Fraile w Hiszpanii. Bogata przeszłość opustoszałej dziś wyspy

Badania dotyczące dawnej roli wyspy Fraile były kierowane przez Alejandra Quevedo z Wydziału Archeologii na madryckim uniwersytecie Complutense, a ich wyniki opublikowano w piśmie naukowym "Antiquity".

Centrum redystrybucji

Według badaczy, co najmniej od II w. p.n.e. na wyspie Fraile istniała osada. Była ona usytuowana około 100 metrów od wybrzeża, do którego zawijały statki handlowe. Jeden z nich, 10-metrowy okręt, zatonął w I w. p.n.e., kiedy wyspa (niewielkich rozmiarów: 441 m długości i 258 m szerokości) zyskiwała dopiero na znaczeniu w handlu morskim.

Archeolodzy twierdzą również, że szczyt znaczenia Fraile przypadł na schyłek Cesarstwa Rzymskiego, kiedy wyspa stała się ważnym centrum redystrybucji handlowej. Za jej pośrednictwem prowadzono eksport i import z Galii, a także z północnej części Afryki.

Sardynki i sos garum

Na Fraile, zdaniem badaczy, istniała wielopokoleniowa społeczność, a jej mieszkańcy nie byli jedynie pracownikami sezonowymi. Dowodem na to, jak utrzymuje zespół kierowany przez Alejandra Quevedo, jest odnalezienie małej nekropolii z czasów rzymskich, na terenie której znaleziono kości małych dzieci.

REKLAMA

W trakcie prac wykopaliskowych potwierdzono, że przylegająca do hiszpańskiej prowincji Murcja wysepka była zamieszkana na stałe przez kilka rodzin w okresie późnego Imperium Rzymskiego. Jej mieszkańcy, jak twierdzą autorzy studium, zajmowali się przede wszystkim handlem suszonymi rybami oraz produkcją i sprzedażą sosu garum.

Na Fraile zachowały się ruiny basenów solankowych, w których fermentowały sardynki. Z nich wyrabiano garum, który następnie przelewano do naczyń ceramicznych – te zaś pochodziły z północnej części Afryki.

Uchwyt dzbanka, maski bogów

Alejandro Quevedo wyjaśnił, że z analizy znalezionych na wyspie przedmiotów ceramicznych wynika, że aż 30 procent naczyń, w których przetrzymywano garum, pochodziło z terenów dzisiejszej Libii oraz Tunezji.

Ważnym źródłem wiedzy dla archeologów o mieszkańcach Fraile była analiza wyrobów ceramicznych pochodzących z magazynów garum, które z nieznanych dotychczas przyczyn zostały nagle porzucone w V w. n.e.

REKLAMA

Innym istotnym dla archeologów miejscem badań jest znajdujące się pod wodą stanowisko, na którym przed wiekami wytwarzano sól, a także przechowywano garum. W miejscu tym znaleziono m.in. wykonany z brązu uchwyt dzbanka ozdobiony wizerunkiem Pegaza oraz maski Dionizosa.

***

• Naukowcy ustalili miejsce pochówku Platona. Pomogła sztuczna inteligencja
• Warszawa. Na budowie metra odkryto śmietnisko z czasów Jagiellonów

***

REKLAMA

Autorzy wspomnianego artykułu z "Antiquity" potwierdzili również, że po zajęciu wyspy przez Arabów na Fraile muzułmanie grzebali zmarłych. Dowodem na to są znalezione pod dawnymi solankami kości co najmniej ośmiu osób, które zostały pochowane pomiędzy XII i XIII w.

PAP/Marcin Zatyka/jp