Historia

21 lipca

Ostatnia aktualizacja: 21.07.2011 00:00
Urodził się twórca agencji Reutera - jednej z największych agencji informacyjnych na świecie.

1378 - We Florencji wybuchło powstanie robotników tekstylnych, tak zwane powstanie ciompich.

1620 - Urodził się Jean-Felix Picard, francuski ksiądz, astronom, geodeta i fizyk, profesor paryskiej College de France, rozwinął metody obserwacji astronomicznych - pierwszy zastosował lunetę w przyrządach pomiarowych, określił długość południka ziemskiego i wyznaczył promień Ziemi. (zm. 12.07.1682)

1655 - Wojska szwedzkie pod dowództwem feldmarszałka Arvida Wittenberga przekroczyły polską granicę. Pod Ujściem zagrodziło im drogę pospolite ruszenie dowodzone przez wojewodów: poznańskiego Krzysztofa Opalińskiego i kaliskiego Andrzeja Grudzińskiego. Bitwa pod Ujściem, rozegrana w dniach 24-25 lipca 1655 roku, została przegrana. Rozpoczęła się wojna, która przeszła do historii pod nazwą "potopu szwedzkiego".

1773 - Papież Klemens XIV ogłosił likwidację zakonu jezuitów. Mnisi musieli oddać posiadłości ziemskie i przejść do innych zakonów.

1796 - Zmarł Robert Burns, szkocki poeta, przedstawiciel wczesnego romantyzmu zaliczany do grona poetów wiejskich, opiewających uroki szkockiego pejzażu, prostego życia i szczęścia rodzinnego, pamięć poety jest czczona na całym świecie poprzez kluby jego miłośników, data jego urodzin to nieoficjalne narodowe święto Szkotów i osób o szkockich korzeniach, tego dnia organizowane są tak zwane "Burns suppers" - wieczorki burnsowskie. (ur. 25.01.1759) 215 rocznica

1798 - W okolicy piramid w Gizie (Egipt) Francuzi pokonali armię Mameluków. Napoleon miał wtedy wypowiedzieć słynne słowa: "Żołnierze, pamiętajcie, że z wierzchołka tych piramid 40 wieków na was patrzy!".

1816 - Urodził się Paul Julius Reuter, brytyjski wydawca niemieckiego pochodzenia, założyciel jednej z pierwszych agencji informacyjnych: w październiku 1851 roku utworzył w Londynie biuro zajmujące się przekazem danych o notowaniach giełdowych, wkrótce poszerzył serwis o wiadomości polityczne, założył filie w stolicach europejskich, do końca XIX wieku z francuską agencją Havasa i niemiecką Wolffa zmonopolizował rynek informacyjny na świecie, obecnie serwis Agencji Reutera regularnie odbiera 120 państw. (zm. 25.02.1899) 195 rocznica

1831 - Wstąpienie na tron pierwszego króla Belgów Leopolda I. Tego dnia w Belgii jest obchodzone święto narodowe. 180 rocznica

1880 - Urodził się Bronisław Romaniszyn, śpiewak operowy, tenor, pedagog, w latach 20. członek komisji wojskowej w Paryżu, potem komisji do rokowań granicznych z Czechosłowacją, w latach 30. - profesor śpiewu solowego w konserwatorium w Katowicach, po wojnie - profesor PWSM w Krakowie, autor artykułów na temat metod nauki śpiewu. (zm. 1963)

1891 - Urodziła się Zofia Starowieyska-Morstinowa, pisarka, eseistka, krytyk literacki, tłumaczka, debiutowała w latach 20. na łamach krakowskiego dziennika "Czas", po wojnie redaktorka miesięcznika "Znak" i "Tygodnika Powszechnego", autorka opowiadań "Róże pod śniegiem", szkiców: "Kabała historii", "Ci, których spotkałam", "Szukam człowieka". (zm. 03.08.1966) 120 rocznica

1899 - Urodził się Ernest Hemingway, pisarz amerykański. W latach 1921 -1928 mieszkał w Paryżu, gdzie aktywnie uczestniczył w życiu międzynarodowej cyganerii artystycznej. Główne miejsce w jego twórczości, opartej w dużej mierze na materiale autobiograficznym, zajmują powieści: "Słońce też wschodzi", "Pożegnanie z bronią", "Mieć i nie mieć", "Komu bije dzwon". Hemingway jest też autorem wielu książek poświęconych polowaniom i pasjonującej go corridzie. Zmarł 2 lipca 1961 w niewyjaśnionych okolicznościach, prawdopodobnie popełnił samobójstwo.

1905 - Na stokach Cytadeli został stracony Stefan Okrzeja, członek organizacji bojowej PPS. Był uczestnikiem wielu manifestacji politycznych. 26 marca 1905 roku dokonał zamachu bombowego na cyrkuł policji przy ulicy Wileńskiej 9 w Warszawie. Za ten czyn został skazany na karę śmierci. (ur. 03.04.1886)

1907 - Urodził się Kazimierz Moczarski, publicysta, prozaik, uczestnik wojny obronnej w 1939 roku, żołnierz Armii Krajowej. Moczarski, fałszywie oskarżony, do 1956 roku przebywał w jednej celi z likwidatorem warszawskiego getta generałem Jurgenem Stroopem. Rozmowy z hitlerowskim zbrodniarzem opisał w książce "Rozmowy z katem". (zm. 1975) 

1908 - Austriacki ogrodnik J.C. Schmidt wyhodował pierwszą na świecie różę o zabarwieniu fioletowo-niebieskim.

1921 - Zmarł Adam Haber-Włyński, lotnik, instruktor, jeden z pierwszych polskich pilotów, początkowo pracował w Moskwie jako pilot-oblatywacz, w 1919 roku powrócił do Polski i szkolił pilotów w szkole lotniczej w Ławicy pod Poznaniem, zginął w Lublinie podczas oblotu myśliwca. (ur. 1883) 90 rocznica

1923 - Urodził się Mieczysław Poznański, operator filmów animowanych, współzałożyciel Studia Filmów Rysunkowych w Bielsku-Białej, wraz z bratem Zdzisławem był operatorem pierwszej serii filmu animowanego "Bolek i Lolek", zrealizował ponad 200 filmów, między innymi: "Porwanie Baltazara Gąbki", "Reksio", "Przygody błękitnego rycerzyka". (zm. 10.10.2006)

1938 - Sejm uchwalił ustawę o przekształceniu Centralnego Instytutu Wychowania Fizycznego w  Akademię Wychowania Fizycznego imienia Józefa Piłsudskiego.

1943 - Z Armii Polskiej na Wschodzie został wydzielony 2 Korpus Polski pod dowództwem generała Władysława Andersa.

1944 - Wkroczenie Armii Czerwonej do Chełma Lubelskiego.

1944 - Krajowa Rada Narodowa wydała w Moskwie dekret o powołaniu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z Edwardem Osóbką-Morawskim i Wandą Wasilewską na czele.

1944 - Scalenie Armii Polskiej utworzonej w ZSRR i oddziałów Armii Ludowej w jednolite Ludowe Wojsko Polskie.

1948 - Josip Broz Tito oskarżył Moskwę o przygotowywanie wojny domowej w Jugosławii. W zamian, propaganda moskiewska zaczęła go określać mianem "łańcuchowego psa imperializmu".

1950 - Ogłoszono wprowadzenie w życie Planu Sześcioletniego.

1954 - Zakończyła się wojna w Indochinach. W Genewie podpisano porozumienie przewidujące wycofanie się wojsk wietnamskich z Laosu i Kambodży oraz utworzenie linii demarkacyjnych i wymianę jeńców. Chiny, Francja, Kambodża, Laos, Viet Minh, Wietnam, Wielka Brytania i ZSRR przyjęły 13-punktową deklarację końcową, regulującą kwestie pokoju w Indochinach. Utworzono Międzynarodową Komisję Nadzoru i Kontroli (Indie, Kanada, Polska).

1962 - W londyńskim klubie "Marquee" odbył się pierwszy publiczny koncert grupy The Rolling Stones.

1967 - Uruchomienie stałego połączenia promowego na trasie Świnoujście-Ystad.

1994 - Rada Najwyższa Krymu przyjęła ustawę wprowadzającą w republice podwójne obywatelstwo: krymskie i rosyjskie.

2004 - Zmarł Edward B. Lewis, amerykański genetyk, za odkrycia związane z kontrolą genetyczną we wczesnym rozwoju zarodka otrzymał w 1955 roku Nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii. (ur. 20.05.1918)

2005 - Zmarł Stanisław Stomma, uczony, profesor prawa karnego, polityk, publicysta, działacz katolicki, w 1956 roku współzałożyciel i wieloletni działacz Klubu Inteligencji Katolickiej, uczestnik obrad "okrągłego stołu", w 1989 roku jako Marszałek Senior przewodniczył inauguracyjnemu posiedzeniu Senatu. (ur. 18.01.1908)

Czytaj także

20 lipca

Ostatnia aktualizacja: 20.07.2011 00:00
Przyszedł na świat Ignacy Prądzyński, wojskowy i inżynier.
rozwiń zwiń