11 czerwca 2008 r. Trwa drugi dzień 45. Krajowego Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu. Jedną z jego gwiazd jest zespół Bajm, który gości tu regularnie od lat. I ciągle powraca. Ma do kogo - publiczność kocha Bajm, a Bajm kocha występować w Opolu.
Cofnijmy się trzydzieści lat wstecz. Jest 11 czerwca 1978 r. To samo miejsce, ten sam amfiteatr. Zespół BAJM wraz z niespełna osiemnastoletnią Beatą Kozidrak debiutują w Opolu. Pogodną piosenką pt. "Piechotą do lata" oczarowują publiczność, która wyróżnia ich nagrodą: Bajm zdobywa drugie miejsce w kategorii debiutów. "Spełniło się moje marzenie!" – wyznaje młodziutka debiutantka. Od tamtej pory nie sposób wyobrazić sobie polskiej muzyki rozrywkowej bez Bajmu.
Przypomnij sobie utwory Bajmu (1,37 MB)
PIECHOTĄ DO...
fot. Marzena Leśkiewicz/PRSA
Wszystko zaczęło się w marcu 1978 r. Miejsce akcji: Lublin. Czwórka bohaterów: Beata Kozidrak, Andrzej Pietras, Jarek Kozidrak oraz Marek Winiarski zaczynają tworzyć własną historię. Od pierwszych liter ich imion powstaje nazwa zespołu. Za kilka miesięcy usłyszy o niej cała Polska. Na razie działają lokalnie. W Świdniku - podczas VII Przeglądu Wokalistów i Zespołów Młodzieżowych – zdobywają nagrodę "Brązowego Koziołka" za piosenkę "Rano". Później występują w Toruniu, na Młodzieżowym Przeglądzie Piosenki, gdzie trafiają do pierwszej dziesiątki i wygrywają "bilet" do Opola. Historia się rozwija.
Opole ’78 to przełomowa chwila. "Piechotą do lata", kompozycja rodzeństwa Kozidraków (Jarosław napisał muzykę, Beata – tekst) otwiera niejedne drzwi Bajmowi, a jednak pierwsza płyta ukazuje się dopiero w 1983 r. Stan wojenny, ciąża Beaty, zmiany personalne w zespole – tak w skrócie można podsumować te pięć lat. Z zespołu odchodzi gitarzysta Marek Winniarski (zmarł 23.02.2008). Bajm nagrywa debiutancki album, który najpierw w postaci kasety, a później płyty winylowej rozchodzi się w ponadpółmilionowym nakładzie. Ten wynik to zasługa pop-rockowych kompozycji, o których mówi się dzisiaj "klasyki": "Co mi Panie dasz", "Nie ma wody na pustyni", czy choćby "Józek, nie daruję ci tej nocy". O tej ostatniej piosence krążą mity. Że wcale nie chodziło o noc z Józkiem, ale o pamiętną noc 13 grudnia 1981 r. Zresztą, akcja "teledysku" (fragment programu telewizyjnego "Bajm na dachu") dzieje się właśnie nocą. Beata – w modnej wówczas fryzurze na tapir i czarnym, obcisłym kostiumie – przypomina kobietę-kotkę. Pozostali muzycy, ubrani w skóropodobne ciuszki i w lustrzanych okularach, wyglądają, jakby dopiero co zsiedli z motocykli. Całkiem jak w amerykańskim filmie.
[----- Podzial strony -----]
Już bez kamuflażu, bardziej agresywnie brzmi druga płyta "Martwa woda" (1984). Zauważona i "doceniona" również przez ówczesną cenzurę. Dojrzała i poważna pod względem tekstów. O kwiatkach nie było mowy; żeby oddać "zimny" nastrój tamtych lat, potrzeba było ostrych, "zimnych" słów – powie Kozidrak. Najważniejszy album Bajmu, nie tylko dla samego zespołu. Trzy piosenki z tego krążka trafiają na Listę Przebojów Programu Trzeciego. Jednak na samym szczycie rankingu znajdzie się Bajm dopiero rok później, w 1985 r., z balladą "Dwa serca, dwa smutki". Z tej samej płyty, tzn. "Chroń mnie", pochodzi też inny głośny przebój "Płynie w nas gorąca krew" oraz "Diament i sól", utwór, który zdobył wyróżnienie na międzynarodowym festiwalu piosenki Sopot ’86 i przyniósł Grand Prix na Festiwalu Krajów Nadbałtyckich w szwedzkim Karlshamn.
"Piechotą do lata"
REWOLUCJI CIĄG DALSZY
Kolejne lata to kolejne nagrania i koncerty, kolejne zmiany zarówno w składzie, jak i w muzyce Bajmu. Andrzej Pietras poświęca się wyłącznie funkcji menedżera i producenta; z grupą żegna się dotychczasowy główny kompozytor, Jarosław Kozidrak. Przed zespołem trudny moment: w końcu z pierwotnego składu Bajmu pozostaje już tylko Beata Kozidrak. Co dalej? Czy nowi muzycy sprostają wyzwaniu? To pytanie pojawi się jeszcze nie raz.
Nie tylko fakt częstych zmian personalnych w zespole, ale również zmiany w wizerunku Beaty zwracają uwagę. A Bajm to przede wszystkim ona: kobieta charyzmatyczna i żywiołowa, wręcz tryskająca energią, czemu daje wyraz na koncertach. Na scenie - jak sama przyznaje - jest w swoim żywiole. Ma do tego odpowiednie predyspozycje: krewki temperament i silny głos. Tytuł najlepszej wokalistki – pierwszy w jej dorobku – otrzymała w 1989 r. w plebiscycie "Non Stopu". Wtedy też po raz pierwszy głośniej zrobiło się wokół jej solowych planów. Liderka Bajmu spróbowała swoich sił na festiwalu w Lahti (Grand Prix za utwór "Hurry My Love"), a potem wystąpiła na festiwalu w Sopocie. Jej (anglojęzyczny) recital nie przypadł do gustu publiczności, która - bodaj pierwszy i jedyny raz - zareagowała gwizdami na występ Kozidrak.
BEATA, BEATA...
Jej pierwszą życiową pasją był taniec, fascynacja muzyką pojawiła się pod koniec podstawówki. "Pociągały mnie różne klimaty" – opowiada w wywiadach - "Od Niemena po Breakout". Dzisiaj w internetowym "Radiu Beata" prezentuje swoje ulubione utwory, te, które kształtowały jej muzyczną osobowość i inspirowały do własnej twórczości. Jednak w 1989 r. plany o solowej działalności musiała odłożyć na później. Zamiast solowego krążka nagrała kolejną płytę z Bajmem. "Biała armia" – ten tytuł mówi sam za siebie. W jej powstaniu udział wzięli m.in.: Adam Abramek i Paweł Sot. Ich nazwiska zaistnieją jeszcze w dyskografii Kozidrak.
[----- Podzial strony -----]
"Biała armia"
Nowinki i trendy z Zachodu, które trafiają do Polski po 1989 r., nie omijają lubelskiego bandu. Po spektakularnym sukcesie "Białej armii" zespół odpoczywa od rockowej stylistyki. Bliżej im teraz do popu. Pałeczkę głównego kompozytora ponownie dzierży Jarosław Kozidrak. Kiedy wreszcie ukazuje się płyta, dwie piosenki: tytułowa "Płomień z nieba" oraz "Ta sama chwila" okupują przez kilka tygodni wysokie pozycje na Liście Przebojów Programu Trzeciego. Album pokrywa się platyną i jest jedną z najlepiej sprzedających się płyt 1993 r. Rok później na festiwalu w Opolu Beata i Bajm dziękują za przyznaną im "Złotą Karolinkę", honorową nagrodę prezydenta Opola za "wkład w rozwój polskiej kultury".
DESZCZ NAGRÓD
Marzena Leśkiewicz/PRSA
Gdzie tkwi sekret popularności Bajmu? "Jesteśmy sobą" – odpowiada Beata na pytania dziennikarzy. Z myślą o powiększającej się kolekcji nagród musiała stworzyć specjalne miejsce w domu, do którego trafiają cenne trofea: złote i platynowe płyty, zdjęcia z koncertów, stare plakaty i statuetki, których wykwit następuje w latach 90. Pomieszczenie zajmuje 80 metrów kwadratowych, ale z czasem robi się w nim coraz ciaśniej.
Na sam szczyt Trójkowej Listy Bajm trafia ponownie w 1995 r. Za sprawą ballady "Dziesięć przykazań" promującej album "Etna". Od tego momentu – wreszcie - skład zespołu pozostanie bez zmian: Tomasz Spodyniuk (instrumenty klawiszowe, harmonijka ustna), Piotr Bielecki (gitara), Adam Drath (gitara), Artur Daniewski (gitara basowa) i Krzysztof Nieścior (perkusja). Andrzej Pietras przyznał (w żartach?), że przez te wszystkie lata musiał wymieniać muzyków w zespole, bo nie nadążali za Beatą, która jest wymagająca. Dla niej każdy koncert był kolejną lekcją zawodu. Szybko się uczyła. Teraz udało się stworzyć ten "właściwy" skład.
W tym składzie, do którego w 2000 r. dołączyła grająca na klawiszach Maria Dobrzańska, nagrali dwa krążki: "Szklanka wody" (2000) i "Myśli i słowa" (2003). Obie płyty nagrodzono "SuperJedynkami" podczas festiwali w Opolu. Również Kozidrak otrzymała specjalną nagrodę dla najlepszej wokalistki. Wcześniej, w 1998 r., przyznano jej dwie statuetki "Fryderyka" za solowy album "Beata" oraz "Wiktora" dla najpopularniejszej gwiazdy estrady.
[----- Podzial strony -----]
TAKA PROSTA HISTORIA
Solowy krążek Beaty ukazał się dopiero po dwudziestu latach istnienia Bajmu. Do jego nagrania Kozidrak zaprosiła dawnych znajomych: Abramka i Sota. Z tym samym teamem przygotowała również drugą płytą "Teraz płynę" (2005). Ta jednak nie powtórzyła sukcesu poprzedniej. Zasłużone laury pojawiły się przy okazji 42. Sopot Festival. Zespół Bajm i Beata Kozidrak zostali uhonorowani Złotym Słowikiem za całokształt twórczości.
"Szklanka wody"
W 2008 r. mija trzydzieści lat od założenia zespołu. Ogrom czasu, choć, jak śpiewa Beata w najnowszej piosence, promującej jubileuszowy, kompilacyjny album "Ballady": "To taka krótka historia, mogłam napisać jej kolejną część..."
Dyskografia Bajmu:
1983: Bajm
1984: Martwa woda
1986: Chroń mnie
1988: Nagie skały
1990: Biała armia
1993: Płomień z nieba
1995: Etna
1997: Ballady
2000: Szklanka wody
2003: Myśli i słowa
2003: Martwa woda (reedycja)
2008: Ballady 2
Dyskografia Beaty Kozdrak:
1998: Beata
2005: Teraz płynę
Aneta Ostaszewska
