Redakcja Polska

Najważniejsze wydarzenia tygodnia: 26.04. 2024 r.

26.04.2024 17:30
W tym wydaniu: długo oczekiwana decyzja w sprawie pomocy USA Ukrainie, ale też poważne deklaracje premiera Wielkiej Brytanii podczas wizyty w Warszawie; expose ministra spraw zagranicznych Radosława Sikorskiego oraz wizyta prezydenta Andrzeja Dudy w Kanadzie.
Audio
Część sprzętu, który zostanie przekazany Ukrainie w ramach najnowszego pakietu pomocowego USA, już znajduje się w Polsce
Część sprzętu, który zostanie przekazany Ukrainie w ramach najnowszego pakietu pomocowego USA, już znajduje się w Polscepaparazzza / Shutterstock.com

Po wielomiesięcznym pacie w amerykańskim kongresie w tym tygodniu pakiet pomocy Ukrainie w wysokości 60 miliardów dolarów wchodzi w życie

Zaraz po przegłosowaniu ustawy w Izbie Reprezentantów, przyjął ją Senat, po czym natychmiast podpisał prezydent Joe Biden. Dzięki temu Pentagon ogłosił pakiet pomocy wojskowej dla Ukrainy o wartości miliarda dolarów. Obejmuje on między innymi systemy obrony powietrznej, pociski artyleryjskie, pojazdy opancerzone i broń przeciwpancerną

W tym samym czasie Wielka Brytania ogłosiła, że przekaże Ukrainie pomoc wojskową o wartości 500 milionów funtów - powiedział podczas wizyty w Warszawie premier Rishi Sunak. Będzie to największy do tej pory brytyjski pakiet dla Kijowa. Rishi Sunak podkreślił, że Londyn chce wspierać Ukrainę na stałym poziomie tak długo, jak będzie to potrzebne: "Pakiet zawiera 400 pojazdów, 4 miliony sztuk amunicji, 60 łodzi i innych jednostek pływających, systemy obrony powietrznej oraz rakiety Storm Shadow. Zwiększając nasze własne wydatki na obronność do 2,5 procent PKB, odchodzimy od skokowego wspierania Ukrainy. Tak więc do długoterminowych gwarancji bezpieczeństwa, dodajemy długoterminową gwarancję finansowania." 

Wielka Brytania zwiększając do 2023 roku wydatki na obronność do dwóch i pół procent PKB daje przykład innym sojusznikom w NATO - powiedział sekretarz generalny sojuszu północnoatlantyckiego Jens Stoltenberg. Szef NATO i premier Wielkiej Brytanii Rishi Sunak odbyli wspólną wizytę w Polsce: "Panie premierze, pańska dzisiejsza deklaracja potwierdza kluczową rolę, jaką Wielka Brytania odgrywa w naszym sojuszu. Zjednoczone Królestwo będzie wydawać dwa i pół procent PKB na obronność do 2030 roku. Podczas zeszłorocznego szczytu NATO w Wilnie uzgodniliśmy, że dwuprocentowe wydatki są niezbędnym minimum. Po raz kolejny Wielka Brytania daje przykład innym krajom."

Musimy utworzyć w Europie całkowicie skoordynowaną politykę bezpieczeństwa - powiedział premier Donald Tusk podczas wspólnej konferencji prasowej w Warszawie z szefem brytyjskiego rządu.

Donald Tusk zaznaczył, że przedsięwzięcie ma zakończyć dotychczasowe konkurowanie różnych działań na rzecz obronności.  

Premier Wielkiej Brytanii i sekretarz generalny NATO spotkali się w warszawskiej Wesołej, w 1. Warszawskiej Brygadzie Pancernej im. gen. Tadeusza Kościuszki. Rishi Sunak podkreślił, że cena wsparcia Ukrainy jest mniejsza niż bezpośrednie starcie z Rosją.

O konieczności współpracy z opozycją w związku z trudną sytuacją na wschodzie mówił do posłów minister Radosław Sikorski

Szef polskiej dyplomacji wygłosił w Sejmie trwające ponad godzinę expose. Za priorytety polskiej polityki zagranicznej w tym roku uznał bezpieczeństwo, silną Polskę w silnej Unii oraz odbudowę profesjonalnej służby dyplomatycznej.

Szef MSZ mówił, że rozwój i bezpieczeństwo Polski muszą opierać się na dwóch filarach: współpracy transatlantyckiej oraz integracji europejskiej. Obalał też - jak to określił - mit poprzedniej koalicji rządzącej, że Polska powinna dokonać wyboru między partnerami europejskimi a Stanami Zjednoczonymi. 

Minister Sikorski zapowiedział, że ważnym celem rządu będzie utrzymanie wsparcia Unii i NATO dla suwerenności Ukrainy i jej dążeń do członkostwa w tych strukturach. Równocześnie zapowiedział, że Polska będzie oczekiwała od Ukrainy współpracy na rzecz poszukiwania prawdy i pojednania wokół wspólnej trudnej przeszłości obu naszych narodów.

Odniósł się też do sytuacji na Ukrainie. Jeśli nie zabraknie nam woli, Rosja przegra - stwierdził.

Politolog doktor Marcin Zaborowski ocenia, że sejmowe expose szefa MSZ podkreśliło moment historyczny, w jakim znalazła się Polska w związku z wojną na Ukrainie. Ekspert stwierdził ,że cele wymienione przez Radosława Sikorskiego nie budzą wątpliwości.

Radosław Sikorski zapowiedział też, że do współpracy Warszawy z Moskwą dojdzie dopiero wtedy, gdy ta ostatnia odżegna się od ambicji imperialnych. Obiecał także utworzenie europejskich sił szybkiego reagowania. 

Warszawa popiera też reformę Unii Europejskiej. Za największych partnerów w Unii Europejskiej uznał Francję i Niemcy. Szef MSZ mówił, że prawo do migracji musi podlegać ograniczeniom, a państwa powinny kontrolować i regulować, kto przybywa na ich terytorium. Zapowiedział też modernizację służby zagranicznej.

Zwiększenie wydatków na obronność i wzmacnianie potencjału militarnego w obliczu zagrożenia, jakie stanowi dziś Rosja to droga do zapobieżenia bezpośredniemu starciu

- mówił prezydent Andrzej Duda podczas spotkania z dziennikarzami w Kanadzie. Prezydent podkreślił też, że w ten cel wpisała się deklaracja składającego wizytę w Polsce premiera Wielkiej Brytanii Rishiego Sunaka. 

Prezydent omawiał z premierem Kanady również o zbliżającym się szczycie NATO w Waszyngtonie oraz wsparcie dla Ukrainy. Przedstawił tez sytuację na Ukrainie oraz zagadnienia poruszane podczas spotkania z prezydentem Ukrainy Wołodymyrem Zełenskim

Na zakończenie wizyty w Kanadzie, podczas międzynarodowej Konwencji Wodorowej w Edmonton, prezydent zadeklarował, że Polska jest gotowa sprostać wyzwaniu neutralności klimatycznej.
Andrzej Duda podkreślał, że na szczeblu rządowym relacje polsko-kanadyjskie dotyczą głównie bezpieczeństwa. Ale - jak dodał - w stosunkach z prowincjami, takimi jak Alberta, ważna jest kwestia energetyki: "Biorąc pod uwagę nasze zobowiązanie do osiągnięcia neutralności klimatycznej, Polska uważa za istotne rozwijanie czystych technologii wodorowych. Widzimy ich zastosowanie przede wszystkim w tych segmentach gospodarki, w których elektryfikacja nie jest realnym rozwiązaniem lub jest nieefektywna."

W międzynarodowej Konwencji Wodorowej w Edmonton uczestniczyło kilkanaście polskich podmiotów. To firmy, doliny wodorowe oraz uczelnie wyższe. Zaraz po powrocie z Kanady Andrzej Duda udał się na Litwę. Wspólnie z litewskim prezydentem Gitanasem Nausedą obserwował ćwiczenia wojskowe w litewskiej części Przesmyku, w rejonie Olity. 

Polski prezydent mówił, że ćwiczenia są związane z potencjalnym zagrożeniem dla tego rejonu. Jak mówił, od 2021 roku Białoruś przeprowadza tu atak hybrydowy na polską i litewską granicę. Andrzej Duda dodał, że dzisiejsze ćwiczenia to logiczna kontynuacja ubiegłorocznych manewrów w Polsce, gdy wojska NATO ćwiczyły m.in przeprawę przez Wisłę. W razie zagrożenia dla Przesmyku Suwalskiego te wojska miałyby dalej iść w ten rejon. Przesmyk Suwalski to jedyna lądowa przestrzeń, która łączy kraje bałtyckie z europejskimi państwami NATO. Przestrzeń ta stanowi również teren bezpośrednio oddzielający rosyjski obwód królewiecki od Białorusi. Ze względu na swoje położenie Przesmyk Suwalski jest postrzegany jako jeden z najbardziej zapalnych punktów świata.

Na magazyn Mija Tydzień zaprasza Katarzyna Semaan.