Redakcja Polska

Stefan Banach - genialny matematyk, wielki patriota

26.06.2019 17:25
Stefan Banach był jednym z najwybitniejszych matematyków XX wieku, światowej sławy autorem oryginalnych rozwiązań i twierdzeń, współtwórcą Lwowskiej Szkoły Matematycznej
Audio
  • Wybitni Polacy II RP. Stefan Banach, genialny matematyk, wielki patriota [posłuchaj]
Stefan Banach, jeden z najwybitniejszych matematyków w historii
Stefan Banach, jeden z najwybitniejszych matematyków w historii Foto: NAC/Oleg Zaytsev/flickr/domena publiczna

Stefan Banach, choć nigdy nie ukończył studiów, zdołał obronić doktorat. Był najważniejszą postacią, obok Hugona Steinhausa, Lwowskiej Szkoły Matematycznej. To dzięki m.in. jego pracom międzywojenna Polska stała się centrum światowych rozwiązań matematycznych i to tu, w Polsce, powstał nowy dział królowej nauk - analiza funkcjonalna.

Urodził się 30 marca 1892 roku. Ukończył gimnazjum klasyczne, w którym doskonale poznał łacinę i grekę. Później zwykł mawiać, że to logika, precyzja i doskonałość gramatyki łacińskiej uczyniły z niego matematyka. 

W 1910 roku Stefan Banach zdał maturę. Studiów nie ukończył. Mimo to w wieku 29 lat był już asystentem na Politechnice Lwowskiej, a także otrzymał stopień doktora. W 1928 roku uzyskał tytuł profesora zwyczajnego Uniwersytetu Lwowskiego, będąc już od trzech lat członkiem Akademii Umiejętności.              

Wybuch II wojny światowej zastał prof. Stefana Banacha na dworcu w Kijowie. Powrócił do Lwowa, gdzie w czasie okupacji niemieckiej, pozbawiony możliwości pracy w zawodzie, był karmicielem wszy w Instytucie Badań nad Tyfusem Plamistym i Wirusami prof. Rudolfa Weigla. Taka praca dawała skuteczną ochronę przed niemieckimi represjami.

Po zajęciu Lwowa przez Sowietów wrócił na uniwersytet. Jednak zawiodło go zdrowie. 31 sierpnia 1945 genialny matematyk umarł na raka oskrzeli.

Stefan Banach jako autor ponad 60 prac naukowych i twórca wielu twierdzeń, w sposób fundamentalny wpłynął na wiele działów matematyki.

- Stefan Banach to obok Euklidesa najczęściej wymieniane nazwisko w świecie matematyki - mówi o fenomenie wybitnego naukowca Mariusz Urbanek, autor książki "Genialni. Lwowska szkoła matematyczna".

- Historycy nauki są zgodni. Lwowska szkoła matematyczna to, obok dokonań Marii Skłodowskiej-Curie, największy polski wkład w światową naukę - podkreśla pisarz.

- Co istotne, ci naukowcy przełamali stereotyp badacza zamkniętego w wieży z kości słoniowej. Największych odkryć dokonali siedząc wspólnie przy kawiarnianym stoliku - dodaje.

O życiu i naukowych osiągnięciach prof. Stefana Banacha opowiada Mariusz Urbanek, autor książki "Genialni. Lwowska szkoła matematyczna".

Audycja jest współfinansowana przez Fundację "Pomoc Polakom na Wschodzie" w ramach sprawowania opieki Senatu Rzeczypospolitej Polskiej nad Polonią i Polakami za Granicą.

Teksty czyta Krzysztof Dumała.

Audycję zrealizowała i oprawiła muzyką Magdalena Górecka-Balcer.

Do wysłuchania programu zaprasza Ewa Plisiecka.

Zobacz więcej na temat: HISTORIA II Rzeczpospolita