskiem na Igrzyskach Olimpijskich w Amsterdamie.


Posłuchaj
01:02 Księga olimpijskich wspomnień_2_ Kazimiera Muszałówna.mp3 Księga olimpijskich wspomnień - fenomen Haliny Konopackiej. O złotej medalistce opowiada dziennikarka Kazimiera Muszałówna

 

Posłuchaj
02:01 Księga olimpijskich wspomnień_2_Kazimierz Rudzki.mp3 Księga olimpijskich wspomnień - Pierwszy złoty medal olimpijski dla Polski (Amsterdam 1928). Reakcja polskich kibiców na zdobycie złotego medalu w rzucie dyskiem przez Halinę Konopacką na olimpiadzie w Amsterdamie. Wypowiedź aktora Kazimierza Rudzkiego. (PR, 12.06.1972)

 

Wszechstronna i piękna

Z pewnością nie mieściła się ona w ciasnym stereotypie sportsmenki. Była piękną kobietą, nosiła się niesłychanie elegancko, stąd przy okazji różnego rodzaju zawodów była prawdziwą ozdobą stadionów.

 Wystarczyłoby przypomnieć z kroniki życia towarzyskiego II Rzeczypospolitej, długą listę prominentnych osobowości, w tym jednego premiera, które szalały za tą - jak pisała ówczesna prasa - kobietą posągowej urody  wspominał historyk dr Janusz Osica w audycji z cyklu "Kronika niezwykłych Polaków".


Posłuchaj
06:28 halina konopacka - pierwsza złota medalistka olimpijska___3316_02_iv_tr_0-0_108025793c357cc8[00].mp3 Dr Janusz Osica opowiada o Halinie Konopackiej w audycji Andrzeja Sowy z cyklu "Kronika niezwykłych Polaków". (PR, 6.11.2002)

 

Równie mocno jak sport pochłaniało ją pisanie wierszy oraz malarstwo. Jej twórczość publikowana była w "Wiadomościach Literackich" i "Skamandrze". Wydany w 1929 roku tomik poezji: "Któregoś dnia" stał się modną, czytaną na salonach lekturą.

We wrześniu 1939 roku brała udział w dramatycznej i udanej akcji przewozu do Francji zasobów polskiego złota. Udział Konopackiej w tej akcji wynikał stąd, że jej mąż Ignacy Matuszewski był prominentną postacią rządów pomajowych, m.in. szefem oddziału II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego i ministrem skarbu II Rzeczypospolitej.

Gdy Halina Konopacka w latach II wojny światowej przeniosła się do Stanów Zjednoczonych, wróciła do poezji oraz zajęła się malarstwem. Zmarła 28 stycznia 1989 roku na Florydzie. Półtora roku po jej śmierci, urnę z jej prochami pochowano na warszawskim cmentarzu na Bródnie.

Sławna jak Kiepura

- Halina Konopacka była nie tylko tą pierwszą zwyciężczynią olimpijską w polskich barwach w Amsterdamie, ale była z całą pewnością wzorem, który od tej pory może być śmiało kopiowany. Jej wszechstronność, jeżeli chodzi o kulturę fizyczną i duchową, klasa jako człowieka, pomijając nawet samą kobiecą urodę, pozostawiła niezatarte wspomnienia - mówił Maciej Petruczenko, dziennikarz "Przeglądu Sportowego", ekspert od lekkiej atletyki i historii sportu.


Posłuchaj
33:58 halina konopacka___2851_01_iv_tr_0-0_1081027808d526fe[00].mp3 Halina Konopacka - audycja Sławomira Szofa z cyklu "Postacie XX wieku"

 

W dwudziestoleciu międzywojennym jej sława była porównywana ze sławą Jana Kiepury. Halina Konopacka zmarła 28 stycznia 1989 roku.

mk/im

Czytaj także

Paryż 1924: Pierwsze igrzyska olimpijskie Polaków

Ostatnia aktualizacja: 04.05.2021 05:55
- Jechaliśmy dosłownie po naukę, przecież my nie mieliśmy absolutnie żadnego rozeznania – mówi Zygmunt Weiss, uczestnik olimpiady w Paryżu w 1924 roku, gdzie po raz pierwszy w historii Polska mogła wystawić własną reprezentację.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Janusz Kusociński – symbol sukcesów sportowych Polski

Ostatnia aktualizacja: 31.07.2023 05:38
– Dwudziestoczterokrotny rekordzista Polski, dwukrotny rekordzista świata, a to tylko część imponującej statystyki "Kusego", który do tej pory jest symbolem sukcesów sportowych Polski międzywojennej, symbolem obywatela, sportowca, a w potrzebie, również dzielnego żołnierza i konspiratora – mówił historyk dr Janusz Osica.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Ślusarski i Komar, duet wyjątkowy. "Ciekawe, czy Władek dalej opowiada Tadeuszowi dowcipy?"

Ostatnia aktualizacja: 17.08.2022 05:45
Był 17 sierpnia 1998 roku, dochodziła godzina 18.00, Władysław Komar, mistrz olimpijski w pchnięciu kulą z 1972 roku i Tadeusz Ślusarski, skoczek o tyczce, złoty medalista igrzysk w Montrealu w 1976 roku wracali z Międzyzdrojów. W trasie, pomiędzy miejscowościami Brzozowo i Przybiernów, przypadkowo mijali się z reprezentantem Polski w biegu na 400 metrów Jarosławem Marcem. Doszło do tragedii.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Olimpiada w Amsterdamie 1928 - podwójnie złote igrzyska... w sporcie i poezji

Ostatnia aktualizacja: 28.07.2020 05:20
93 lata temu - 28 lipca 1928 roku - w Amsterdamie (Holandia) uroczyście otwarto IX Letnie Igrzyska Olimpijskie. Pod wieloma względami było to bardzo szczęśliwe igrzyska dla Polski i dla świata.
rozwiń zwiń