Robert Lidke: Okazuje się, że turyści mogą być równi i równiejsi. Ci równiejsi - to turyści, którzy używają kart płatniczych. Kiedy biuro turystyczne bankrutuje mają większe prawa, niż turyści, którzy płacili gotówką. Jak to jest możliwe?
Profesor Remigiusz Kaszubski - Związek Banków Polskich: Jest to związane bezpośrednio z serwisem, który polega na świadczeniu usług płatniczych. Poszczególne produkty płatnicze zawierają w sobie bowiem dodatkowe elementy. W przypadku karty płatniczej dodatkowo, oprócz normalnej usługi płatniczej, czyli przekazania pieniędzy z konta powiązanego z kartą na konto sprzedającego usługę lub towar, mamy coś dodatkowego - zabezpieczenie realizacji transakcji. Karta płatnicza bazuje na stuprocentowej pewności wywiązania się z zobowiązań przez poszczególnych uczestników tego systemu.
RL.: To coś dodatkowego to gwarancja, że dana transakcja, dana usługa została wykonana w sposób prawidłowy.
RK.: Tak jest. To oznacza, że akceptant, czyli ten, który przyjmuje płatność ma mieć stuprocentową pewność, że dostanie pieniądze za sprzedaną usługę czy towar, a posiadacz karty, który płaci, ma mieć stuprocentową pewność, że otrzyma towar lub usługę, które zamówił. Dokładnie te, które zamówił.
RL.: Spójrzmy na taką sytuację: turysta zapłacił za wyjazd na wczasy za granicę, przyjeżdża na lotnisko i okazuje się, że nie może polecieć, gdyż biuro turystyczne zbankrutowało. Obok stoi inny turysta, który za wyjazd płacił gotówką. Okazuje się, że ten turysta, który zapłacił kartą będzie mógł odzyskać swoje pieniądze, a ten drugi - być może nie.
RK.: Zgadza się. Właśnie dlatego korzystamy z konkretnych usług płatniczych, w tym z karty płatniczej. Mamy wówczas dodatkowe zabezpieczenie realizacji świadczenia. Płacąc gotówką czy przelewem - ryzykujemy. Płacąc kartą - nie ryzykujemy.
RL.: Ale ktoś bierze na swoje barki konieczność zwrotu tych pieniędzy turyście, który posłużył się kartą płatniczą. Kim jest ten ktoś?
RK.: Zapłaci agent rozliczeniowy. Posiadacz karty otrzyma te pieniądze na swoje konto, a agent rozliczeniowy, czyli ta osoba trzecia, która pojawia się w rozliczeniu między posiadaczem karty a akceptującym płatność kartą, przejmie na siebie całą procedurę związaną z windykacją tej należności. Najpierw zasili on konto posiadacza karty, a następnie rozpocznie windykację tych pieniędzy od tego, który przyjął płatność kartą.
RL.: A tym agentem rozliczeniowym,w przypadku kupowania wycieczki zagranicznej, jest kto?
RK.: Agentem rozliczeniowym może być bank. W Polsce kilka banków pełni funkcję agentów rozliczeniowych. Ale może to też być firma, działająca w formie spółki akcyjnej, która zgodnie z licencją wydaną przez prezesa Narodowego Banku Polskiego dokonuje rozliczeń transakcji płatniczych dokonywanych za pomocą kart płatniczych.
RL.: Wróćmy na lotnisko. Biuro zbankrutowało, nie wyjechaliśmy na wycieczkę, usługa nie została wykonana w sposób prawidłowy. Do kogo zwracamy się o zwrot pieniędzy. Do banku, który nam wystawił kartę, do organizacji płatniczej, której mamy kartę?
RK.: Zawsze zwracamy się do banku, który jest wydawcą karty. Trzeba jednak pamiętać, że zanim pojedziemy do banku musimy zebrać wszystkie dokumenty, które udowodnią, że podjęliśmy próbę zwrotu tych środków od tego, który nie wywiązał się z zobowiązania pomimo tego, że przyjął płatność - od biura turystycznego, sklepu, czy przykładowo od salonu kosmetycznego, w którym zarezerwowaliśmy sobie miejsce na za trzy tygodnie, na pełny zabieg rewitalizacji ciała. Są to różne możliwe do wyobrażenia sobie sytuacje. Bank przyjmuje od nas te dokumenty i rozpoczyna procedurę związaną z reklamacją transakcji płatniczej.
RL.: Jak długo może trwać ten zwrot pieniędzy, które zostały od nas pobrane w sposób nieuczciwy?
RK.: Bank ma 90 dni na rozpatrzenie reklamacji związanej z płatnością kartą.
RL.: Gdzie należy szukać informacji o sposobach odzyskiwania pieniędzy, które w ten sposób straciliśmy?
RK.: Podmiotem zobowiązanym do wyjaśnienia nam całej procedury reklamacyjnej jest bank - wydawca karty. W oddziale banku podczas rozmowy z pracownikiem, który zajmuje się tą częścią aktywności bankowej powinniśmy dostać informację jak to zrobić, czyli jak przeprowadzić procedurę chargeback.