Londyński egzemplarz trafi do Polski na skutek transakcji zawartej z Instytutem Piłsudskiego. Koszt transakcji to pół miliona funtów. Maszyna skonstruowana została przez polski wywiad w celu złamania kodu, jakim posługiwały się nazistowskie Niemcy.
Złamanie przez Polaków kodu niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma było największym osiągnięciem wywiadowczym w dziejach II wojny światowej. Niemcy do końca konfliktu byli przekonani, że Enigmy nikt nie jest w stanie rozszyfrować. Maszyna, przypominająca maszynę do pisania, została skonstruowana w latach 20. XX wieku. Zastosowano w niej matematyczną metodę kodowania wiadomości. Aby odszyfrować tekst, odbiorca musiał mieć identyczną maszynę i klucz depeszy. Pierwsze egzemplarze tego urządzenia zostały wyprodukowane w Polsce na zlecenie Biura Szyfrów II Oddziału Sztabu Głównego Wojska Polskiego w latach 30. - Sobowtóry Enigmy wykonywała firma Ava - mówi Łukasz Kubacki z Muzeum Historii Polski
Pod koniec 1932 roku polski matematyk i pracownik Biura Szyfrów Sztabu Głównego Wojska Polskiego Marian Rejewski wykonał operację, która uznawana była za niemal niemożliwą: złamał szyfr maszyny i jako pierwszy odczytał wiadomości wysłane za jej pomocą. W kolejnych latach pomagali mu dwaj inni wybitni matematycy, Jerzy Różycki i Henryk Zygalski. Jak twierdzą historycy, dzięki sukcesowi polskich kryptologów II wojna światowa została skrócona o 2-3 lata. – Było to gigantyczne osiągnięcie wynikające być może z nieszablonowego podejścia do problemu – wyjaśnia Łukasz Kubacki.
W kolekcji Muzeum Historii Polski znajduje się już egzemplarz niemieckiej Enigmy wyprodukowany na początku lat 30. XX w. Jest to jedna z pierwszych maszyn szyfrujących, jakie trafiły na wyposażenie armii niemieckiej. Dzięki umowie z Instytutem Piłsudskiego, w przyszłej siedzibie Muzeum Historii Polski zostanie pokazany zarówno niemiecki oryginał, jak i jego kopia wytworzona przez polski wywiad.
IAR/ep