Redakcja Polska

90. rocznica urodzin Sławomira Mrożka, wybitnego dramaturga

29.06.2020 15:27
Gdyby żył, obchodziłby dzisiaj 90. urodziny. Sławomir Mrożek urodził się 29 czerwca 1930 roku. Mistrz groteski i absurdu, wybitny dramaturg i satyryk większość najlepszych dzieł stworzył na emigracji.
Audio
  • 90. rocznica urodzin Sławomira Mrożka - relacja Ewy Plisieckiej [posłuchaj]
Książki Sławomira Mrożka czytane na całym świecie
Książki Sławomira Mrożka czytane na całym świecieFoto: Ewa Plisiecka/PRdZ

Był pisarzem i dramaturgiem, autorem satyrycznych opowiadań i utworów dramatycznych o tematyce filozoficznej, politycznej, obyczajowej i psychologicznej. Był nade wszystko mistrzem absurdu i groteski.

Jego dramaty, jak "Tango" czy "Emigranci", są wystawiane na całym świecie, a rysunki – był też bowiem rysownikiem - należą do klasyki polskiego humoru. Przez wiele lat był związany z Krakowem, współpracował z Teatrem Satyryków i Piwnicą pod Baranami. Od 1963 roku Sławomir Mrożek mieszkał i tworzył poza Polską: we Włoszech, w Paryżu, Stanach Zjednoczonych i Niemczech. Tam napisał większość głośnych dramatów.

W 1968 roku na łamach prasy francuskiej opublikował list protestacyjny przeciwko interwencji wojsk Układu Warszawskiego w Czechosłowacji i wystąpił o azyl polityczny. W 1981 roku potępił stan wojenny i na jakiś czas zerwał kontakty z krajem. Po ponad 30-letnim pobycie na emigracji w 1997 roku Mrożek wrócił do Polski. Przez 11 lat mieszkał w Krakowie, by w 2008 roku ponownie wyemigrować do Nicei.

Na emigracji w połowie lat 60. Sławomir Mrożek poznał Leopolda Tyrmanda, z którym wymieniał listy przez prawie 20 lat. Korespondencja wyszła nakładem Wydawnictwa Literackiego pod tytułem "W emigracyjnym labiryncie". Obaj pisarze m.in. omawiają w niej rzeczywistość z emigracyjnej perspektywy. Mrożek mimo tylu lat pobytu poza krajem nigdy nie zaprzestał pisania po polsku – przypomina pisarz i biograf Mariusz Urbanek.

Sławomir Mrożek to prawdopodobnie najczęściej grywany w kraju i za granicą polski dramaturg współczesny, a w Polsce przez lata jeden z najpoczytniejszych, obok Stanisława Lema i Witolda Gombrowicza, pisarzy. Był kawalerem francuskiej Legii Honorowej, laureatem wielu prestiżowych wyróżnień, jak Złote Berło, przyznane przez Fundację Kultury Polskiej, oraz Złoty Medal "Zasłużony Kulturze Gloria Artis". Za korespondencję ze Stanisławem Lemem, w postaci wydanych "Listów", otrzymał Nagrodę Polskiego PEN Clubu im. Jana Parandowskiego. Miał tytuł doktora honoris causa uniwersytetów Jagiellońskiego i Śląskiego, a za "mistrzostwo słowa" przyznano mu Order Ecce Homo - polskie odznaczenie kościelne. Zmarł 15 sierpnia 2013 roku, w wieku 83 lat w Nicei.

IAR/PAP/ep