Cel to uszczelnienie systemu podatkowego w Polsce i zwiększenie wpływów do budżetu.
Klauzula przeciw unikaniu opodatkowania ma uniemożliwić firmom dokonywanie sztucznych i niemających uzasadnienia gospodarczego czynności, za pomocą których podatnik próbowałby ominąć przepisy i osiągnąć korzyści podatkowe.
Projekt przewiduje, że klauzula miałaby zastosowanie tylko wtedy, gdyby korzyść uzyskana przez podatnika w wyniku kwestionowanych przez fiskusa sztucznych czynności przekraczała w roku podatkowym kwotę 100 tys. zł.
Klauzulę trudno będzie zastosować?
Czy jednak klauzula obejścia prawa podatkowego zadziała tak, jak chciałby tego rząd?
- To jest ogólna klauzula, a więc porusza się w kategoriach ogólnych sformułowań i wyrażeń. Jestem sceptyczny co do dochodów budżetowych, które wpłyną na podstawie tej klauzuli, ponieważ często będzie trudno ją zastosować. Co więcej, apelujemy, żeby dochodzić do tego małymi krokami, żeby wykorzystać już istniejące w przepisach tzw. małe klauzule. One już są w podatku dochodowym od osób prawnych, w VAT, w Ordynacji podatkowej, w umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania. Wszystkie te mniejsze klauzule opierają się na zasadzie badania rzeczywistego zamiaru stron. Te narzędzia są i warto z nich korzystać, a późnej dopiero sięgać po ogólną klauzulę – uważa Andrzej Marczak, wiceprzewodniczący Krajowej Rady Doradców Podatkowych.
Opinia zabezpieczająca za 20 tys. zł
Minister finansów miałby wydawać tzw. opinie zabezpieczające, które miałyby gwarantować, że określone działania podatnika nie będą ocenione jako unikanie opodatkowania. Powołana ma zostać niezależna od ministerstwa Rada ds. Unikania Opodatkowania opiniująca sporne sprawy dotyczące unikania opodatkowania.
- Przedsiębiorcy obawiają się, że ochrona podatnika spadnie. Nie wiedzą, jak będzie ta klauzula w pełni stosowana. Co prawda są tam „bezpieczniki” w postaci opinii zabezpieczającej, ale wniosek o nią kosztować ma aż 20 tys. zł. Normalna interpretacja podatkowa kosztuje 40 zł. Jest to więc 500 razy więcej – podkreśla Andrzej Marczak. – Zaś w tej Radzie większość członków też będzie wskazywana przez ministra finansów, czyli jej niezależność może być poddana w wątpliwość – dodaje.
MF chce jak najszybszego wprowadzenia przepisów
Wprowadzenie klauzuli przewiduje projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej, który 15 marca 2016 roku zaakceptowała Rada Ministrów.
Nowe przepisy mają wejść w życie jak najszybciej, miesiąc po ogłoszeniu. Na razie projekt trafił do Sejmu.
Jedynka/PAP, Błażej Prośniewski, Anna Wiśniewska