Jubileuszowy szczyt NATO w Londynie w tle ma ma doniesienia o różnicach wśród sojuszników - głośnym echem odbił się wywiad prezydenta Francji, z krytycznymi stwierdzeniami na temat NATO, a Turcja zagroziła zablokowaniem aktualizacji planu obrony dla krajów bałtyckich i Polski, jeśli Sojusz Północnoatlantycki nie uzna kurdyjskich ugrupowań, z którymi walczy Ankara, za terrorystów.
Prezydent na szczycie NATO: jesteśmy częścią najważniejszego sojuszu
Były wiceminister obrony narodowej, prof. Romuald Szeremietiew ocenia, że Sojusz z pewnością dojdzie do porozumienia, bo radził sobie z o wiele większymi wyzwaniami. - By sięgnąć do historii - niezwykle ostry był spór między członkami NATO, Grecją i Turcją, nawet łącznie ze stawianiem wojska w stan gotowości. Był czas, kiedy Francja wycofała się ze struktur wojskowych i nawet wyprosiła instytucje natowskie, które przeniosły się wówczas do Brukseli - mówił gość Jedynki.
Dziś natomiast Francja mówi o potrzebie budowania relacji z Rosją. Czy to dobry kierunek? - Rosja w zasadniczy sposób przeciwstawia się temu, co sobą reprezentuje NATO. Poza militarnymi aspektami, Sojusz ma jeszcze jeden element - NATO łączy system wartości, przyjęty przez wszystkie państwa. W oparciu o siłę NATO, te państwa, które wchodzą do sojuszu, zyskują na stabilizacji, bezpieczeństwie, stają się bardziej obliczalne jako struktury na arenie międzynarodowej - mówił były wiceszef MON.
- Nie wydaje mi się, by Rosja taką rolę chciała spełniać. A Rosji złożono wcześniej taką ofertę. Powstała nawet specjalna Rada NATO-Rosja. Wydawało nam się wtedy w tamtym czasie, że Rosja będzie partnerem współpracującym z sojuszem. Okazało się jednak inaczej - przypomniał gość Jedynki.
- Strona rosyjska jest agresywna, powoduje różne napięcia. Rosja szuka szuka uzasadnienia dla polityki ekspansji. Pragnieniem Rosji jest powrót do pozycji supermocarstwa, jakim był Związek Radziecki - mówił Romuald Szeremietiew.
Problem turecki
Czy Turcja, druga siła NATO, trzyma teraz sojusz w szachu? - Turcja zawsze miała specjalną pozycję, jeśli chodzi o swoje miejsce w NATO. Turcy potrafili wytargować dla siebie wiele rzeczy, stwarzając różnego rodzaju problemy wewnątrz NATO. Pamiętam, jak wiele trzeba było zabiegów, rozmów), dyskusji, uzgodnień, podczas posiedzeń gremiów NATO, by na końcu również Turcja powiedziała ”tak” - bo jak wiadomo, musimy mieć zgodę Sojuszu, by podjąć określone działania - wyjaśniał gość Jedynki.
B. wiceszef MON ocenił, że teraz sytuacja jest podobna. - Turcja gra o swoje interesy stwarzając sojuszowi problemy, ale jestem przekonany, że sojusz sobie z tym poradzi - mówił prof. Szeremietiew.
Problemów NATO jest jednak dużo. To, jak mówił gość Jedynki, m.in. kwestionowanie ładu międzynarodowego, powstałego po upadku ZSRR. Do zmiany dąży Rosja, która chciałaby koncertu mocarstw, zamiast dominacji USA. Gość Jedynki mówił też, że jeśli USA będą chciały zachować wiodącą pozycję w świecie, to będą musiały opierać tę pozycję m.in. na relacjach z regionem Europy Środkowo-Wschodniej, a tu Polska jest wiodącym krajem.
Więcej na ten temat w audycji Jedynki.
***
Audycja: "W samo południe"
Prowadzący: Magdalena Ogórek
Gość: Romuald Szeremietiew (były wiceminister obrony narodowej, b. p.o. ministra obrony)
Data emisji: 4.12.2019
Godzina emisji: 12.15
agkm/ag