Po stronie ukraińskiej uczestnicy zgromadzili się na Podkarpackim Narodowym Uniwersyteckie im. Wasyla Stefanyka w Iwano-Frankiwsku, a po stronie polskiej w Przemyślu, w Muzeum Narodowym Ziemi Przemyskiej. Reszta uczestników dołączyła się do debaty za pośrednictwem Internetu. Konferencja odbyła się pod hasłem „Za naszą i waszą wolność: lekcje z przeszłości w świetle współczesnych realiów. W 100-lecie sojuszu Józefa Piłsudskiego i Symona Petlury oraz Bitwy Warszawskiej”.
Poza tytułowym stuleciem polsko-ukraińskiego sojuszu, tematami paneli była rola środków masowego przekazu w kształtowaniu relacji polsko-ukraińskich, współczesna historiografia ukraińska i polska, stan relacji polsko-ukraińskich. Pomysłodawcą konferencji przed 12 laty był ś. p. Mirosław Rowicki, założyciel "Kuriera Galicyjskiego", który odszedł 9 lipca bieżącego roku. Mirosław Rowicki był przez 12 lat współorganizatorem konferencji w Jaremczu. Dotychczasowi współpracownicy dołożyli wszelkich starań by 13 edycja odbyła się pomimo trudności w przekraczaniu granicy.
Minister Jan Dziedziczak, pełnomocnik Rządu RP do spraw Polonii i Polaków za Granicą przekazał w czasie otwarcia pozdrowienia od premiera Mateusza Morawieckiego i ministra Michała Dworczyka, szefa kancelarii Rady Ministrów RP: -Spotykamy się w setną rocznicę wojny polsko-bolszewickiej, zwycięstwa naszych armii, wspólnych armii marszałka Piłsudskiego, atamana Petlury nad Związkiem Sowieckim, nad imperium zła, nad bolszewikami – powiedział Jan Dziedziczak. – Udało się to zrobić dzięki tej naszej współpracy, Polaków i Ukraińców. – Cieszę się, że wszyscy jesteśmy tutaj razem i rozmawiamy, dlatego że kluczem do dobrej współpracy polsko-ukraińskiej oraz do tego, żeby nasze narody, nasze państwa odgrywały kluczową rolę w regionie Europy Środkowej i Wschodniej jest to, żebyśmy potrafili się porozumieć.
XIII Spotkania Polsko-Ukraińskie w Jaremczu Foto: Leon Tyszczenko/Kurier Galicyjski
Również Sławomir Kowalski, dyrektor Departamentu Współpracy z Polonią i Polakami za Granicą MSZ RP zaznaczył, że dialog to jest najlepsza formuła poznawania się, omawiania różnych problemów. – W waszym dialogu to są wartości, które są nam wszystkim potrzebne i dlatego z wielką przyjemnością jestem tutaj – mówił. – Jestem głęboko przekonany, że podstawą wszystkich dialogów jest szacunek, który jest nie tylko elementem religii, ale i całego społeczeństwa. Zawsze w dialogu jest to, że trudne doświadczenia każdego z naszych krajów pozwalają nam spojrzeć krytycznie na różne zjawiska i wyciągać dobre wnioski na naszą współpracę.
Potwierdzili to również dyplomaci ukraińscy: wiceminister MSZ Ukrainy Wasyl Bodnar i ambasador Ukrainy w Polsce Andrij Deszczycia, który podziękował organizatorom Spotkań „w wirtualnym Jaremczu” za możliwość poruszenia ważnych tematów. Dodał, że w tym roku ukraińskim dyplomatom w Polsce udało się dużo zrobić, żeby poinformować polskie i ukraińskie społeczeństwo o tym, że ukraińscy żołnierze byli do końca wierni sojuszowi zawartemu w 1920 roku.
Trzynastka nie okazała się pechową, chociaż tego roku wiele trudności stanęło na drodze do zrealizowania konferencji w Jaremczu. Uczestnicy i obserwatorzy gratulowali organizatorom udanego przebiegu trudnego przedsięwzięcia, wyrażając jednak nadzieję, że za rok spotkają się naprawdę w Jaremczu nad Prutem.
Organizatorami tegorocznych Spotkań byli: Fundacja Wolność i Demokracja, Podkarpacki Narodowy Uniwersytet im. Wasyla Stefanyka, Kurier Galicyjski, Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego, Południowo-Wschodni Instytut Naukowy w Przemyślu, Instytut Badań Politycznych i Etniczno-Narodowych im. Iwana Kurasa NAN Ukrainy. Projekt został sfinansowany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w ramach zadania publicznego dotyczącego pomocy Polonii i Polakom za granicą.
Wojciech Jankowski, Konstanty Czawaga/Kurier Galicyjski