Gość audycji dr hab. Robert Gawkowski przypomniał, że Polacy występowali już wcześniej na IO, ale wtedy reprezentowali państwa zaborcze, dlatego rok 1924 ma tak wielkie znaczenie dla historii polskiego ruchu olimpijskiego.

Trudno też porównać olimpiadę w Paryżu z roku 2024 z tą sprzed 100 lat, skoro z grupy 3100 sportowców z całego świata tylko 5 proc. stanowiły kobiety, w tym jedna Polka, szpadzistka. Dziś polska reprezentacja olimpijska w roku 2024 ma więcej zawodniczek niż zawodników.

Polska reprezentacja w roku 1924 liczyła 81 osób (startowało 66 - 1 kobieta i 65 mężczyzn) w 10 sportach: 5 bokserów, 6 jeźdźców, 10 kolarzy (8 startowało + 2 rez.), 14 lekkoatletów, 18 piłkarzy (11 startowało + 7 rez.), 7 strzelców, 9 szermierzy (w tym 1 kobieta; 6 startowało + 3 rez.), 9 wioślarzy (6 startowało + 3 rez.), 2 zapaśników, 1 żeglarz.

Pierwsze medale dla Polski w historii

Warto przypomnieć, że olimpiada roku 1924 trwała od 4 maja aż do 27 lipca. Polscy piłkarze debiutowali wtedy mało chwalebnie, przegrywając aż 0 do 5, i nie zdążyli wziąć udziału w oficjalnym otwarciu igrzysk olimpijskich, które było na początku lipca. Ale i tak polski debiut przyniósł nam dwa medale: srebrny i brązowy.

Pierwsze medale olimpijskie, srebrne, dla niepodległej Polski, 27 lipca 1924 roku w Paryżu, wywalczyła czwórka kolarzy torowych w składzie: Franciszek Szymczyk, Jan Łazarski, Józef Lange i Tomasz Stankiewicz.

Zdobywca brązowego medalu w Paryżu, Adam Królikiewicz, wystąpił na koniu Picador w zawodach jeździeckich, w konkursie skoków przez przeszkody. Zajął trzecie miejsce, za które został nagrodzony brązowym medalem, i tym samym został pierwszym indywidualnym medalistą olimpijskim reprezentującym Polskę.

Szkoła zamiast bazy treningowej

Zupełnie inny był wtedy poziom profesjonalizacji sportu, nasi zawodnicy bowiem mieli relatywnie małe dofinansowanie ze strony rządu, związków sportowych oraz darowizn osób fizycznych. W tym ostatnim przypadku chodziło o zapewnienie im wyżywienia, co było o tyle trudne, że polska marka była dotknięta hiperinflacją i była mało warta w relacji do francuskiego franka, a reforma Grabskiego i wprowadzenie złotego jako narodowego pieniądza nastąpiło dopiero za pół roku.

Nasi olimpijczycy z roku 1924 mogli zamieszkać w pierwszej w historii wiosce olimpijskiej, ale wybrali polską szkołę w Paryżu, tę, w której kiedyś uczył Adam Mickiewicz. Ten wybór nie dawał im miejsca do treningów, spali w spartańskich warunkach na materacach i mogli liczyć tylko na śniadanie. Dlatego społeczna zrzutka na ich wyżywienie miała głębokie uzasadnienie, choć dostali także bony żywieniowe od organizatorów igrzysk, które można było zrealizować w paryskich lokalach. 

Tegoroczna olimpiada w Paryżu zaczyna się dziś, 26 lipca, i potrwa do 11 sierpnia. Weźmie w niej udział 210 reprezentantów z Polski: 113 kobiet i 97 mężczyzn.

***

Audycja: "W samo południe"
Prowadzi: Krzysztof Grzesiowski
Gość: dr hab. Robert Gawkowski, historyk sportu z UW oraz Muzeum Turystyki i Sportu 
Data emisji: 26.07.2024
Godzina emisji: 12.21

PR1/PR24/SW/kmp/wmkor