Redakcja Polska

Polski instrument kosmiczny GLOWS zintegrowany z satelitą NASA. Wielki sukces CBK PAN

24.01.2025 17:32
Centrum Badań Kosmicznych PAN (CBK PAN) ogłosiło kolejny przełomowy krok w polskiej eksploracji kosmosu. Instrument badawczy GLOWS (GLObal solar Wind Structure), w całości zaprojektowany i zbudowany w Polsce, został pomyślnie zintegrowany z satelitą NASA - Interstellar Mapping and Acceleration Probe (IMAP). Misja, która ma na celu zbadanie struktury i dynamiki wiatru słonecznego, wystartuje w drugiej połowie 2025 roku.
Pierwszy w całości zaprojektowany i zbudowany w Polsce instrument badawczy GLOWS
Pierwszy w całości zaprojektowany i zbudowany w Polsce instrument badawczy GLOWSFot.: PAN/Facebook/Centrum Badań Kosmicznych PAN / Space Research Centre PAS

GLOWS to precyzyjny fotometr opracowany przez zespół naukowców i inżynierów CBK PAN pod kierownictwem dr. hab. Macieja Bzowskiego. Jego zadaniem będzie analiza trójwymiarowej struktury wiatru słonecznego oraz jej zmienności w trakcie cyklu aktywności słonecznej. Instrument jest jednym z dziesięciu urządzeń naukowych, które znajdą się na pokładzie sondy IMAP, a jego integracja z satelitą odbyła się w prestiżowym Laboratorium Fizyki Stosowanej Uniwersytetu Johnsa Hopkinsa (APL) w USA.

- Niemal do ostatniego dnia przed wysyłką prowadziliśmy dodatkowe testy, obejmujące m.in. próby termiczne, wibracyjne, elektromagnetyczne i funkcjonalne. Najważniejsze z nich miały miejsce w clean roomie w komorze termiczno-próżniowej CBK PAN - powiedział dr Bzowski, podkreślając staranność i zaangażowanie zespołu.

Międzynarodowa współpraca i testy w USA

Po dotarciu GLOWS do USA, instrument przeszedł kolejne testy w clean roomie APL. Następnie został zintegrowany z sondą IMAP, po czym ponownie go przetestowano, aby upewnić się, że działa w pełnej zgodności z wymaganiami misji. W integracji i testach uczestniczyli również polscy inżynierowie, dr inż. Roman Wawrzaszek oraz mgr inż. Kamil Jasiński.

Harmonogram misji IMAP

Start misji IMAP zaplanowano na wrzesień 2025 roku. Kilka dni po wystrzeleniu nastąpi uruchomienie satelity, a w kolejnych tygodniach rozpocznie się faza włączania i kalibracji instrumentów naukowych. Faza naukowa, podczas której GLOWS rozpocznie zbieranie danych, ma ruszyć na przełomie 2025 i 2026 roku i potrwa co najmniej dwa lata.

Dr Bzowski wyraził nadzieję na przedłużenie misji, aby wykorzystać pełny potencjał badawczy GLOWS w trakcie 11-letniego cyklu aktywności słonecznej.

Polski wkład w misję NASA

Realizacja eksperymentu GLOWS w ramach misji IMAP jest finansowana przez polski budżet państwa na mocy porozumienia między Ministerstwem Nauki a NASA. Na obudowie instrumentu umieszczono wygrawerowane nazwisko Pawła Orepuka, zwycięzcy aukcji WOŚP na rzecz Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, oraz charakterystyczne serduszko WOŚP.

Nowy rozdział polskiego udziału w eksploracji kosmosu

Projekt GLOWS to dowód na rosnący potencjał polskiej nauki w dziedzinie technologii kosmicznych. Jest to pierwszy w całości zaprojektowany i zbudowany w Polsce instrument, który weźmie udział w misji NASA, co otwiera nowe perspektywy dla międzynarodowej współpracy oraz dalszego rozwoju technologii w naszym kraju.


IAR/dad