Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
Jedynka
Agnieszka Kamińska 27.05.2020

Kiedy wybory prezydenckie? Senator PO: znaleźliśmy się w pustce prawnej

- Nie odbyły się wybory, które zostały zaplanowane. Takiego przypadku Konstytucja nie przewiduje. Państwowa Komisja Wyborcza zaproponowała rozwiązanie, że marszałek Sejmu wyznacza datę wyborów w ciągu 4 dni - mówił w Programie 1 Polskiego Radia senator PO Marek Borowski. Ocenił, że w związku z tym znaleźliśmy się "w pustce prawnej".
Marek BorowskiMarek BorowskiWojciech Kusiński/PR

W Senacie procedowana jest ustawa o specjalnych okolicznościach wyborów, z możliwością głosowania korespondencyjnego. Została uchwalona 12 maja przez Sejm i przedstawiciele opozycji zapowiadali, że zostanie szybko przyjęta w Senacie. Jednak we wtorek trzy połączone senackie komisje kontynuowały prace nad ustawą ws. organizacji wyborów prezydenckich w 2020 r. - ich posiedzenie przerwano do poniedziałku.

1200 premier.jpg
"Żeby stan prawny był wyklarowany, potrzebna jest zwłoka w opublikowaniu uchwały PKW"

Senator PO Marek Borowski pytany o tę kwestię zauważył, że uchwała Państwowej Komisji Wyborczej w sprawie wyborów nie istnieje prawnie, bo nie została opublikowana w Dzienniku Ustaw. Dodał, że premier nie publikuje jej od dwóch tygodni.

Pytany, jak mamy ustalić termin wyborów, jeśli nie ma ustalonego sposobu ich przeprowadzenia, bo tradycyjny nie jest możliwy. polityk mówił, że dopiero gdy uchwała PKW jest publikowana, można podjąć ustawę w Sejmie, bo nie ma ona obecnie podstawy prawnej.

Jak mówił, można ogłosić wybory według ustawy, która jest w Senacie – jednak, jak powiedział, jedynym oparciem dla niej,  jest uchwała PKW, bo tego rodzaju ustawa nie ma oparcia w Konstytucji. - Uchwała PKW jest interpretacją Konstytucji, mogę się z nią zgodzić, ale niech zostanie opublikowana - mówił. Dodał, że warunkiem rozmów przy okrągłym stole było opublikowanie uchwały Państwowej Komisji Wyborczej.

Co byłoby, gdyby urząd prezydenta od 6 sierpnia został opróżniony? Kto będzie głową państwa? Marek Borowski mówił, że głową państwa będzie wówczas marszałek Sejmu – tak wskazują analizy wybitnych konstytucjonalistów.

Uchwała PKW i procedowana w Senacie ustawa

Zarządzone na 10 maja wybory prezydenckie nie odbyły się. Państwowa Komisja Wyborcza stwierdziła w wydanej tego dnia uchwale, że "brak było możliwości głosowania na kandydatów" i dodała, że fakt ten jest równoważny w skutkach z przewidzianym w art. 293 Kodeksu wyborczego brakiem możliwości głosowania ze względu na brak kandydatów. W takim przypadku, jak stanowi Kodeks wyborczy, marszałek Sejmu ponownie zarządza wybory nie później niż w 14. dniu od dnia ogłoszenia uchwały Państwowej Komisji Wyborczej w Dzienniku Ustaw.

Uchwała PKW nie została dotąd opublikowana. Zgodnie z ustawą o wydawaniu aktów normatywnych, Dziennik Ustaw i Monitor Polski wydaje Prezes Rady Ministrów przy pomocy Rządowego Centrum Legislacji.

12 maja Sejm uchwalił nową ustawę dotyczącą wyborów prezydenckich w 2020 r. Zakłada ona, że w wyborach tych głosowanie będzie odbywać się w lokalach wyborczych, ale będzie też możliwość głosowania korespondencyjnego. 

We wtorek połączone komisje senackie - praw człowieka, praworządności i petycji, samorządu terytorialnego i administracji państwowej oraz ustawodawcza, kontynuowały rozpoczęte w ubiegłym tygodniu prace nad przyjętą przez Sejm ustawą o szczególnych zasadach organizacji wyborów powszechnych na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych w 2020 r., z możliwością głosowania korespondencyjnego.

Wicemarszałkowie Senatu Gabriela Morawska-Stanecka (Lewica) i Michał Kamiński (Koalicja Polska) podczas posiedzenia komisji zgłosili poprawkę, wydłużającą vacatio legis ustawy do 6 sierpnia. Chodzi o to, tłumaczyli, że istnieje obawa, iż jeśli marszałek Sejmu wyznaczy wybory w tej chwili, np. na 28 czerwca, odbędzie się to poza procedurami konstytucyjnymi i będzie mogło być podstawą do unieważnienia wyborów przez Sąd Najwyższy, np. gdyby Andrzej Duda je przegrał. Stąd - według nich - z rozpisaniem wyborów należy poczekać na zakończenie jego kadencji.

Komisja przerwała prace do poniedziałku. W poniedziałek ma się zacząć posiedzenie plenarne Izby Wyższej parlamentu.

Senator PO nie odpowiedział, czy ew. zagłosowałby za przesunięciem wyborów po 6 sierpnia.

Więcej na ten temat w rozmowie. 

Audycja: "W samo południe"
Prowadzi: Antoni Trzmiel
Gość: Marek Borowski, senator Platformy Obywatelskiej, b. marszałek Sejmu, b. kandydat na urząd prezydenta
Data emisji: 27.05.2020
Godzina emisji: 12.11

Jedynka/PAP/agkm/ans