Historia

"Podwójne życie Weroniki". Kieślowski "wciąga nas w sferę metafizyki"

Ostatnia aktualizacja: 15.05.2023 05:30
32 lata temu, 15 maja 1991 roku, na słynnym francuskim festiwalu filmowym w Cannes odbyła się premiera filmu Krzysztofa Kieślowskiego "Podwójne życie Weroniki". Ten niejednoznaczny w charakterze film utorował Kieślowskiemu drogę na Zachód i stał się jego pierwszą wizytówką w świecie filmu europejskiego lat 90. XX wieku.
Kadr z filmu  Podwójne życie Weroniki w reż Krzysztofa Kieślowskiego. Na zdjęciu Irene Jacob. 1991 r.
Kadr z filmu " Podwójne życie Weroniki" w reż Krzysztofa Kieślowskiego. Na zdjęciu Irene Jacob. 1991 r.Foto: Forum

Film wybitny i niejednoznaczny

Ogólnie krytyka dość pozytywnie przyjęła to dzieło, a dla wielu był on murowanym faworytem do pierwszej nagrody festiwalu. Jednak, jak to miało miejsce także w przypadku późniejszych filmów tego reżysera, ostatecznie jury główną nagrodą obdarowało inne dzieła, a ten film dostał tylko nagrodą FIPRESCI, nagrodą dla najlepszej aktorki (Irène Jacob w podwójnej roli) oraz Nagrodą Jury Ekumenicznego. W tworzenie tego filmu Kieślowski zaangażował osoby, z którymi później wielokrotnie pracował i byli to Krzysztof Piesiewicz współscenarzysta, Sławomir Idziak zdjęcia i Zbigniew Preisner muzyka. Wszyscy stworzyli film wybitny i niejednoznaczny w wyrazie.

Portal Film Polski tak rozpoczyna swój opis tego filmu: "Podwójne życie Weroniki weszło na polskie ekrany opromienione sukcesem odniesionym na festiwalu w Cannes w 1991 r., gdzie Irene Jacob otrzymała nagrodę za najlepszą rolę żeńską, a film - typowany przez dłuższy czas do Złotej Palmy - uhonorowano ostatecznie nagrodami FIPRESCI oraz jury ekumenicznego. We Francji, gdzie miał swoją premierę, odniósł także duży sukces kasowy, plasując się na 12 miejscu na liście frekwencji, zaraz za widowiskowymi produkcjami hollywoodzkimi. W programie canneńskiego festiwalu przedstawiono "Podwójne życie Weroniki" jako "prawdziwą i poruszającą love story. To opowieść o życiu, które kończy się, aby znaleźć dalszy ciąg w innym ciele i duszy". Krzysztof Kieślowski dotyka w swym filmie tych sfer życia, które są poza zasięgiem jakichkolwiek miar i kryteriów racjonalnych. Wciąga nas w sferę metafizyki, która wpływa na nasze postępowanie".

Veronique i Weronika

Jak to bywa w przypadku filmów Kieślowskiego, prowadzona przez niego fabuła, oszczędna i bardziej pokazująca niż opowiadająca, pozostawia widzowi wiele do zrozumienia i dopowiedzenia. To właśnie widz powinien tworzyć w sobie dopełnienie tego dzieła, które w jego umyśle staje się historią prawdziwą... choć w warstwie fabularnej jest jakby niesamowicie zmyśloną, ba! prawie nieprawdopodobną.

Portal filmowy pisze dalej: "Istotny walor filmu stanowi także jego uroda plastyczna, wspaniałe, utrzymane w tonacji sepii zdjęcia Sławomira Idziaka oraz piękna, oryginalna muzyka Zbigniewa Preisnera. Tego samego dnia, o tej samej godzinie przychodzą na świat dwie dziewczynki. Jedna w Krakowie, druga w Clermont - Ferrant. Otrzymują takie same imiona, mają takie same zainteresowania artystyczne i są podobne jak dwie krople wody. Nic o sobie nie wiedząc czują się ze sobą związane... We Francji i w Polsce żyją dwie identyczne dziewczyny, Veronique i Weronika. Nie wiedzą o sobie nawzajem, Obie są utalentowane muzycznie, obie też mają kłopoty ze zdrowiem. Weronika mieszka w małym miasteczku, śpiewa w chórze. Nęka ją przeczucie, że jest z kimś w niezwykły sposób spokrewniona".

Nie chcemy opowiadać dalszych losów bohaterek, tu najlepszym jest własny seans filmowy z tym dziełem. Dopiero wtedy widz ma możliwość oceny fabularnej opowieści, zastanawiając się nad tym, czy i w jego życiu nie ma takiego "echa", takiej podobnej postaci. Ten dysonans jakkolwiek pojawia się w życiu każdego z nas, a szczególnie wtedy, kiedy zastanawiamy się nad samotnością istnienia. Często wtedy pojawia się myśl, że gdzieś w świecie istnieje bliźniacza postać, której wybory kształtują podobne życie zgoła inaczej. Często też dokonując wyboru, zastanawiamy się jakby to było gdybyśmy postąpili inaczej. Podobnie jest też w przypadku obu Weronik... tyle, że one mają szansę metafizycznej konfrontacji, choć nie twarzą w twarz. Dla widza ich konfrontacja odbywa się w sferze duchowej i właśnie te dusze każdej bohaterki Kieślowski wydobywa na światło dzienne.

Odbiór filmu

Film zyskał duży rozgłos i obejrzało go wielu widzów. W Polsce było ich ponad 200 tysięcy, we Francji ponad 500 tysięcy. niezły odbiór film miał także w USA, gdzie zarobił ponad 2 miliony dolarów. Wszystko to dawało poczucie satysfakcji producentom. Kieślowskiego cieszył jednak odbiór film, którego wyznacznikiem niech będą słowa przytoczone przez Barbarę Hollender w książce "Od Wajdy do Komasy" (2014): "Jak jednak deklarował Kieślowski, frekwencja "ważna jest dla producenta", a największe wrażenie wywołała na nim dziewczynka, która podeszła do mnie po jakimś spotkaniu autorskim i powiedziała: «Obejrzałam pana film kilka razy. Wie pan dlaczego? Bo po raz pierwszy w życiu uświadomiłam sobie, że istnieje coś takiego jak dusza»".

W Internecie, w wielu miejscach możemy przeczytać liczne opisy tego filmu, ciekawostki i dane techniczne..., ale nic nie zastąpi nam własnego odbioru. Zachęcamy, warto!

PP

Czytaj także

Krzysztof Kieślowski nie bał się słowa "miłość"

Ostatnia aktualizacja: 14.03.2016 12:30
Krzysztof Kieślowski to jeden z najwybitniejszych reżyserów europejskiego kina. 13 marca minęło 20 lat od jego śmierci. Autor "Dekalogu", "Trzech kolorów" czy "Podwójnego życia Weroniki" w czerwcu obchodziłby 75. urodziny.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Krzysztof Kieślowski: nie mam recepty na życie. W nas samych są rzeczy dobre, ale też dużo jest tych przykrych

Ostatnia aktualizacja: 13.03.2024 06:00
Był jednym z najbardziej uhonorowanych polskich reżyserów na świecie. Nagradzany na największych i najważniejszych filmowych festiwalach w Europie, nominowany do Oscara. Krzysztof Kieślowski zmarł 28 lat temu, 13 marca 1996 roku.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Zbigniew Preisner. Wybitny samouk

Ostatnia aktualizacja: 20.05.2023 05:35
20 maja 1955 roku, w Bielsku-Białej urodził się Zbigniew Preisner, kompozytor muzyki filmowej oraz teatralnej. Współpracował z Krzysztofem Kieślowskim, dla którego stworzył muzykę do większości filmów, m.in. do "Podwójnego życia Weroniki".
rozwiń zwiń
Czytaj także

Sławomir Idziak. "Nie czuję się kreatorem świata"

Ostatnia aktualizacja: 25.01.2024 05:40
"Za każdym razem staram się zrozumieć, jaka jest geneza literacka świata, który mam współtworzyć, jakie są obsesje - także plastyczne - reżysera. Muszę stopić to wszystko w spójny obraz" – pisze Sławomir Idziak w tekście "Z doświadczeń operatora". Ten wybitny operator filmowy, reżyser i scenarzysta obchodzi dziś 79. urodziny.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Film "Trzy kolory. Czerwony". Kieślowski pyta o ludzką kondycję

Ostatnia aktualizacja: 12.05.2023 05:30
29 lat temu, 12 maja 1994 roku, w czwartkowy wieczór odbyła się premiera trzeciego z serii filmu "Trzy kolory. Czerwony" w reżyserii Krzysztofa Kieślowskiego.
rozwiń zwiń