81 lat temu, 4 lutego 1943 roku, w Płungianach na Żmudzi urodziła się Wanda Rutkiewicz, pierwsza Europejka i trzecia kobieta na świecie, która zdobyła najwyższy szczyt ziemi – Czomolungmę, bardziej znany pod nazwą Mount Everest (8848 m n.p.m.).
Jerzy Kukuczka - zobacz serwis specjalny
Po powrocie do kraju himalaistka opowiadała o olbrzymim wysiłku, jaki musiała pokonać: – Ja, podchodząc do szczytu, ostatnie 50 metrów szłam bez tlenu, dlatego, że zalodził mi się wlot do maski tlenowej. Musiałam ją zdjąć i ostatnie metry przeszłam, oddychając powietrzem z zewnątrz. Na tych ostatnich metrach jest się w takim stanie euforii, że szłam do szczytu w tym samym tempie bez tlenu jak z tlenem.
Everest zimą. Leszek Cichy: na szczycie byliśmy o 14.25
02:25 wyciete z dzwieku.mp3 Wanda Rutkiewicz o zdobyciu najwyższego szczytu Ziemi. (Archiwum PR)
– Po zejściu wydawało mi się, ze to nawet nie ja, że to nie był najwyższy szczyt. Jakoś wszystko było takie normalne, a jednocześnie nie do uświadomienia, nie do przeżycia – dodała. Tego samego dnia konklawe w Rzymie wybrało Karola Wojtyłę na papieża. Rok później, podczas pielgrzymki do Polski, Jan Paweł II spotkał się z Wandą Rutkiewicz i powiedział: "Dobry Bóg tak chciał, że tego samego dnia weszliśmy tak wysoko". Papież otrzymał w prezencie od himalaistki kamień z wierzchołka Mount Everestu.
28:41 zycie rodzinne_.mp3 Archiwalne nagranie Polskiego Radia ze spotkania z Wandą Rutkiewicz dwa tygodnie po zdobyciu szczytu Mount Everest (30.11.1978)
W czasach gdy Wanda Rutkiewicz rozpoczynała zdobywanie szczytów, w środowisku wspinaczy panowało przekonanie, że "baby nie umieją się wspinać, albo nie powinny". Wielokrotnie udowodniła, że ten stereotyp nie ma nic wspólnego z prawdą. W 1986 roku była pierwszą kobietą na świecie, która weszła na K2, jedną z najniebezpieczniejszych gór świata, jedyną, na której powyżej 8000 m n.p.m. trzeba wykorzystywać umiejętności wspinaczkowe, a nie tylko iść granią.
14:01 wanda rutkiewicz_emocje.mp3 Gawęda Wandy Rutkiewicz – emocje, które wyzwalają się w człowieku podczas spotkania z górami. (Archiwum PR)
Na swoim koncie miała wiele spektakularnych sukcesów. Wspinała się na najwyższe góry świata, zdobyła osiem z czternastu ośmiotysięczników: Mount Everest, Nanga Parbat, K2, Sziszapangmę, Gaszerbrum II, Gaszerbrum I, Czo Oju oraz Annapurnę.
14:37 wanda rutkiewicz_początki miłości do gór.mp3 Gawęda Wandy Rutkiewicz – początki miłości do gór. (Archiwum PR)
13:53 wanda rutkiewicz_relacja czlowiek góra.mp3 Gawęda Wandy Rutkiewicz – relacja "człowiek–góra". (Archiwum PR)
25 maja 1992 roku do Polski dotarła informacja o zaginięciu Wandy Rutkiewicz podczas wyprawy na szczyt Kanczendzongi w Nepalu – trzeci szczyt na ziemi, który według wyznawców hinduizmu jest wierzchołkiem bogów. Za datę jej śmierci przyjmuje się 12 lub 13 maja 1992 roku.
32:25 wanda rutkiewicz-przekraczanie granic_.mp3 Wspomnienia o Wandzie Rutkiewicz w rocznicę jej zaginięcia. (Archiwum PR)
W Polskim Radiu zachowało się wiele ciekawych nagrań z wypowiedziami Wandy Rutkiewicz. Posłuchaj, jak niezwykłą osobą była ta wybitna himalaistka.
mk/wmkor
T: Baby nie umieją się wspinać / Pierwsze polskie wejście na Mount Everest / Pierwsze polskie wejście na najwyższy szczyt Ziemi
L: - Nagle do świadomości ludzi dostała się wiadomość, że Polka weszła na Mount Everest. Może dodałam ducha tym, którym go brakowało - mówiła Wanda Rutkiewicz. Posłuchaj archiwalnych wypowiedzi udzielonych PolskiemuRadiu przezpionierkę himalaizmu zimowego.
16 października 1798 roku Wanda Rutkiewicz, jako pierwsza Europejka i trzecia kobieta na świecie zdobyła najwyższy szczyt ziemi – Czomolungmę, bardziej znany pod nazwą Mount Everest (8848 m n.p.m.).
Po powrocie do kraju himalaistka opowiadała o olbrzymim wysiłku jaki musiała pokonać: - Ja podchodząc do szczytu, ostatnie 50 metrów szłam bez tlenu,dlatego, że zalodził mi się wlot do maski tlenowej. Musiałam ją zdjąć i ostatnie metry przeszłam, oddychając powietrzem z zewnątrz. Te ostanie metry jest się w takim stanie euforii, że szłam do szczytu w tym samym tempie bez tlenu jak z tlenem.
- Po zejściu wydawało mi się, ze to nawet nie ja, że to nie najwyższy szczyt ziemi. Jakoś wszystko było takie normalne, a jednocześnie nie do uświadomienia, nie do przeżycia – dodała. Tego samego dnia konklawe w Rzymie wybrało Karola Wojtyłę na papieża. Rok później, podczas pielgrzymki do Polski Jan Paweł II spotkał się z Wandą Rutkiewicz i powiedział: "Dobry Bóg tak chciał, że tego samego dnia weszliśmy tak wysoko". Papież otrzymał w prezencie od himalaistki kamień z wierzchołka Mount Everestu.
W czasach gdy Wanda Rutkiewicz rozpoczynała zdobywanie szczytów w środowisku wspinaczy panowało przekonanie, że „Baby nie umieją się wspinać, albo nie powinny”. Wielokrotnie udowodniła, że ten stereotyp nie ma nic wspólnego z prawdą. W 1986 roku była pierwszą kobietą na świecie, która weszła na K2, jedną z najniebezpieczniejszych gór, która pochłonęła wielu himalaistów.
Na swoim koncie miała wiele spektakularnych sukcesów. Wspinała się na najwyższe góry świata, zdobyła osiem z czternastu ośmiotysięczników: Mount Everest, Nanga Parbat, K2, Sziszapangmę, Gaszerbrum II, Gaszerbrum I, CzoOju oraz Annapurnę.
25 maja 1992 roku do Polski dotarła informacja o zaginięciu Wandy Rutkiewicz podczas wyprawy na szczyt Kanczendzongi w Nepalu - trzeci szczyt na ziemi, który według wyznawców hinduizmu jest wierzchołkiem bogów. Za datę jej śmierci przyjmuje się 12 lub 13 maja 1992 roku.
W Polskim Radiu zachowało się wiele ciekawych nagrańz wypowiedziami Wandy Rutkiewicz. Posłuchaj jak osobą była ta wybitna himalaistka.