Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
Trójka
Gabriela Skonieczna 19.04.2013

"Polacy i Żydzi są nierozerwalnie związani"

- Koegzystencja narodu polskiego i żydowskiego na północnym Mazowszu trwała 800 lat, ten kilkusetletni związek ma wpływ na wiele spraw m.in. związanych z kulturą. Także w genach zarówno Żydów jak i Polaków jest cześć wspólna - mówił w "Zapraszamy do Trójki" Leonard Sobieraj, dyrektor Muzeum Mazowieckiego w Płocku w którym znajduje się także Muzeum Żydów Mazowieckich.
Uczestnicy uroczystości zorganizowanych 19 kwietnia przed Pomnikiem Bohaterów Getta z okazji 70. rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim przeszli trasą walk w getcie przed pomnik Umschlagplatz.Uczestnicy uroczystości zorganizowanych 19 kwietnia przed Pomnikiem Bohaterów Getta z okazji 70. rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim przeszli trasą walk w getcie przed pomnik Umschlagplatz. PAP/Jacek Turczyk
Galeria Posłuchaj
  • "Polacy i Żydzi są nierozerwalnie związani" (Zapraszamy do Trójki - popołudnie)

19 kwietnia 1943 roku wybuchło powstanie w warszawskim getcie. Wówczas getto w Płocku już od dwóch lat nie istniało. Niemcy zlikwidowali je 1 marca 1941 roku, a mieszkających w nim Żydów wywieziono do gett w innych miastach m.in. w Łodzi i w Warszawie. Żydowscy mieszkańcy Płocka mogli więc uczestniczyć w heroicznym boju o wolność i godność, którego obchodzimy 70. rocznicę.

W wtorkowym "Klubie Trójki" rozmawialiśmy o Marku Edelmanie, ostatnim z przywódców powstania w getcie. W pamięci biografów pozostał człowiekiem, który nie lubił patosu i jak sam mawiał "wzdychów". - Najbardziej drażniło go pytanie: "co pan wtedy myślał”, denerwowało go tak samo, jak dociekania dotyczące duszy i psychologii - podkreśla Witold Bereś i dodaje, że Edelman był mistrzem w relacjonowaniu zwykłych historii, które doskonale puentował.

Kilka dni przed 70. rocznicą wybuchu powstania w getcie w Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej zaprezentowano przerażający oryginał raportu Jürgena Stroopa "Żydowska dzielnica mieszkaniowa w Warszawie już nie istnieje” przygotowany dla Reichsführera SS Heinricha Himmlera.

Specjalny serwis poświęcony powstaniu w getcie >>>

Przed II wojną światową Żydzi stanowili 1/3 mieszkańców 20 tysięcznego miasta. - Podobne proporcje były także w innych miastach północnego Mazowsza, m.in. w Sierpcu i Ciechanowie. Muzeum ma na celu zachowanie pamięci o tych ludziach. - Wiele osób szczególnie młodych nie ma świadomości, że kilkadziesiąt lat temu Żydzi byli naszymi sąsiadami - ocenia Leonard Sobieraj w rozmowie z Robertem Kantereitem.

Muzeum Żydów Mazowieckich w Płocku jest miejscem niezwykłym, ponieważ mieści się w budynku dawnej synagogi powstałej w 1822 roku. Ekspozycja łączy nowoczesne i atrakcyjne środki wyrazu z merytorycznym poziomem oraz szacunkiem do pierwotnego charakteru miejsca. O najważniejszych aspektach kultury Żydów polskich, obyczajowości, sztuce, kuchni, muzyce opowiadają wirtualni przewodnicy. Ważna częścią działalności muzeum - jak deklaruje jego dyrektor - będą warsztaty skierowane do młodych ludzi.

Popołudniowego pasma "Zapraszamy do Trójki" można słuchać od poniedziałku do piątku między 16.00 a 19.00.