Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
PolskieRadio24.pl
Bożena Sarnowska 21.10.2022

Willy Brandt - polityk z krwi i kości

Życie i kariera polityczna kanclerza Niemiec i laureata Pokojowej Nagrody Nobla, Willy'ego Brandta obfitowały w wiele dramatycznych momentów.
Berlin 1965 r., kanclerz RFN - Willy Brandt i królowa Elżbieta II, PAPDPABerlin 1965 r., kanclerz RFN - Willy Brandt i królowa Elżbieta II, PAP/DPAKurt Rohwedder

53 lata temu, 21 października 1969 roku Willy Brandt został kanclerzem Republiki Federalnej Niemiec. Urząd pełnił do 1974 roku. W latach 1964-1987 był przewodniczącym Socjaldemokratycznej Partii Niemiec.

Przez lata wpływał na kształt przemian zachodzących w jego kraju, a także w Europie. Jego karierą zachwiało wykrycie szpiega, pracującego w urzędzie kanclerskim. Okazało się, że osobisty referent Willy'ego Brandta - Günter Guillaume - jest kapitanem Ludowej Armii NRD. Po ujawnieniu tego faktu, w maju 1974 roku, Brandt zrezygnował z funkcji kanclerza.

Wyjazd z faszystowskich Niemiec

Willy Brandt urodził się 18 grudnia 1913 w Lubece jako Karl Herbert Frahm. Był nieślubnym dzieckiem 19-letniej sprzedawczyni Marty Frahm i nauczyciela miejscowej szkoły publicznej. Ukończył gimnazjum w Lubece. W wieku 17 lat związał się z ruchem socjaldemokratycznym, do SPD wstąpił w 1932 roku. Po maturze krótko pracował jako urzędnik, potem został dziennikarzem. Mocno zaangażował się w działalność środowisk antyfaszystowskich. Po dojściu Hitlera do władzy, wyemigrował do Norwegii. I właśnie tam, w obawie przed represjami nazistów, przyjął nazwisko Willy Brandt.

Rozpoczął studia na wydziale historii uniwersytetu w Oslo. Publikował w lewicowych pismach, wyjechał jako korespondent prasy skandynawskiej, by relacjonować wojnę domową w Hiszpanii. Po napaści Niemiec na Norwegię w 1940 r. znalazł się jako oficer w szeregach armii norweskiej. Po kapitulacji tego kraju, zbiegł do Szwecji, gdzie pozostał do końca wojny. Tuż po jej zakończeniu przyjechał do Niemiec w roli skandynawskiego korespondenta. Pełnił też obowiązki attaché wojskowego Norweskiej Misji Wojskowej w Berlinie.

Powrót do kraju

W 1948 roku Willy Brandt odzyskał obywatelstwo niemieckie. Reaktywował swoje członkostwo w SPD, zaczął szybko wspinać się po szczeblach partyjnej kariery. W grudniu 1966 roku został wicekanclerzem i ministrem spraw zagranicznych, a 21 października 1969 objął funkcję kanclerza RFN. Dwa lata później, 20 października 1971 otrzymał Pokojową Nagrodę Nobla.

- Jest to dla mnie wielki zaszczyt i zobowiązanie na przyszłość, bym uczynił wszystko, aby okazać się godnym tego wyróżnienia - powiedział Willy Brandt po odebraniu Pokojowej Nagrody Nobla.


Posłuchaj
01:30 Pokojowa Nagroda Nobla dla Willego Brandta.mp3 Pokojowa Nagroda Nobla dla Willego Brandta - fragm. aud. "7 dni w kraju i na świata". (PR, 24.10.1971)

 

Ówczesny premier polskiego rządu Piotr Jaroszewicz napisał w depeszy gratulacyjnej: "To wyraz uznania za działalność, jaką Pan podejmuje na rzecz odprężenia w Europie i normalizację stosunków RFN z krajami socjalistycznymi, w tym z Polską".

Po rezygnacji w maju 1974 z urzędu kanclerza, Willy Brandt pozostał szefem SPD, rok później stanął na czele Międzynarodówki Socjalistycznej. Z życia politycznego wycofał się w 1987 roku. Zmarł 8 października 1992.

bs