Rycheza. Pierwsza królowa Polski nie była heterą

961 lat temu, 21 marca 1063 roku, zmarła Rycheza, żona Mieszka II, pierwsza królowa Polski.

Rycheza pochodziła z najwyższych kręgów arystokracji niemieckiej. Była córką Matyldy, siostry cesarza Ottona III i palatyna reńskiego Ezzona. Ślub tej pary uważano za mezalians. Dlaczego? Posłuchaj audycji Hanny Marii Gizy z cyklu "Klub ludzi ciekawych wszystkiego".

Małżeństwo polityczne

Za podobny mezalians uważano małżeństwo krewnej cesarza z wnukiem pogańskiego księcia, Mieszkiem II. Ich związek miał być gwarantem postanowień zawartych na zjeździe w Merseburgu w 1013 roku, który kończył jeden z etapów konfliktu Polski z niemieckim Cesarstwem Rzymskim.

- Wojna między Bolesławem a Henrykiem, następcą Ottona III, była przede wszystkim wojną o zachowanie przez Chrobrego takiej pozycji, jaką mu proponował Otton (na zjeździe gnieźnieńskim - przyp. red.) - mówił dr Jerzy Pysiak w audycji Hanny Marii Gizy z cyklu "Klub ludzi ciekawych wszystkiego". - Małżeństwo księcia, wyznaczonego w ten sposób na następcę tronu, z Rychezą było potwierdzeniem związków z arystokracją Cesarstwa.

Królowa zdrajczyni?

W 1025 roku, kiedy jej mąż koronował się na króla Polski, ona założyła na skroń koronę królowej. Jako władczyni sprowadziła do Polski budowniczych i fundowała klasztory.

- Rycheza była importerem rozwoju kulturowego – wyjaśniał historyk.

Małżeństwo nie było udane. Mieszko zdradzał żonę z nałożnicą, o czym wspominają kronikarze. Sześć lat po koronacji, w 1031 roku państwo znalazło się w kryzysie. Po napaści niemieckiej i ruskiej na Polskę, po władzę sięgnął starszy syn Chrobrego – Bezprym. Mieszko II musiał uciekać do Czech, Rycheza wywiozła syna i insygnia władzy do Niemiec.

Ten fakt przyczynił się do tego, że królowa przez wieki była postrzegana jako osoba okrutna i przekupna, która zdradziła interes Polski. Czy tak było faktycznie? Czy współpracowała z Bezprymem? Posłuchaj audycji Hanny Marii Gizy.

Dbała o syna

W późniejszym okresie odegrała istotną rolę w odzyskaniu władzy przez jej syna, Kazimierza Odnowiciela.

- Trudno powiedzieć, czy była lojalna wobec Mieszka II. Wiadomo, że była lojalna wobec interesu dynastycznego, gdyż był to jej własny interes – wyjaśniał gość audycji. - Udało się jej dzięki kontaktom z Cesarstwem zapewnić pomoc zbrojną dla syna i odbudować prestiż monarchii piastowskiej.

Jak wiele monarchiń wczesnośredniowiecznych, które przeżyły swoich mężów, jesień życia Rycheza spędziła w klasztorze.

bm