Historia

Koniec podziału Niemiec na RFN i NRD

Ostatnia aktualizacja: 03.10.2023 05:40
3 października 1990 roku zgodnie z traktatem zjednoczeniowym, ratyfikowanym przez parlamenty obu państw niemieckich kilka dni wcześniej, landy NRD przystąpiły do RFN. Prezydent RFN Richard von Weizsaecker przejął obowiązki głowy zjednoczonego państwa.
Fajerwerki pod Bramą Brandenburską z okazji zjednoczenia Niemiec, Berlin, 3.10.1990
Fajerwerki pod Bramą Brandenburską z okazji zjednoczenia Niemiec, Berlin, 3.10.1990Foto: Bundesarchiv/Bild 183-1990-1003-008/Uhlemann Thomas/CC-BY-SA

Wcześniej, podczas konferencji zjednoczeniowej "2 plus 4", której ostatnie spotkanie odbyło się 12 września 1990 w Moskwie, uczestnicy - Stany Zjednoczone, Związek Radziecki, Francja i Wielka Brytania - zrzekli się praw i odpowiedzialności w stosunku do Berlina i Niemiec. W konferencji brali też udział przedstawiciele obu państw niemieckich.


Posłuchaj
31:44 Zjednoczenie Niemiec Relacja na żywo z uroczystości zjednoczenia Niemiec. Komentatorzy: Janusz Marchwiński; A. Więckowski. (RWE, 3.10.1990)

 

Granica pomiędzy NRD i RFN, której część tworzył mur berliński, została otwarta 9 listopada 1989 roku. Wcześniej, po masowych protestach i ucieczce ponad stu tysięcy obywateli NRD na Zachód, ustąpiły władze NRD z Erichem Honeckerem na czele.

Po zjednoczeniu Niemcy stały się najliczniejszym państwem europejskim, nie licząc Rosji. Kraj o powierzchni 357 tysięcy kilometrów kwadratowych zamieszkiwało blisko 78 milionów obywateli.

Liczba krajów związkowych - landów wchodzących w skład Niemiec - wzrosła po zjednoczeniu z 10 do 16. Są to: Nadrenia Północna-Westfalia, Nadrenia-Palatynat, Bawaria, Badenia-Wirtenbergia, Dolna Saksonia, Hesja, Saksonia, Palatynat Reński, Berlin, Saksonia-Anhalt, Turyngia, Brandenburgia, Szlezwik-Holsztyn, Meklemburgia, Hamburg, Saara oraz Brema.

Historia podziału Niemiec sięga 1949 roku. Z trzech powojennych stref okupacyjnych Niemiec Stany Zjednoczone, Wielka Brytania i Francja - utworzyły Republikę Federalną Niemiec. W odpowiedzi Stalin doprowadził do powstania Niemieckiej Republiki Demokratycznej.

W 1961 roku szef państwa i partii NRD Walter Ulbricht kazał zbudować mur wokół zachodniej części Berlina. Niemiecko-niemiecka granica stała się jedną z najlepiej strzeżonych na świecie.


Posłuchaj
27:54 zjednoczenie.mp3 Rowmund Piłsudski działacz emigracyjny, Bolesław Wierzbiański, wydawca nowojorskiego "Nowego Dziennika", Jan Nowak-Jeziorański, były dyrektor RWE, Bohdan Osadczuk z Uniwersytetu Ukraińskiego na Obczyźnie o ewentualnym zjednoczeniu Niemiec. (RWE, 1984)

 

Masowe demonstracje w NRD przeciwko rządom Ericha Honeckera zwane "demonstracjami poniedziałkowymi", doprowadziły do jego rezygnacji w październiku 1989 roku. 9 listopada 1989 roku nowy rząd zniósł ograniczenia w podróżowaniu do RFN. Na wieść o nowych przepisach obywatele NRD masowo ruszyli za granicę. Jeszcze tej samej nocy Niemcy z obu państw spontanicznie przystąpili do burzenia muru berlińskiego, który upadł po 28. latach istnienia.


Posłuchaj
01:03 Zjednoczenie Niemiec - sondaż Zjednoczenie Niemiec - sondaż. (PR, 1989)

 

W listopadzie 1989 roku kanclerz RFN Helmut Kohl ogłosił dziesięciopunktowy plan zjednoczenia. W lutym 1990 roku odbyło się wspólne posiedzenie rządów obu państw niemieckich. W lipcu tego samego roku wszedł w życie układ o unii walutowej, zaś we wrześniu na konferencji "2 plus 4" uregulowano sprawy zagraniczne i kształt granic nowego państwa.

mf

Czytaj także

Willy Brandt - polityk z krwi i kości

Ostatnia aktualizacja: 21.10.2022 05:30
Życie i kariera polityczna kanclerza Niemiec i laureata Pokojowej Nagrody Nobla, Willy'ego Brandta obfitowały w wiele dramatycznych momentów.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Erich Honecker - wierzył w NRD

Ostatnia aktualizacja: 29.05.2015 06:00
- Zawsze stawiano przede wszystkim pytanie: Po co ryzykował? Dlaczego? Tak nie musiało być. Nie musiał przecież wspinać się na mur. Żeby taką głupotę przypłacać życiem - mówiła żona Ericha Honeckera o próbach ucieczek przez mur berliński.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Żelazne zasady i dziedzictwo Helmuta Kohla

Ostatnia aktualizacja: 23.06.2017 03:05
- Helmut Kohl miał żelazną zasadę, zgodnie z którą nie wychodził przed szereg. Nie było osobnej niemieckiej drogi i sposobów na dogadanie się z Moskwą czy NRD - mówi publicysta Wojciech Pięciak.
rozwiń zwiń