Redakcja Polska

W Białymstoku powstaje Muzeum Pamięci Sybiru

06.05.2021 12:29
Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku jest jedną z ponad stu inwestycji wspieranych i dotowanych przez Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu, w ramach projektu "Sieć nowoczesnych muzeów". Na budowę siedziby muzeum i przygotowanie wystawy stałej MKDNiS przekazało ponad 16 mln zł - przypomniał wicepremier, minister kultury Piotr Gliński.
Uroczystości przy Grobie Nieznanego Sybiraka w Białymstoku w 2011 roku.
Uroczystości przy Grobie Nieznanego Sybiraka w Białymstoku w 2011 roku.PAP/Artur Reszko Zdjęcie archiwalne

Na stronie Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu poinformowano, że uroczyste otwarcie Muzeum Pamięci Sybiru wraz z ukończoną wystawą stałą jest zaplanowane na 17 września 2021 roku – w Światowym Dniu Sybiraka.

"Projekt przekształcenia dawnych magazynów wojskowych przy ulicy Węglowej w Białymstoku w nowoczesne Muzeum Pamięci Sybiru był realizowany od 2016 do 2019 roku. W tym okresie Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu wsparło tę inwestycję kwotą 9,4 mln zł, przekazując, w ramach trzech dotacji ministra z programu "Infrastruktura kultury", w 2016 r. – 1 mln zł, 2018 r. – 6,4 mln zł, 2019 r. – 2 mln zł" - podano na stronie MKDNiS.

Poinformowano, że ministerstwo wsparło również przygotowanie wystawy stałej. "Projekt został dofinansowany przez Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu w ramach funduszy unijnych w wysokości prawie 6,8 mln zł (koszt całkowity wynosił ponad 12,9 mln zł)" - przekazano.

Przypomniano, że "do zakresu działania Muzeum należy gromadzenie, ochrona i udostępnianie zbiorów dokumentujących losy obywateli polskich zesłanych i deportowanych na Sybir oraz osadnictwo Polaków w Rosji i ZSRR, a także prowadzenie badań naukowych i upowszechnianie wiedzy związanej z tematyką zesłań, deportacji i losów Polaków na Sybirze oraz na dawnych ziemiach wschodnich Rzeczypospolitej". "Muzeum gromadzi przedmioty wytworzone i używane przez zesłańców na Sybirze, w obozach pracy, przedmioty codziennego użytku, fotografie, dokumenty i materiały dokumentujące opór wobec systemów totalitarnych oraz obrazujące losy ludności (obywateli polskich) w Rosji, ZSRR oraz na dawnych ziemiach wschodnich Rzeczypospolitej" - wskazano w komunikacie MKDNiS.

Dodano, że do zadań Muzeum Pamięci Sybiru należy także inwentaryzowanie, katalogowanie i naukowe opracowywanie gromadzonych zbiorów i materiałów dokumentacyjnych, udostępnianie ich do celów naukowych, a także publikowanie wyników prowadzonych badań naukowych oraz katalogów zbiorów i prac popularnonaukowych. "Ważnym zadaniem Muzeum Pamięci Sybiru jest również zbieranie świadectw pisanych i mówionych Sybiraków i ich rodzin, mieszkających w Polsce i poza krajem" - napisano.

W komunikacie MKDNiS podano, że wystawa stała Muzeum Pamięci Sybiru będzie opowieścią o losach Polaków przymusowo deportowanych w głąb Rosji Sowieckiej podczas największych deportacji w latach II wojny oraz późniejszych – aż do 1956 roku. Szacuje się, że w latach 1940-41 deportowano nawet 1 mln polskiej ludności. Deportacje miały na celu eksterminację polskich elit politycznych, intelektualnych i gospodarczych.

Resort poinformował, że "na wystawie znalazły się zarówno przedmioty zabrane w pośpiechu z domu rodzinnego w dniu wywózki: walizka, haftowana chusteczka, porcelanowa figurka, książeczka do nabożeństwa, garstka ziemi zawinięta w kawałek płótna, maszyna do szycia, nożyczki czy lokówka do włosów, jak i pamiątki przywiezione z Syberii – pojemnik na żywność z kory brzozowej, fufajka, maska chroniąca przed owadami czy sowiecki tytoń".

"Poprzez wybrane przedmioty, fotografie i dokumenty, przez lata pieczołowicie przechowywane w domowych szufladach, odczytujemy losy tysięcy rodaków i ich rodzin doświadczających dramatu przesiedleń, niewolniczej pracy, głodu, chorób i poczucia beznadziejności. Prezentowane artefakty przypominają nam losy ofiar czterech deportacji" - podkreślono.

W ramach projektu MKDNiS "Sieć nowoczesnych muzeów" obecnie realizowanych jest ponad 100 inwestycji muzealnych w całym kraju. Trwa budowa nowych muzeów, przeprowadzane są adaptacje lub remonty, a w ukończonych budynkach przygotowywane są wystawy stałe. Ponadto, konsekwentnie powiększana jest liczba współprowadzonych instytucji muzealnych, zwiększając tym samym ich rangę oraz otwierając nowe drogi rozwoju.

"W przededniu 100. rocznicy Bitwy Warszawskiej otworzyliśmy długo oczekiwane Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku, a w 100-lecie urodzin Świętego Jana Pawła II odbyła się uroczystość otwarcia Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego w Świątyni Opatrzności Bożej. W 2019 roku zaprezentowaliśmy Kolekcję Czartoryskich w nowo wybudowanym Muzeum Książąt Czartoryskich" - napisano na stronie MKDNiS.

Przypomniano, że "na warszawskiej Cytadeli trwa budowa Muzeum Historii Polski - największej inwestycji muzealnej w historii Polski i najważniejszego polskiego muzeum". "W Lublinie powstaje Muzeum Kresów – oddział Muzeum Narodowego" - dodano.

Wskazano, że "sieć tworzonych przez Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu muzeów jest bardzo szeroka". "Budowane i modernizowane są nie tylko instytucje poświęcone polskiej pamięci, ale także muzea poświęcone np. sztuce" - zwrócono uwagę w komunikacie.

PAP/ho