W "Raporcie o stanie sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce" czytamy, iż MŚP to "bezsprzecznie ważna część polskiej gospodarki", a pandemia tego "nie zmieniła". Ten sektor wciąż stanowi przeważającą część przedsiębiorstw w Polsce.
W 2019 r. zarejestrowano 2,2 mln nowych firm, podczas gdy w roku poprzedzającym było 2,15 mln takich wniosków. Oznacza to wzrost o 2,9 proc. Stanu tego nie zmieniła pandemia. Według danych z rejestru REGON, w 2020 r. zarejestrowano 329 tys. nowych przedsiębiorstw, wykreślono natomiast 170 tys. firm" - czytamy.
Co siódmy pracownik wciąż pracuje zdalnie, mężczyzni bardziej aktywni zawodowo od kobiet. Nowa analiza GUS
Firmy mikro dominują
Według danych GUS, w 2019 r. najliczniejszą - bo stanowiącą 97 proc. - grupą, były mikroprzedsiębiorstwa. "Udział małych firm w strukturze polskich przedsiębiorstw wynosi 2,2 proc., średnich 0,7 proc., dużych zaś - tylko 0,2 proc."
"Większość wszystkich przedsiębiorstw z sektora MŚP to osoby prowadzące działalność gospodarczą" - napisano w raporcie. 13 proc. małych i średnich przedsiębiorstw według opracowania stanowią natomiast osoby prawne i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej.
Najliczniejszą grupę stanowią firmy z sektora usług (52,5 proc.) - wynika z danych podanych w raporcie PARP. Co czwarta firma działa w handlu, co ósma zaś - w budownictwie. W przemyśle działa jedynie co dziesiąte przedsiębiorstwo z sektora MŚP - czytamy.
Wśród firm zaklasyfikowanych do kategorii "dużych podmiotów", działalność przemysłową prowadzi ponad połowa. Duże firmy rzadziej działają w usługach (31,5 proc.), handlu (13,6 proc.) i budownictwie (3,5 proc.).
W jakich branżach jest najwięcej nowych firm?
Cytowana w opracowaniu kierownik działu badań w PARP Anna Tarnawa stwierdziła, że "w 2020 r., podobnie jak w latach poprzednich, najwięcej podmiotów powstało w następujących działach gospodarki: budownictwo (20,8 proc. ogółu nowo powstałych firm), handel i naprawa pojazdów samochodowych, działalność profesjonalna, naukowa i techniczna oraz przetwórstwo przemysłowe". Jak zaznaczyła ekspert "te same działy charakteryzują się także największą liczbą wykreślonych z rejestru podmiotów".
Według PARP w 2019 r. powstały i rozpoczęły działalność 278 tys. 583 przedsiębiorstwa. Do 2020 r. na rynku aktywne były 193 tys. 173 z nich. Jak zwrócono uwagę, pierwszy rok działalności przeżywają ponad dwie na trzy firmy.
Sukces telekomunikacji i klęska gastronomii
Najwyższe wskaźniki przetrwania pierwszego roku odnotowano w sektorach: informacja i telekomunikacja (78,3 proc.) oraz edukacja (75,6 proc.). Najniższe natomiast były w zakwaterowaniu i gastronomii (59,7 proc.) oraz obsłudze rynku nieruchomości (64,1 proc.). Jak odnotowano, nieco większa przeżywalność charakteryzuje osoby prawne niż fizyczne (72,9 proc. wobec 68,7 proc.).
Najwyższą przeżywalność nowo powstałe firmy wykazują w woj. małopolskim (81,8 proc.) i podlaskim (78,9 proc.). Najniższą zaś w warmińsko-mazurskim (43,9 proc.) i świętokrzyskim (51,0 proc.).
Coraz więcej samozatrudnionych
PARP zwróciła uwagę, że w IV kw. 2020 r. przybyło samozatrudnionych, których liczba jest bardzo wysoka (1,4 mln osób) i przekłada się na 9,3 proc. wszystkich pracujących ogółem. 69,3 proc. z nich to mężczyźni i osoby pracujące w miastach (66,2 proc.). Firmy osób samozatrudnionych najczęściej działają w budownictwie (19,6 proc.), a także w handlu i naprawie pojazdów samochodowych (11,2 proc.), jak i sektorze opieki zdrowotnej i pomocy społecznej (9,5 proc.).
Raport BGK: gwarancje de minimis pomogły firmom w utrzymaniu poziomu zatrudnienia i inwestycji
Nieuzasadniony pesymizm?
W raporcie PARP stwierdzono, że w 2021 r. koniunktura w polskiej gospodarce została oceniona znacznie niżej, niż w latach poprzednich (2016-2019).
"W tegorocznym badaniu tylko 10 proc. respondentów uznało, że koniunktura (...) jest lepsza niż przed rokiem, co jest wynikiem zdecydowanie niższym niż w 2019 r. (27 proc.)" - czytamy w analizie PARP.
"35 proc. badanych miało poczucie, że koniunktura jest znacznie gorsza niż przed rokiem, kolejnych zaś 48 proc. - że jest nieznacznie gorsza" - zauważono i dodano, że "jeszcze nigdy w historii badania ocena koniunktury nie była tak niska".
Firmy inwestują w dobra trwałe
Pogorszeniu uległy również wskaźniki wzrostu cen operacyjnych (76 proc.) i terminowości regulowania płatności przez kontrahentów (32 proc.). PARP zaznaczyła, że pod tymi względami rok 2021 jest najsłabszym rokiem od 2016 r.
"Na tym tle pozytywnie odbijają się plany inwestycyjne przedsiębiorców, gdyż 67 proc. z nich planuje do końca bieżącego roku przeprowadzić inwestycje w środki trwałe. Z kolei połowa firm, podobnie jak w 2019 r., planuje przeprowadzić inwestycje w rozwój nowych produktów" - napisano.
Biorąc pod uwagę plany inwestycyjne przedsiębiorstw, znacząco spadł jednak odsetek tych firm, które zamierzają inwestować w kapitał ludzki (17 proc. w obecnej edycji badania wobec 32 proc. w 2019 r.).
PR24/PAP/sw