Logo Polskiego Radia
POSŁUCHAJ
PolskieRadio24.pl
Michał Bieńkowski 01.04.2021

Tak zmienia się Polska. 5 lat funkcjonowania programu "Rodzina 500+"

1 kwietnia mija pięć lat od uruchomienia "Rodziny 500+". Zgodnie z danymi resortu rodziny i polityki społecznej, od 1 kwietnia 2016 roku, na wypłaty w ramach programu przeznaczonych zostało ponad 141 mld zł, a świadczeniem wychowawczym objęto 6,6 mln dzieci. W połowie 2019 r. zmieniono jego zasady, od tamtej pory oferuje dofinansowanie również na pierwsze dziecko, bez względu na poziom dochodów gospodarstwa domowego.

Pięć lat temu rząd Prawa i Sprawiedliwości wprowadził program "Rodzina 500+" - przypomniał w czwartek premier Mateusz Morawiecki. "Zmieniliśmy życie milionów polskich rodzin na lepsze i bardziej sprawiedliwe. Przywróciliśmy wiarę w solidarność i godność. I nadal będziemy Was wspierać" - podkreślił premier. "Bo Rodzina to najlepsza inwestycja w przyszłość Polski!" - dodał w tweecie.

Program 500+ zmieniał przez ostatnie 5 lat oblicze Polski. W raporcie przygotowanym przez Quality Watch na zlecenie Biura Informacji Kredytowej czytamy: "Według ostatnich danych GUS, w 2018 r., świadczeniem w wysokości 500 zł objęto średnio 3,6 mln dzieci, a wydatki na ten cel wyniosły 22,2 mld zł. Wówczas jednak pieniądze otrzymywały tylko rodziny z co najmniej dwójką dzieci lub z odpowiednio niskimi dochodami z jednym dzieckiem.

Od połowy 2019 r. pomoc przysługuje każdej rodzinie od pierwszego dziecka, bez względu na osiągane dochody. I trafia do około 6,8 mln dzieci. Roczny koszt programu w nowym kształcie ma sięgnąć 41 mld zł".

- W pierwszym roku działania program 500+ przełożył się na zmniejszenie zaległości na najniższe kwoty. W naszych statystykach w Rejestrze Dłużników BIG InfoMonitor oraz BIK ubywało osób z problemami w spłacie bieżących rachunków czy rat kredytowych na kwoty do 1000 -2000 zł. Z czasem efekt ten przestał być jednak zauważalny- mówi Sławomir Grzelczak, prezes BIG InfoMonitor. - Nie da się oczywiście wykluczyć, że niesolidnych dłużników przybywałoby szybciej, gdyby nie pieniądze z programu 500+ - dodaje.

Skutki Programu „Rodzina 500+”  Źródło: Raport BIK Skutki Programu "Rodzina 500+" Źródło: Raport BIK

W badaniach przeprowadzanych na nasze zlecenie, pozytywny wpływ programu w ocenie beneficjentów wciąż się utrzymuje. Co szósty badany podkreśla, że 500+ pomaga mu opłacić rachunki, a to za ich nieopłacanie mogliby trafić do rejestru dłużników. Niemal jedna czwarta mówi, że przestało jej brakować pieniędzy na podstawowe wydatki, a prawie co dziesiąty deklaruje, że dzięki tej pomocy udało mu się oddać pieniądze znajomym lub rodzinie, ewentualnie spłacić kredyt lub pożyczkę przed terminem. Trzy lata temu jedna trzecia beneficjentów wskazywała, że 500+ spłaca ich zaległości, kredyty oraz pożyczki i nie powoduje, że zaciągają kredyty czy pożyczki – zauważa Sławomir Grzelczak.

Jak podaje raport BIK: ''Co szósty beneficjent mówi także, że jego rodzinę obecnie stać na wakacyjny wyjazd. Niemal co piąty badany może m.in. za 500+ kupować towary lepszej jakości niż wcześniej. Tyle samo osób podkreśla, że teraz odkładają pieniądze, podczas gdy wcześniej nie dawali rady oszczędzać.

Czytaj także:
malag 12.jpg
Pięć lat programu "Rodzina 500+". Marlena Maląg: te środki pozwalają spełniać marzenia

Potrzeby, na które najczęściej wydawane są pieniądze otrzymywane na dzieci, to odzież i obuwie – 54 proc. Nieznacznie rzadziej (46 proc.) pomoc jest przeznaczana na zabawki, książki i artykuły plastyczne oraz na dodatkowe zajęcia dzieci np. naukę języka obcego czy korepetycje (43 proc.). 39 proc. badanych mówi też o wyżywieniu, które kupuje dzięki 500+.''


Kategorie wydatków w ramach Programu „Rodzina 500+” Źródło: BIK Kategorie wydatków w ramach Programu "Rodzina 500+" Źródło: BIK

''Pieniądze z programu 500+ w wielu domach okażą się nieocenionym wsparciem w sytuacji paraliżu, który ogarnął gospodarkę ze względu na epidemię. Z drugiej jednak strony, już pojawiają się głosy, czy program powinien działać w dotychczasowej formie, w sytuacji, gdy zapotrzebowanie na pomoc państwa jest tak duże. 
W całym społeczeństwie, zarówno wśród tych, którzy z programu korzystają, jak i tych, którzy nie otrzymują pieniędzy, blisko połowa (ok. 47 proc.) respondentów uważa, że to dobra forma wspierania polskich rodzin. Odmiennie twierdzi co trzeci badany (33 proc.), a co piąty Polak (20 proc.) nie ma zdania w tej kwestii'' - czytamy w raporcie BIK.

Zgodnie ze zmianami wprowadzonymi w programie "Rodzina 500+", od 1 lipca 2019 roku świadczenie wychowawcze przysługuje na każde dziecko do ukończenia 18. roku życia, bez względu na dochód osiągany przez rodzinę.

Rozszerzona formuła Programu pozwala na poprawę jakości życia wszystkich polskich rodzin mających dzieci na utrzymaniu i stanowi dopełnienie kompleksowej polityki państwa wobec rodzin.
Obowiązujące od 1 lipca 2019 r. znowelizowane przepisy ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci wprowadziły również zmiany w okresie ustalania prawa do świadczenia wychowawczego.

Obecny okres świadczeniowy 2019/2021, na który ustalane jest prawo do świadczenia wychowawczego, trwa od 1 lipca 2019 r. i zakończy się 31 maja 2021 r.

Od 1 czerwca 2021 r. rozpocznie się nowy okres świadczeniowy 2021/2022, na który będzie ustalane prawo do świadczenia wychowawczego i będzie trwał do 31 maja 2022 r.

Czytaj także:
rodzina relaks czas wolny shutter 1200 fizkes.jpg
Dla połowy polskich rodzin 500+ jest filarem budżetu. Znamy wyniki badania

Warunkiem uzyskania prawa do świadczenia wychowawczego na nowy okres świadczeniowy rozpoczynający się 1 czerwca 2021 r. jest złożenie nowego wniosku. Wniosek o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego należy złożyć do gminnego organu właściwego ze względu na miejsce zamieszkania wnioskodawcy. Chodzi tu o urząd miasta/gminy, ośrodek pomocy społecznej lub inną jednostkę organizacyjną gminy (np. centrum świadczeń).

Wnioski o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego na nowy okres świadczeniowy trwający od 1 czerwca 2021 r. do 31 maja 2022 r. można składać już od 1 lutego 2021 r. drogą elektroniczną, a od 1 kwietnia drogą tradycyjną – osobiście w urzędzie lub za pośrednictwem poczty.

Wnioski drogą elektroniczną można złożyć:

  • za pośrednictwem Portalu Informacyjno-Usługowego Empatia na stronie https://empatia.mpips.gov.pl/,
  • przez bankowość elektroniczną,
  • na portal PUE ZUS.

PolskieRadio24.pl/ PAP/ BIK/ mib