Studenci zapłacą za drugi kierunek, naukowcy będą mieli
większą swobodę w robieniu kariery naukowej, a uczelnie łatwiej
dostosują swoją ofertę do potrzeb rynku. Prezydent podpisze dziś (5.04)
nowelizację ustaw o szkolnictwie wyższym o stopniach naukowych i tytule
naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki. Uroczystość
podpisania rozpocznie się o godzinie 10:00 w Centrum Nauki Kopernik.
Nowelizacja
przewiduje reformę systemu nauczania, wprowadzenie modelu finansowania
uczelni uzależnionego od jakości kształcenia, uproszczenie ścieżki
kariery naukowej oraz połączenie świata akademickiego z rynkiem pracy.
Zmiany
daja uczelniom większą autonomię programową i większą swobodę w
tworzeniu nowatorskich kierunków studiów. Nowe mechanizmy wprowadzane są
w oparciu o funkcjonujące w Europie tzw. Ramy Kwalifikacji. Dzięki
Krajowym Ramom Kwalifikacji (KRK) dyplomy polskich uczelni będą mogły
być porównywane z dyplomami z innych krajów europejskich.
Szkolnictwo
wyższe będzie finansowane na dotychczasowych zasadach. Dodatkowe
finansowanie uczelni będzie jednak zależeć od jakości kształcenia
studentów. Więcej funduszy będzie rozdzielonych w drodze konkursów i
kierowanych do najlepszych jednostek. Dodatkowe środki otrzymają te
uczelnie publiczne i niepubliczne, które uzyskają status Krajowych
Naukowych Ośrodków Wiodących. Na dodatkowe pieniądze mogą liczyć wybitni
uczeni, młodzi naukowcy, doktoranci i studenci.
Uproszczona
będzie ścieżka kariery naukowej. Procedura zdobycia stopnia doktora
habilitowanego skoncentruje się na realnych osiągnięciach i dorobku
naukowym. Warunkiem rozpoczęcia przewodu doktorskiego będzie co najmniej
jedna publikacja w czasopiśmie naukowym o zasięgu krajowym lub w
recenzowanym sprawozdaniu z międzynarodowej konferencji naukowej.
Zmiany
wprowadzają też procedury konkursowe na wszystkie stanowiska na
uczelniach. Mają też ułatwić sprowadzanie do Polski zagranicznych
naukowców.
Ograniczona będzie
wieloetatowość. Drugi etat będzie możliwy jedynie po uzyskaniu zgody
rektora. Nauczyciele akademiccy będą dodatkowo poddawani ocenie
działalności naukowej, dydaktycznej i organizacyjnej. Ocena będzie
dokonywana nie rzadziej niż co 2 lata, a w przypadku profesorów raz na
cztery lata.
Nowelizacja ma też zintegrować
uczelnie z rynkiem pracy. Szkolnictwo wyższe zyskało możliwość
kształcenia studentów przy udziale pracodawców, bądź na jego zamówienie.
Uczelnie zostały też zobowiązane do przyjęcia zasad komercjalizacji
wyników badań naukowych.
Zmiany mają też
dotyczyć samych studentów. Nowelizacja pozwoli na zwiększenie środków
przeznaczonych na stypendia socjalne. Jednocześnie wprowadza się
obowiązek płacenia za drugi kierunek studiów. Zwolnieni z opłat będą ci
studenci, którzy na pierwszym kierunku uzyskali stypendium rektora za
wyniki w nauce.
Nowelizacja tych ustaw jest
drugim etapem reformy nauki i szkolnictwa wyższego prowadzonej przez
rząd. Od 1 października 2010 roku obowiązuje sześć ustaw reformujących
system nauki. Pakiet obejmuje ustawy: o zasadach finansowania nauki, o
Polskiej Akademii Nauk, o Instytutach Badawczych, o Narodowym Centrum
Badań i Rozwoju oraz o Narodowym Centrum Nauki.
Informacyjna Agencja Radiowa (IAR) / Kamil Szwarbuła/lm